Winkelhuis in neoclassicistische stijl naar een ontwerp door de architect Alexis Van Mechelen uit 1890. Opdrachtgever was de handelaar J. Leemans, die sinds 1872 een hoedenwinkel uitbaatte aan de Paardenmarkt. Voor het nieuwbouwpand werd een laat- of neoclassicistisch winkelhuis uit de eerste helft van de 19de eeuw gesloopt.
Alexis Van Mechelen startte zijn loopbaan in 1887, met het café van de Wijngaard Natie aan de Oudeleeuwenrui in opdracht van zijn vader, gevolgd door privé-opdrachten in de conventionele neoclassicistische stijl die het winkelhuis Leemans kenmerkt, of in pittoreske neo-Vlaamserenaissance-stijl. Als stads(hoofd)bouwmeester van 1902 tot zijn overlijden in 1919, werd Van Mechelen vooral bekend van de Opera aan de Frankrijklei en de Stadsfeestzaal aan de Meir die hij in de jaren 1900 realiseerde. Deze gebouwen kenmerken zich door een monumentaal eclecticisme onder invloed van de beaux-artsstijl. Tijdens zijn ambtsperiode ontwierp hij een tiental schoolcomplexen zowel in eclectische (Kasteelstraat), in neo-Vlaamserenaissance-stijl (Grotehondstraat) als in beaux-artstijl (Lamorinièrestraat).
Met een gevelbreedte van drie traveeën, omvat de rijwoning vier bouwlagen onder een leien mansardedak. Oorspronkelijk bepleisterd en beschilderd, de eerste verdieping belijnd door schijnvoegen, is de lijstgevel vandaag gedecapeerd met slechts gedeeltelijk behoud van het stucdecor. Van de oorspronkelijk klassieke houten winkelpui met middenportaal en privé-inkom uiterst rechts, rest slechts de zware, bewerkte plint uit blauwe hardsteen. De pilasters, het entablement op consoles en het bekronende, gevelbreed balkon met ijzeren borstwering zijn verdwenen. Nadrukkelijk horizontaal geleed door waterlijsten en kordonvormende lekdrempels, legt de compositie de klemtoon op het geblokte middenrisaliet. Dit laatste wordt op de tweede verdieping geaccentueerd door een driehoekig fronton en een balkon met doorgetrokken balustrade, beide op voluutconsoles, en in de topgeleding door een tweelicht. Verder beantwoordt de opstand aan een regelmatig ordonnantieschema, opgebouwd uit registers van rechthoekige vensters in geriemde omlijsting, met oren op de eerste verdieping, sluitsteen op de tweede verdieping, flankerende pilasters en ijzeren parapet op de derde verdieping. Een klassiek hoofdgestel, met rozetten in de fries en oorspronkelijk een gekorniste houten kroonlijst op klossen (vernieuwd) vormt de gevelbeëindiging; de centrale houten dakkapel, oorspronkelijk met voluten en gebroken fronton, en de flankerende oeils-de-boeuf zijn sterk vereenvoudigd. Vernieuwd schrijnwerk.
Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Je kan deze tekst citeren als: Braeken J. 2018: Winkelhuis in neoclassicistische stijl [online], https://id.erfgoed.net/teksten/280761 (geraadpleegd op ).
Winkelhuis van drie traveeën en vier bouwlagen onder leien mansardedak met een segmentboogvormig afgesloten dakkapel geflankeerd door twee oeil-de-boeufs, daterend uit het derde kwart van de 19de eeuw. Bepleisterde en beschilderde lijstgevel met licht middenrisaliet eindigend op een geleed kordon en een versierd fries onder de kroonlijst met tandlijst op klossen; verdiepingen afgelijnd met gekorniste kordons. Risaliet gemarkeerd door geblokte pilasters en benadrukt door entablementen, balkon en driehoekig fronton op de derde verdieping. Hoofdverdieping onder versierd fries en waterlijst op klossen, verlevendigd met imitatievoegen en een breed balkon; hogerop opengewerkte borstweringen. Rechthoekige vensters in geriemde omlijstingen met oren (tweede verdieping) of sleutels (derde verdieping); op de bovenverdieping geflankeerd door pilasters. Op begane grond hoedenwinkel met op de brede puilijst het opschrift: "Gesticht in 1872". Winkelpui op arduinen sokkel, oorspronkelijk met aparte huisdeur.
Bron: DE MUNCK-MANDERYCK M., DECONINCK-STEYAERT R. & PLOMTEUX G. met medewerking van LINTERS A. 1979: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 3nb, Brussel - Gent.
Auteurs: Plomteux, Greet; Steyaert, Rita; Manderyck, Madeleine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Je kan deze tekst citeren als: Plomteux G. & Steyaert R. & Manderyck M. 1979: Winkelhuis in neoclassicistische stijl [online], https://id.erfgoed.net/teksten/5674 (geraadpleegd op ).