erfgoedobject

Schermenmagazijn Bourlaschouwburg

bouwkundig element
ID
5629
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/5629

Juridische gevolgen

Beschrijving

Historiek en context

Schermenmagazijn van het Théâtre Royal Français (huidige Bourlaschouwburg), gebouwd door de Stad Antwerpen, naar een ontwerp door stadsbouwmeester Alexis Van Mechelen uit 1909-1910. De bouw begroot op vijf maanden, werd bij openbare aanbesteding in maart 1910 voor een bedrag van 51.449 Belgische frank toegewezen aan de aannemer Jos Plouvier uit de Dendermondestraat. Het gebouw werd in 2006-2007 door het architectenbureau de vylder vinck tailleu (ontwerpers Jan De Vylder en Trice Hofkens) gerenoveerd en heringericht tot kantoren van Het Toneelhuis.

Alexis Van Mechelen, stads(hoofd)bouwmeester van 1902 tot zijn overlijden in 1919, is vooral bekend van de Opera aan de Frankrijklei en de Stadsfeestzaal op de Meir die hij in de jaren 1900 realiseerde. Deze gebouwen kenmerken zich door een monumentaal eclecticisme onder invloed van de beaux-artsstijl. Tijdens zijn ambtsperiode ontwierp hij een tiental schoolcomplexen zowel in eclectische (Kasteelstraat), in neo-Vlaamserenaissance-stijl (Grotehondstraat) als in beaux-artstijl (Lamorinièrestraat).

Architectuur

Het onderkelderde gebouw met een gevelbreedte van drie traveeën omvat drie bouwlagen onder een zadeldak. Voor de constructie is gebruik gemaakt van gewapend beton voor de kelderpijlers, vloerplaten, scheidingswanden en het platte dak van de achterbouw, staal voor de dakspant en ijzer voor de trap. De lijstgevel onderscheidt zich door een parement uit witte natuursteen (Euville), op een plint uit blauwe hardsteen. Van Mechelen baseerde zich voor het gevelontwerp op de zijgevels van de schouwburg door Pierre Bruno Bourla, waarvan de ordonnantie werd overgenomen. Bij de laatste vergroting van het gebouw in 1904, had hij deze zelf 3,5 m straatwaarts heropgebouwd. Geleed door de puilijst en kordonvormende lekdrempels, is de opstand opgebouwd uit twee registers, een hoofdgestel en attiek. Dit klassieke ordonnantieschema staat volledig los van de verticale opdeling van het interieur, dat ten behoeve van de specifieke functionaliteit is opgebouwd uit drie niveaus van uitermate ongelijke hoogte. Rechthoekige deuropeningen in de pui; rechthoekige vensters met geriemde omlijsting en doorgetrokken lekdrempels waarboven blinde omlijste oculi op de eerste verdieping. Klassiek hoofdgestel met gelede architraaf, fries waarin steigergaten en een breed geprofileerde kroonlijst op klossen, en een blinde attiek. Het vernieuwde schrijnwerk dateert van de renovatie in 2006-2007, met rode kleuraccenten en een naambalk als signatuur.

Opgetrokken op een L-vormige plattegrond, bestaat het pand uit een hoger opgetrokken voorbouw onder een zadeldak, en een achterbouw onder een plat dak met een staal- en glaskap als bovenlicht. Het grote schermenmagazijn vormde een dubbel hoog volume, met een driebeukige hoofdruimte van zeven traveeën rechts, en een tweebeukige nevenruimte van drie traveeën links, waarbij het trappenhuis aansloot. Beide werden opgedeeld door parallelle scheidingswanden, met een open schacht over de volledige hoogte en diepte, centraal ingeplant in de hoofdruimte, zijdelings in de nevenruimte. Het atelier besloeg de volledige eerste verdieping, met valluiken boven de schachten. Onder het dak van de voorbouw bevond zich een klein schermenmagazijn van drie traveeën, verder met dezelfde indeling als het grote. Bij de renovatie in 2006-2007 werden de ruimten heringedeeld tot kantoren rond een centrale vide.

  • Stadsarchief Antwerpen, dossiers MA#83379 en 3152#46, plan 697#3792.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Schermenmagazijn Bourlaschouwburg [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/5629 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.