erfgoedobject

Stadsjongensschool nr. 4

bouwkundig element
ID
55483
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/55483

Juridische gevolgen

Beschrijving

Voormalige "Stadsjongensschool nr. 4" van 1898, ook zogenaamd "Leopoldschool". Vormt één scholencomplex met het achterliggend muziekconservatorium uitgevend in de Romestraat nr. 36. Het complex ontstaat in één bouwcampagne tussen 1897-1899 naar plannen van de lokale bouwtechnische diensten onder leiding van stadsarchitect Auguste Verraert (Oostende). Het conservatorium wordt nog steeds aldus gebruikt, de Leopoldschool wordt nu gebruikt door Freinetschool "De Zonnebloem".

Historiek

In het kader van de westelijke stadsuitbreiding ontworpen door Louis Crépin in 1867 begint de stad op het einde van de 19de eeuw het Hospitaalkwartier te verkavelen. De nieuwe verkaveling trekt heel veel nieuwe bewoners aan, wat de stad noodzaakt om schoolgebouwen te voorzien in de wijk. De scholen in de nabijgelegen wijken kunnen de toevloed van kinderen niet meer aan. De twee scholen die de stad in de wijk voorziet zijn gelegen in de Ieperstraat: de gratis stadsmeisjesschool nr. 2 of de Maria-Hendrikaschool wordt gebouwd in 1883 en wordt een tiental jaren later gevolgd door de gratis stadsjongensschool nr. 4 of de Leopoldschool.

De Leopoldschool wordt in 1898 gebouwd op een groot bouwblok tussen de Romestraat en de Ieperstraat. De stad overweegt hierop een kazerne te bouwen voor het garnizoen, maar wijzigt haar plannen onder druk van de grote bevolkingstoename. Om de inplanting van de jongensschool mogelijk te maken wordt de Ieperstraat verder doorgetrokken. Het plan van stadsarchitect Auguste Verraert (Bredene, 1861 - Oostende, 1942) voorziet een complex bestaande uit een jongensschool in de Ieperstraat en een stedelijk muziekconservatorium in de Romestraat. Beide gedeeltes van het complex worden in eenzelfde stijl en in dezelfde bouwcampagne gerealiseerd. De Leopoldschool in de Ieperstraat is echter authentieker bewaard dan de muziekschool in de Romestraat, waar de concertzaal verdween en enkele ingrijpende renovaties hebben plaatsgevonden. Auguste Verraert wordt in 1889 aangesteld als Ingenieur van de Dienst Openbare Werken van de stad Oostende; onder zijn leiding werken onder meer de architecten Raoux, Vandewinckel, Clement, Van Hille en ook Gustaaf Vandamme. De plannen van Verraert ontstonden steeds in samenwerking met zijn medewerkers, met accenten in de ontwerpen naar gelang het wisselen van de ontwerpers. Verraert was een trouwe medewerker van de bouwlustige koning Leopold II en ontwierp in dat kader talrijke openbare gebouwen: de maritieme installaties, Koninginnelaan als wandelweg, de muziekschool en de jongensschool in de Ieperstraat/Romestraat, de watertoren in het Maria-Hendrikapark enzomeer. Hij staat samen met zijn dienst in voor de twee grote stadskerken die tijdens zijn ambtstermijn worden verwezenlijkt in Oostende, zijnde de Sint-Jozefskerk en de Heilig-Hartkerk.

Beschrijving

De plattegrond van de Leopoldschool is geconcipieerd vanuit een rechthoekige overdekte speelruimte, tevens turn- en feestzaal.
Deels vrijstaande straatvleugel tussen lage speelplaatsmuren, bevat centrale inkomhal, rechts het huis van de schoolbestuurder en links het huis van de schoolbewaarder, nu administratieve lokalen. Zeven traveeën onder zadeldak (nok evenwijdig met straat, mechanische pannen). Rode bakstenen pilastergevel afgelijnd met tandlijst voorzien van dropmotief; verwerking van arduin voor sokkel, onderdorpels en imposten van rechthoekige muuropeningen onder ijzeren I-balk. Hoger oplopend poort- én middenrisaliet verrijkt met diamantkoppen en hoekblokken; onder meer vierlicht met gietijzeren deelzuiltjes, waarboven casement met schoolnaam en vermeld jaartal in Romeinse cijfers; mezzanino met stadswapen. Dakkapellen onder afgewolfd zadeldak overstekend op modillons. Zijtuitgevels met aandak en gemarkeerde schoorsteentravee. Haaks aansluitende klassenvleugels van tien traveeën - onder meer trapkast - in soortgelijke bouwtrant. De muren die de speelplaatsen afsluiten van de straat zijn in dezelfde baksteen opgetrokken, voorzien van een arduinen plint en afdeksteen, versierd met lisenen en tandfriezen.

Interieur. Centraal een imposante, zenithaal verlichte schoolhal overwelfd met gietijzeren boogspanten. Hall van tien traveeën en twee en een halve bouwlaag, aan beide zijden uitgevend op klaslokalen. Omlopende galerij met ijzeren skelet verschaft toegang tot de klassen op de verdieping. Galerij op geajoureerde ijzeren consoles, rustend op gietijzeren zuiltjes, karakteristieke troggewelfjes van polychrome geglazuurde bakstenen (wit en groen), eenvoudige ijzeren balustrade. Witgecementeerde wanden verlevendigd met imitatiebanden, muurvakken en kordons. Vloer van de hal bestaande uit eenvoudige rood-gele cementtegels; schrijnwerk van vensters en deuren grotendeels bewaard. Eenvoudige rechthoekige klaslokalen. Buitenschrijnwerk van de klassen vervangen.

  • Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg West-Vlaanderen, Cel Monumenten en Landschappen, Archief nr. DW002375.
    Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207 : Mutatieschetsen, Oostende 1, 1895/12, 1897/41, 1901/49, 1981/29.
  • De lagere school in België van de Middeleeuwen tot nu, Tentoonstellingscatalogus, Brussel, 1987.
  • D'HOKER M. en VERPOEST L., Terug naar school, onderwijsgebouwen vroeger en nu, Brochure Open Monumentendag Vlaanderen, 1992.
  • HOSTYN N., Stedelijk Muziekconservatorium - Leopoldschool, in: Brochure Open Monumentendag Oostende, 19. 9. 1992, p. 29-30.
  • HOSTYN N., Oostendse bouwmeesters. Auguste Verraert, in: De Plate, sept. 1977, p. 4-6.
  • NARJOUX F., Les écoles publiques en Belgique et en Hollande. Construction et installation, Parijs, 1878.
  • VANDEN WEGHE H., 150 jaar stedelijk lager onderwijs Oostende, De Haan, 1987.

Bron: CALLAERT G., DELEPIERE A.-M., HOOFT E., KERRINCKX H. & VANNESTE P. met medewerking van SANTY P. & SNAUWAERT L. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Oostende, Deel IA: Stad Oostende, Straten A-M, Deel IB: Stad Oostende, Straten N-Z en wijken Haven, Hazegras, Opex, Deel II: Deelgemeenten Mariakerke, Raversijde, Stene en Zandvoorde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL6, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Delepiere, Anne Marie; Kerrinckx, Hans; Hooft, Elise; Callaert, Gonda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is gerelateerd aan
    Muziekconservatorium

  • Is deel van
    Ieperstraat


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Stadsjongensschool nr. 4 [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/55483 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.