Historiek en context

Ensemble gevormd door een kantoorgebouw en een appartementsgebouw in beaux-artsstijl op de hoek van Lange Gasthuisstraat en Oudaan, kort na elkaar opgetrokken naar ontwerpen door de architecten Vincent Cols en Jules De Roeck uit 1913 en 1914. Opdrachtgever was graaf Rodolphe van der Stegen de Schrieck (Antwerpen, 1864-Kapellen, 1942), in 1892 gehuwd met Marthe Geelhand (Antwerpen, 1870-Antwerpen, 1934), die met hun twee dochters resideerden in kasteel Dennenburg te Kapellen. Als eerst kwam het hoekgebouw tot stand, onmiddellijk gevolgd door het appartementsgebouw. Dit laatste behoort tot de vroegste generatie volwaardige flats in Antwerpen.

Het vastgoedproject Van der Stegen de Schrieck behoort tot de vroegste realisaties van Vincent Cols en Jules De Roeck, die in 1912 een gezamenlijke praktijk oprichtten. De architectuur is representatief voor het klassiek geïnspireerde beaux-arts-idioom, dat zij tijdens hun beginjaren voor voorname residentiële bouwprojecten toepasten. Vanaf de jaren 1920 maakte het succesvolle architectenbureau vooral naam met tuinwijken en hotels of villa’s voor een bemiddeld cliënteel, overwegend in neotraditionele, cottage- of sobere art-decostijl. Rond 1930 verplaatste het zwaartepunt van de architectuurproductie van het bureau zich naar grootschaliger bouwprojecten als bedrijfs-, kantoor- en appartementsgebouwen, in een meer eigentijdse vormentaal met gebruik van nieuwe materialen en technieken. Actief tot 1965, brachten Cols en De Roeck ook in de naoorlogse periode nog een indrukwekkende oeuvre residentiële en bedrijfsarchitectuur tot stand.

Architectuur

Kantoorgebouw

Het kantoorgebouw (Oudaan 32) vormt een ondiep, afgerond hoekpand met een gevelbreedte van acht traveeën, drie bouwlagen hoog onder een leien pseudo-mansarde. De lijstgevel heeft een parement uit witte Silezische brikken in combinatie met witte natuursteen, vandaag egaal overschilderd, op een plint uit blauwe hardsteen. Geleed door de puilijst, legt de compositie de klemtoon op de hoger opgetrokken, afgeronde hoektravee, en de als oplopende bow-window uitgewerkte voorlaatste travee. Waar beide op de tweede verdieping worden gemarkeerd door een Frans balkon met smeedijzeren borstwering, onderscheidt de hoektravee zich door een gegolfd dakvenster met oculus en vruchtenslinger, en de bow-window door een gebuikte basis met rankwerk. Verder beantwoordt de opstand aan een regelmatig ordonnantieschema, opgebouwd uit een opengewerkte winkelpui met hoekportaal en een privé-ingang op de begane grond, en registers van korfboogvensters met waterlijst en onderdorpel op de eerste verdieping, en rechthoekige vensters met afgeronde bovenhoeken en een blind boogveld op de tweede. Een houten kroonlijst op klossen vormt de gevelbeëindiging; houten dakkapellen met gestrekte waterlijst. Volgens de bouwplannen beslaat de winkel met achterkamer de begane grond, en bestaan de twee bovenverdiepingen uit een suite van twee kantoren met spreekkamer, ontsloten door de zijdelings ingeplante inkom- en traphal; de mansarde herbergt drie gastenkamers.

Appartementsgebouw

Het appartementsgebouw (Lange Gasthuisstraat 8-10), met een gevelbreedte van vijf traveeën, omvat vijf bouwlagen, de topgeleding uitgewerkt als attiek, onder een plat dak. Gepland met een parement uit Silezische brikken en witte natuursteen op een hardstenen plint, werd het gebouw vermoedelijk uitgevoerd of later bekleed met een vandaag overschilderde cementbepleistering. Volkomen symmetrisch van opzet, beantwoordt de opstand aan een klassieke driedeling, opgebouwd uit de hoge winkelpui, de bovenbouw en de attiekverdieping. Volledig opengewerkt wordt de winkelpui geflankeerd door de zijportalen van handelszaak en appartementen, beide met getoogd bovenlicht. Hoekrisalieten uitgewerkt als oplopende bow-windows markeren de bovenbouw, waarvan de middenas zich onderscheidt door een driezijdige erker over de eerste twee verdiepingen. Verder regelmatige registers van rechthoekige muuropeningen met paneel of onderdorpel op de borstwering; smeedijzeren leuningen op de tweede verdieping. Een gelede fries en kroonlijst op klossen vormen de gevelbeëindiging, bekroond door de attiek. Volgens de bouwplannen beslaat de winkel met kantoor en opslagruimte de begane grond. Van de appartementen, vermoedelijk één per verdiep ontsloten door de zijdelings ingeplante, gemeenschappelijke inkom- en traphal met lift en bovenlicht, ontbreken de plattegronden in het bouwdossier.