erfgoedobject

Winkelhuis in neoclassicistische stijl

bouwkundig element
ID
5674
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/5674

Juridische gevolgen

Beschrijving

Winkelhuis in neoclassicistische stijl naar een ontwerp door de architect Alexis Van Mechelen uit 1890. Opdrachtgever was de handelaar J. Leemans, die sinds 1872 een hoedenwinkel uitbaatte aan de Paardenmarkt. Voor het nieuwbouwpand werd een laat- of neoclassicistisch winkelhuis uit de eerste helft van de 19de eeuw gesloopt.

Alexis Van Mechelen startte zijn loopbaan in 1887, met het café van de Wijngaard Natie aan de Oudeleeuwenrui in opdracht van zijn vader, gevolgd door privé-opdrachten in de conventionele neoclassicistische stijl die het winkelhuis Leemans kenmerkt, of in pittoreske neo-Vlaamserenaissance-stijl. Als stads(hoofd)bouwmeester van 1902 tot zijn overlijden in 1919, werd Van Mechelen vooral bekend van de Opera aan de Frankrijklei en de Stadsfeestzaal aan de Meir die hij in de jaren 1900 realiseerde. Deze gebouwen kenmerken zich door een monumentaal eclecticisme onder invloed van de beaux-artsstijl. Tijdens zijn ambtsperiode ontwierp hij een tiental schoolcomplexen zowel in eclectische (Kasteelstraat), in neo-Vlaamserenaissance-stijl (Grotehondstraat) als in beaux-artstijl (Lamorinièrestraat).

Met een gevelbreedte van drie traveeën, omvat de rijwoning vier bouwlagen onder een leien mansardedak. Oorspronkelijk bepleisterd en beschilderd, de eerste verdieping belijnd door schijnvoegen, is de lijstgevel vandaag gedecapeerd met slechts gedeeltelijk behoud van het stucdecor. Van de oorspronkelijk klassieke houten winkelpui met middenportaal en privé-inkom uiterst rechts, rest slechts de zware, bewerkte plint uit blauwe hardsteen. De pilasters, het entablement op consoles en het bekronende, gevelbreed balkon met ijzeren borstwering zijn verdwenen. Nadrukkelijk horizontaal geleed door waterlijsten en kordonvormende lekdrempels, legt de compositie de klemtoon op het geblokte middenrisaliet. Dit laatste wordt op de tweede verdieping geaccentueerd door een driehoekig fronton en een balkon met doorgetrokken balustrade, beide op voluutconsoles, en in de topgeleding door een tweelicht. Verder beantwoordt de opstand aan een regelmatig ordonnantieschema, opgebouwd uit registers van rechthoekige vensters in geriemde omlijsting, met oren op de eerste verdieping, sluitsteen op de tweede verdieping, flankerende pilasters en ijzeren parapet op de derde verdieping. Een klassiek hoofdgestel, met rozetten in de fries en oorspronkelijk een gekorniste houten kroonlijst op klossen (vernieuwd) vormt de gevelbeëindiging; de centrale houten dakkapel, oorspronkelijk met voluten en gebroken fronton, en de flankerende oeils-de-boeuf zijn sterk vereenvoudigd. Vernieuwd schrijnwerk.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossier 1890#1416.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Winkelhuis in neoclassicistische stijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/5674 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.