Historiek en context

Kantoorgebouw in beaux-artsstijl gebouwd in opdracht van de General Accident Fire & Life Assurance Corporation Ltd, naar een ontwerp door de architect Alfred Portielje uit 1910. De in het Schotse Perth gevestigde verzekeringsmaatschappij werd in 1891 onder de naam General Accident Assurance Corporation Ltd opgericht, in opvolging van de General Accident and Employers’ Liability Assurance Association, en geldt als pionier van de autoverzekering. Al in 1898 opende de maatschappij een kantoor in Antwerpen, na Dublin pas de tweede buitenlandse vestiging in een lange reeks. De benaming General Accident Fire & Life Assurance Corporation Ltd dateert van 1906. Ten tijde van de bouw werd de Belgische tak geleid door François Thys. De verzekeringsmaatschappij is ook vandaag nog actief, sinds 2006 onder de naam Aviva Insurance.

De "General Building" behoort tot het vroege oeuvre van Alfred Portielje, die omstreeks 1905 zijn debuut maakte als architect, en van 1926 tot 1934 geassocieerd was met de ingenieur-architect Jan De Braey. Het hoogtepunt van zijn loopbaan viel in de jaren 1920, met burgerhuizen en villa’s voor de hogere burgerij, zoals vóór de Eerste Wereldoorlog in klassieke Franse beaux-artsstijl of pittoreske 'Old English'-cottagestijl. Het succesvolle bureau Portielje en de Braey legde zich vanaf midden jaren 1920 in het bijzonder toe op het appartementsgebouw van hoge standing, met als interessantste voorbeelden de Résidence "Sans Souci" aan de Belgiëlei en het appartementsgebouw van de Commissie voor Openbaren Onderstand aan de Jan Van Rijswijcklaan. Op het aanpalende perceel bouwde Portielje in 1923 één van zijn belangrijkste realisaties, het “British Dominions House”, hiertoe opnieuw geëngageerd door directeur François Thys.

Architectuur

Het imposant kantoorgebouw met een gevelbreedte van vijf traveeën, omvat zes bouwlagen waarvan twee terugwijkende attiekverdiepingen, onder een plat dak. De lijstgevel onderscheidt zich door een verzorgd parement uit witte natuursteen, op een geblokte pui uit blauwe hardsteen. Axiaal van opzet, wordt de opstand symmetrisch gemarkeerd door zijrisalieten. De klemtoon licht op de drie traveeën brede middenpartij, die over de eerste drie verdiepingen is uitgebouwd als loggia, opengewerkt door drielichten. Deze is gevat in een brede rondboog met een geprofileerde waterlijst op imposten, een cartouchesleutel, medaillons met Mercuriusstaf en scheepsanker in de met rankwerk versierde zwikken, rustend op composiete halfzuilen. Sokkelvormende pui met rechthoekige openingen, een brede vitrine tussen de portalen van kantoren en winkel, met smeedijzeren vleugeldeuren. De eerste verdieping onderscheidt zich door een register van rond- en korfboogopeningen met cartouche- en mascaronsleutel, de middenas geflankeerd door composiete halfzuilen uit rood graniet en brons, belijnd door balkons met voluutconsoles en een doorgetrokken, geajoureerde borstwering van entrelacs. Een driehoekig fronton op leeuwenkophermen met een cartouche in het timpaan en een Minerva-buste als topstuk in de middenas, entablementen op voluutconsoles in de zijrisalieten, en een doorgetrokken balustrade, markeren de rechthoekige vensters van de tweede verdieping. Een klassiek hoofdgestel met gebroken, gelede architraaf, guirlandemedaillons in de fries en een kroonlijst op klossen vormt de gevelbeëindiging. Deze wordt bekroond door een hoge, blinde attiek die de terugwijkende bovenste verdiepingen maskeert, met het opschrift “GENERAL BUILDINGS” en siervazen in de middenpartij. Cartouches tussen putti onder een gebogen waterlijst met cartouchesleutel accentueren de zijrisalieten, acroteria de daklijst.

Het programma van het langgerekte gebouw, dat wordt opgedeeld door twee lichtschachten, omvatte oorspronkelijk een ruime winkel, de kantoren van de verzekeringsmaatschappij op de eerste verdieping, en verder huurkantoren gegroepeerd tot suites van uiteenlopende grootte, uitgerust met sanitair. Volgens de bouwplannen wordt het complex ontsloten door een zijdelings ingeplante vestibule met trappenbordes, die aansluit op de ruime centrale traphal. Het bouwdossier bevat enkel de plattegrond van de gelijkvloerse verdieping, met achter de winkel een reeks huurkantoren en een conciërgewoning. In het huidige interieur zijn een stucgewelf en een glas-in-loodkoepel van de centrale traphal bewaard.