Teksten van Gekoppelde herenhuizen in eclectische stijl

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/5648

Gekoppelde herenhuizen in eclectische stijl ()

Geheel van twee volgens spiegelbeeldschema gekoppelde herenhuizen in eclectische stijl, naar een ontwerp door de architect Ferdinand Hompus uit 1879. Opdrachtgevers waren de arts, chirurg en verloskundige Polydore Comein voor nummer 18, en de notaris Antoine Joseph Jacques de Duve (Antwerpen, 1828-Antwerpen, 1902) voor nummer 16. De panden werden in 1880 na de verbreding van de Oudaan opgetrokken, op gronden van de familie Geelhand. De Duve, notaris van 1870 tot 1902, huwde in 1862 met Clémentine Moris (Antwerpen, 1844-Antwerpen, 1910), die twaalf kinderen ter wereld bracht. Zijn vader Guillaume de Duve (Celle, 1795-Antwerpen, 1860), een Hannoveraans officier van adellijke afkomst, was politiecommissaris in Antwerpen.

De herenhuizen Comein en De Duve behoren tot het vroege oeuvre van Ferdinand Hompus, die vanaf 1875 tot begin jaren 1910 als zelfstandig architect actief was. In navolging van zijn vader Joseph Antoine Hompus, ontplooide hij een productieve loopbaan in dienst van de burgerij. Naast burger- en herenhuizen in conventionele neoclassicistische stijl, onderscheidde Hompus zich omstreeks 1880 met enkele vroege toepassingen van neo-Vlaamserenaissance-architectuur zoals de winkelhuizen slagerij Raes-Daems in de Steenhouwersvest en "In ’t zicht der Schelde" in de Scheldestraat. Vooral in de jaren 1880 en 1890 realiseerde hij meerdere hotels in een herkenbare, klassiek geïnspireerde eclectische stijl. Daarvan behoren het hotel Passenbronder in de Jacob Jordaensstraat uit 1886 en het hotel Steppe in de Lamorinièrestraat uit 1888 tot de meest representatieve voorbeelden. Ook bedrijfspanden als Brouwerij De Leeuw in de Coebergerstraat, maken deel uit van zijn oeuvre.

Met een gevelbreedte van elk vier traveeën, omvatten de voorname rijwoningen een souterrain en drie bouwlagen onder een zadeldak (leien). De lijstgevel heeft een parement uit rood baksteenmetselwerk in kruisverband, op de begane grond verwerkt met blauwe hardsteen voor de geprofileerde plint, poortomlijsting, platte banden en puilijst. Op de bovenverdiepingen is van witte natuursteen gebruik gemaakt voor speklagen, pilasters, vensteromlijstingen, balustraden, het balkon, en delen van het hoofdgestel. Geleed door de brede puilijst en volkomen symmetrisch van opzet, legt de compositie de klemtoon op de portaalrisalieten in beide uiterste traveeën. Deze worden gemarkeerd door het rechthoekige portaal gevat tussen pilasters en het balkon met balustrade en stafwerkconsoles van de eerste verdieping. Geritmeerd door geblokte penanten op de begane grond en kolossale pilasters met lijstkapiteel in de bovenbouw, beantwoordt de opstand aan een regelmatig ordonnantieschema. Registers van rechthoekige vensters, op de eerste verdieping in geriemde omlijsting met balustrade en entablement op consoles, op de tweede verdieping gevat tussen pilasters en voorzien van een ijzeren parapet met rozetpatroon. Een klassiek hoofdgestel met architraaf, trigliefen in de fries, en een gekorniste houten kroonlijst op klossen en tandlijst vormt de gevelbeëindiging. Het houten schrijnwerk van de inkomdeuren en bovenvensters is bewaard, evenals de smeedijzeren souterraintralies en een gietijzeren voetschraper.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossier 572#1073.

Auteurs:  Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Braeken J. 2018: Gekoppelde herenhuizen in eclectische stijl [online], https://id.erfgoed.net/teksten/204226 (geraadpleegd op ).


Gekoppelde huizen ()

Neoclassicistisch breedhuis van acht traveeën en drie bouwlagen onder leien zadeldak, te dateren in het vierde kwart van de 19de eeuw. Lijstgevel van baksteenmetselwerk en natuursteen (arduin en zandsteen); geordonneerd met kolossale pilasters op zware sokkel van arduin, geblokt in de pui en hogerop versierd met speklagen. Benadrukte zijrisalieten met puilijst als binding; hoge rechthoekige poorten in hardstenen omlijsting met bekronend balkon; rechthoekige vensters met bijkomende balusters en waterlijsten op de hoofdverdieping, flankerende pilasters op de derde. Houten kroonlijst op klossen en tandlijst boven fries me trigliefen en brede metopen.


Bron: DE MUNCK-MANDERYCK M., DECONINCK-STEYAERT R. & PLOMTEUX G. met medewerking van LINTERS A. 1979: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 3nb, Brussel - Gent.
Auteurs:  Plomteux, Greet; Steyaert, Rita; Manderyck, Madeleine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Plomteux G. & Steyaert R. & Manderyck M. 1979: Gekoppelde herenhuizen in eclectische stijl [online], https://id.erfgoed.net/teksten/5648 (geraadpleegd op ).