Teksten van Hier is't in den Wijngaard

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/5663

Hier is't in den Wijngaard ()

Café in neo-Vlaamserenaissance-stijl gebouwd in opdracht van de Wijngaard Natie, naar een ontwerp door de architect Alexis Van Mechelen uit 1887. De Wijngaard Natie die sinds 1869 hogerop aan Oudeleeuwenrui gevestigd was, ging terug op de 18de-eeuwse Melknatie of de Natie van de Wijngaardstraat. Deze opereerde vanaf 1864 onder de firmanaam Weyns, Wildiers & Cie, met het statuut van vennootschap onder gemeenschappelijke naam, in 1882 gewijzigd tot Van Mechelen, Wildiers & Cie. Natiedeken Ferdinand Van Mechelen (Pulle, 1840-Antwerpen, 1911), was de vader van de jonge architect, die met “Hier is ’t in de Wijngaard” zijn eerste project ten uitvoer bracht. Een op eigen initiatief uitgebaat café, was vanaf de late 19de eeuw een gebruikelijk gegeven voor meerdere havennaties. Het pand werd gerenoveerd als onderdeel van een ruimer opgezet project met woon-, handels- en kantoorfunctie dat ook de aanpalende natiegebouwen van Wijngaard Natie omvatte, naar een ontwerp door de architect Boud Rombouts uit 2003-2005. Daarbij bleef enkel de voorgevel behouden, als toegang tot een parkeergarage.

Alexis Van Mechelen bouwde vanaf 1887 een zelfstandige architectenpraktijk uit, die vooral burger- en winkelhuizen opleverde in conventionele neoclassicistische of pittoreske neo-Vlaamserenaissance-stijl, zoals zijn debuut “Hier is ’t in de Wijngaard”. Als stads(hoofd)bouwmeester van 1902 tot zijn overlijden in 1919, werd Van Mechelen vooral bekend van de Opera aan de Frankrijklei en de Stadsfeestzaal aan de Meir die hij in de jaren 1900 realiseerde. Deze gebouwen kenmerken zich door een monumentaal eclecticisme onder invloed van de beaux-artsstijl. Tijdens zijn ambtsperiode ontwierp hij een tiental schoolcomplexen zowel in eclectische (Kasteelstraat), in neo-Vlaamserenaissance-stijl (Grotehondstraat) als in beaux-artstijl (Lamorinièrestraat).

Met een gevelbreedte van drie traveeën omvat de rijwoning drie bouwlagen onder een zadeldak (nok parallel aan de straat, pannen). De lijstgevel heeft een parement uit rood baksteenmetselwerk in kruisverband, met smeedijzeren sierankers, gebruik van witte natuursteen voor waterlijsten, speklagen, lateien, lekdrempels, sluitstenen, borstweringen en de bekroning van de geveltop, en oorspronkelijk blauwe hardsteen voor de pui. Geleed door de puilijst en asymmetrisch van opzet, legt de compositie de klemtoon op de twee linker traveeën, die worden bekroond door een verhoogde halsgevel. De rechter travee is als risaliet uitgewerkt. Vandaag verbouwd tot inrit van een ondergrondse parkeergarage, bestond de cafépui oorspronkelijk uit twee rechthoekige terrasdeuren en een privé-inkom tussen geblokte posten. De bovenbouw beantwoordt aan een regelmatig ordonnantieschema, opgebouwd uit registers van rechthoekige vensters met een geprofileerde latei en lekdrempel, een ontlastingsboog voorzien van sluitstenen, diamantkop- of guirlandepanelen op de borstwering of in het bovenlicht. De tweede verdieping onderscheidt zich door een drielicht mat wortelmotieven op de posten, het naambord “HIER IS ’T IN DEN WYNGAARD” en het bouwjaar “JAAR 1887”. Halsvormige geveltop met voluten, topstuk waarop de initialen “WGN” van de Wijngaardnatie, en een gebogen fronton met schelp; een houten kroonlijst op consoles beëindigt de rechter travee.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossier 1887#1258.

Auteurs:  Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hier is't in den Wijngaard [online], https://id.erfgoed.net/teksten/280706 (geraadpleegd op ).


Café in neo-Vlaamserenaissancestijl ()

Neo-Vlaamse renaissance enkelhuis van drie traveeën en drie bouwlagen onder zadeldak (nok parallel aan de straat, kunstleien), gedateerd 1887 (gevelsteen). Bakstenen lijstgevel met links een verhoogde halsgevel met vleugelstukken en rechts het deurrisaliet. Bepleisterde en beschilderde begane grond verlevendigd met imitatievoegen. Bovenbouw met speklagen, diamantkoppen en op de borstwering een paneel: "Hier is't in den Wijngaard Jaar 1887". Op derde verdieping, drielichtskozijn met wortelmotieven op de tussenstijlen; verder rechthoekige vensters.


Bron: DE MUNCK-MANDERYCK M., DECONINCK-STEYAERT R. & PLOMTEUX G. met medewerking van LINTERS A. 1979: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 3nb, Brussel - Gent.
Auteurs:  Plomteux, Greet; Steyaert, Rita; Manderyck, Madeleine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hier is't in den Wijngaard [online], https://id.erfgoed.net/teksten/5663 (geraadpleegd op ).