Herenhuis " 't Kasteel" van 1904 (zie jaarsteen in linkerzijgevel) gelegen aan de noordelijke rand van het dorp, met een dominante ligging voor bezoekers van het dorp die vanaf de autosnelweg het dorp binnenrijden.
Historiek
In 1904 wordt op een onbebouwd stuk grond een herenhuis met bijhorende stal en koetshuis (afgebroken in 2004) opgetrokken voor weduwe Elodia Ghuyod-Dumont, die er samen met haar zoon Joseph Ghuyod of Gyod gaat wonen. Deze laatste was landbouwingenieur en beheerder van de suikerfabriek in Tienen. De woning wordt opgetrokken door de Zandvoordse metselaar Theophiel Leveke. Het is een roodbakstenen gebouw in een grote tuin, bestaande uit een dubbelhuis van twee bouwlagen en drie traveeën als hoofdgebouw onder een leien mansardedak met twee dakkapellen met links en rechts een oeil-de-boeuf; en links aansluitend een extra travee onder een lagere bedaking (zie oude prentkaart). Links naast en haaks op het huis bevindt zich een laag, lang bakstenen volume waarin koetshuis en stalling. In 1909 laat men een achterbouw onder lessenaarsdak aan de woning toevoegen. In 1912 worden in de tuin drie bijgebouwen opgetrokken, waaronder een broeikas; deze gebouwen zijn ondertussen verdwenen. Ongeveer uit die tijd dateert wellicht ook de aanpassing van het dak en het parement van de voorgevel, dat het huidige uitzicht bepaalt, nl. een leien schilddak boven het hoofdvolume en faiencetegels met bloemmotieven voor de volledige voorgevel.
Beschrijving
Groot volume gelegen in een beboomde tuin, waarvan enkel de voortuin is bewaard, afgesloten door middel van muur en gietijzeren hekken tussen bakstenen postamenten. Links, erfoprit met aansluitend koetshuis annex stalling onder pannen zadeldak (nok haaks op de straat, afgebroken in 2004) van dezelfde bouwdatum als het huis.
Dubbelhuis van drie traveeën en twee bouwlagen onder aangepast leien schilddak met twee dakkapellen en ijzeren sierelementen (nok evenwijdig met de straat); aanpalende linker travee onder afgewolfd zadeldak (mechanische pannen). Oorspronkelijk had dit huis gevels in rode baksteen op arduinen plinten; wat betreft de zij- en achtergevels is deze oorspronkelijke materiaalwerking bewaard. Het straatparement werd (met uitzondering van de plint) volgens de toenmalige nieuwe trend bezet met een parement van witte faiencetegels verlevendigd door middel van banden en figuren van groene dito steen en majolicatableaus met art-nouveaugetinte florale motieven in de casementen en boogvelden. De faiencetegels kunnen geïdentificeerd worden als een productie van de bekende firma "Grès (Emaillés) d'Hemixem, Gilliot Frères". De vierkante elementen bovenin de gevel zijn in hun catalogi terug te vinden als "metope" met modelnummer 130, het raamboogmotief als Fronton 295.
De gevels zijn opengewerkt door middel van getoogde muuropeningen in een geriemde omlijsting. Op een oude prentbriefkaart zien wij de indeling van het oorspronkelijke houten schrijnwerk van de vensteropeningen; dit is bij de renovatie in 1992-1993 vervangen door PVC. Ook het interieur is toen grondig aangepakt.
Links van de erfoprit, een koetshuis annex stalling onder pannen zadeldak, haaks op de straat (afgebroken in 2004). De zijpuntgevels waren afgeboord met houten gelobde wimborden. Getoogde muuropeningen, deels gewijzigd, bijvoorbeeld poort en deels gedicht, bijvoorbeeld staldeuren in zijpuntgevel aan tuinzijde.
Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg West-Vlaanderen, Cel Monumenten & Landschappen, Archief nr. 1943.
BAECK M. en VERBRUGGE B., De Belgische art nouveau en art deco wandtegels 1880-1940, M&L Cahier 3, Brussel, 1996, p. 182-185. Met dank aan Mario Baeck voor de identificatie van de tegels van dit gebouw.
BRAET M., Wijkcentrum 'Het kasteel' in Zandvoorde, in Gidsenblad Lange Nelle, jg. 5, nr. 4, 1993, p. 153.
DESCHACHT D., Straatnamen van Oostende van A tot Z, Oostende, 1998, p. 82.
VERBANCK R., Het kasteel van Zandvoorde (nu Oostende): een quidproquo, in De Plate, 1990, p. 94-97.
Bron: CALLAERT G., DELEPIERE A.-M., HOOFT E., KERRINCKX H. & VANNESTE P. met medewerking van SANTY P. & SNAUWAERT L. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Oostende, Deel IA: Stad Oostende, Straten A-M, Deel IB: Stad Oostende, Straten N-Z en wijken Haven, Hazegras, Opex, Deel II: Deelgemeenten Mariakerke, Raversijde, Stene en Zandvoorde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL6, onuitgegeven werkdocumenten. Auteurs: Delepiere, Anne Marie; Kerrinckx, Hans; Hooft, Elise; Callaert, Gonda Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)