"Huize Louise-Marie" of "Oud Koninklijk Paleis". Voormalige zomerresidentie van de koninklijke familie. Herenhuis uit het laatste kwart van de 18de eeuw met typerend traptorentje (belvedère) van waaruit men eertijds zicht op de haven en de zee had. Op de eerste verdieping bevindt zich de sterfkamer van Louise-Marie van Orléans (1812-1850), eerste Belgische koningin.

Historiek

Laatste kwart van de 18de eeuw: bestaand pand in gebruik als verkoopskantoor en opslagplaats verhuurd aan onder meer Engelse firma's en verzekeringsmaatschappijen. 1798: gebouw fungeert even als hoofdkwartier van Napoleon ten tijde van zijn bewind. Eerste kwart van de 19de eeuw: voornamelijk gebruikt als privé-woning. 1834: tijdelijke verblijfplaats van de koninklijke familie bij bezoek aan Oostende. 1835: gebouw wordt samen met enkele aanpalende panden (onder meer nummer 67) verhuurd aan Leopold I en koningin Louise-Marie. Inrichtings- en aanpassingswerken onder meer ombouwing van stal tot keuken en verbinding met eetkamer door plaatsen van een binnendeur. 1850: overlijden van koningin Louise-Marie. 1864: afbraak van twee kleine gebouwtjes achteraan voor bouwen van grote eetkamer. 1867: aankoop van de zomerresidentie door Leopold II. 1876-1879: afbraak van bijgebouwde eetkamer en verbouwen van achterliggende bijgebouwen; vergroting van de oostvleugel langsheen de binnentuin en optrekken van nieuwe westvleugel na afbraak van deel van de achterliggende bijgebouwen. Optrekken van een woonhuis voor de huisbewaarder op de plaats van de vroegere inrijpoort uitgevend op de Kapucijnenstraat. 1906: de Belgische staat wordt eigenaar (vanaf 1930 de Koninklijke Schenking) en het gebouw krijgt een openbare functie. Eerste Wereldoorlog: onderbrenging van hulpverlenende diensten van het "Komiteit voor Hulp en Voeding". 1918: zware oorlogsschade aan achterbouw en woning van de huisbewaarder. 1922: verbouwingswerken voor onderbrenging van administratieve diensten. Tweede Wereldoorlog: bouwen van bunker door de Duitsers op de binnenkoer. 1960: optrekken van nieuwe oostelijke vleugel achteraan. Vanaf jaren 1960: diverse bestemmingen, onder meer schoolgebouw. 1982: restauratiewerken onder meer aan voor- en achtergevel, belvedère en binnenkoer (onder meer afbraak bunker); verwijderen van deur tussen salons links op begane grond. 1998-2000: onderhouds- en restauratiewerken naar aanleiding van herinrichting als "Heemkundig Museum De Plate".

Beschrijving

Voorgebouw met twee achterliggende zijvleugels waartussen grosso modo rechthoekig binnenplein, rechts verbonden met bijgebouwen achteraan en eertijds toegankelijk via inrijpoort langs de Kapucijnenstraat. Kleine binnentuin gelegen ten noordwesten.

Exterieur. Dubbelhuis van vijf traveeën en drie bouwlagen onder pannen zadeldak (nok evenwijdig met straat). Belvedère uitgebouwd aan zuidzijde van het dak, bedekt met leien en voorzien van een oculus en vierkante vensteropeningen. Lijstgevel met grijs beschilderde arduinen plint waarboven bepleisterd en wit beschilderd gevelparement onder aflijnende houten gootlijst op klossen. Horizontale ritmering door doorlopende waterlijst en onderdorpels in arduin. Rechthoekige muuropeningen gevat in vlakke arduinen omlijsting, beluikt op begane grond. Licht vooruitspringend middenrisaliet geaccentueerd door gevelornamentiek in classicerende trant. Centrale vensteromlijsting op eerste verdieping op neuten onder kroonlijst met consoles op guttae, eenvoudig geprofileerd op tweede verdieping. Begane grond met bordes van twee treden; zware arduinen deuromlijsting op neuten onder brede geprofileerde kroonlijst op consoles waartussen decoratieve fries. Geheel voorzien van typerende ornamentiek onder meer gliefen, acanthusbladeren, diamantkoppen en granaatappels. Rechthoekige vleugeldeur met bronzen kloppers; eenvoudig bovenlicht met centrale oculus. Ramen met bewaard houtwerk onderaan en vernieuwde bovenlichten. In plint ingewerkte voetkrabber.

Interieur. Centrale gang naar houten draaitrap (tweede kwart 19de eeuw) uitlopend op achtkantige belvedère. Salons op begane grond met gestucte plafonds. Op de verdieping twee alkoven in classicerende trant tussen deuren en Ionische zuilen; sterfkamer (linkervoorkamer) heringericht als memoriaal van Louise-Marie. Eenvoudig uitgewerkte marmeren schouwen. Marmeren vloer in inkomhal met zwart-wit geometrisch patroon. Behouden deuren en lambrizeringen. Oorspronkelijk hang- en sluitwerk.