is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Venetiaanse Gaanderijen
Deze vaststelling is geldig sinds
is deel van de aanduiding als beschermd monument Venetiaanse Gaanderijen, Thermae Palace en Nieuwe Koninklijke Gaanderij
Deze bescherming is geldig sinds
is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Venetiaanse Gaanderijen
Deze vaststelling was geldig van tot
De Venetiaanse Gaanderijen werden opgetrokken tussen 1900 en 1901 naar ontwerp van architect H. Maquet (Oostende) tussen de Chaletstraat en de Parijsstraat (aangelegd in 1898), ter hoogte van het vroegere oesterpark horend bij het Pavillon du Rhin, het tweede hotel op het Weststrand van 1857, gesloopt in 1892.
Beschermd als monument bij M.B. van 19/02/2002.
Het oorspronkelijke ontwerp voorziet aan tuinzijde serres die echter niet worden uitgevoerd. Het betreft een overdekte L-vormig wandelgalerij ten noordoosten van het Koninklijk Chalet; de voorgevel ziet uit op de dijk, loopt om de hoek van de Parijsstraat naar de Koningsstraat; de achtergevels geven uit op de voormalige privé-tuin ten zuiden van het Koninklijk Chalet, nu het openbare Koningspark, naar ontwerp van de Franse tuinarchitect E. Lainé van 1903. De halfrond uitgewerkte hoofdingang tot de oorspronkelijke privé-tuin ligt aan het kruispunt Koningsstraat/ Koningin Astridlaan rechts tegenover de Chaletstraat. Zijde Parijsstraat waren de "Venetiaanse gaanderijen" via een ondergrondse tunnel verbonden met de aan de overzijde gelegen, nu verdwenen villa's "Iris" en "Caroline", verblijfplaats van barones Vaughan en in 1908 door architect G. Hobé (Brussel) samengevoegd tot één geheel.
Neoclassicistische galerij; thans benut als tentoonstellingsruimte en gelegenheidsrestaurant.
Overdekte, lage en grosso modo L-vormige wandelgalerij met zicht op zee én de oorspronkelijke privé-tuin van Leopold II; loopt vanaf de Zeedijk respectievelijk om naar de Parijs- en de Koningsstraat en sluit hier aan bij het halfrond uitgewerkte toegangshek, de hoofdtoegang tot de voormalige privé-tuin.
Eénentwintig traveeën uitgevend op een terras aan Zeedijk en sinds 2000 met bronzen standbeeld van koning Boudewijn naar ontwerp van J. Vannoutte + negentwintig traveeën met souterrain aan Parijsstraat + vijf traveeën aan Koningsstraat, onder plat dak.
L.g. aan Zeedijk, ter hoogte van negentiende travee rechts, gedomineerd door deels uitgebouwd rond belvedère van twee bouwlagen met kroontje op de koperen koepel. Aan de Koningsstraat eindigt de galerij in een stompe 'hoektoren' met twee bouwlagen en binnenin de representatieve toegangstrap tot de buitenwandeling op het dak; de oorspronkelijke, brede buitentrap vanaf de Zeedijk rechts van het belvedère verdwijnt na de Tweede Wereldoorlog.
Aan tuinzijde, haaks in de oksel Zeedijk/Parijsstraat: lage rechthoekige hoofdinkompartij - drie traveeën breed en negen traveeën lang - onder plat dak; oorspronkelijk links en rechts voorzien van een beglaasde, halfronde uitbouw (bouwnaden!) en bekroond met dito koepel boven het achtzijdige salon binnenin. Ter hoogte van het belvedère, is de galerij aan tuinzijde eveneens rechthoekig uitgebouwd; aan de zijde van de huidige Koninklijke Villa loopt de uitbouw verder uit in een rotsformatie als grondkering voor het hoger gelegen duinmassief. Links van de hoofdinkompartij is na de Tweede Wereldoorlog een garage op souterrainhoogte bijgebouwd.
Bouwmaterialen: Euvillesteen voor de meest representatieve gevels - Zeedijk, Koningsstraat, hoofdtoegang, en voorts gele baksteen afgewisseld met dezelfde natuursteen en/of simili voor o.m. kordons, kroonlijsten, kapitelen en sluitstenen.
Horizontaal opgevatte gevelordonnantie als rondboogarcades met sluitsteen, op halfronde Ionische of Dorische pilasters, afgelijnd door een borstwering al naar gelang de ligging geopend met balusters, gesloten en versierd met guirlandes. Verticaal benadrukte hoektravee door middel van o.m. geblokte pilasters.
Eind jaren 1990 wordt de gevel gereinigd, het vensterhoutwerk vervangen naar het oorspronkelijke patroon (dubbele beglazing) en het dak - de buitenwandeling - voorzien van een nieuwe roofing.
Het interieur bewaart in essentie de oorspronkelijke indeling en het initiële concept van een tegen weer en wind beschutte wandelgalerij met dubbel uitzicht - zee- én landzijde-, achtzijdig salon via Ionische zuilen aansluitend bij de hoofdinkom, en een receptieruimte. De recente renovatie- en comfortwerken (vernieuwen verwarmingsinstallatie, sanitair, etc.), onder meer in functie van de huidige bestemming, vervangen de oorspronkelijke mozaïekvloeren door natuurstenen tegels. Vermeldenswaardig is het bewaarde trappenhuis in de "hoektoren" zijde Koningsstraat, met de eertijds representatieve toegangstrap tot de buitenwandeling: een monumentale, eclectische spiltrap van Euville- en/of similisteen, rijk versierd met Ionische pilasters, neorenaissancistische arabesken en rocailles, en overwelfd met casementen voorzien van medaillons met de emblemen van Leopold II. Het belvedère bewaart zijn eenvoudige, houten slingertrap.
AFDELING ROHM WEST-VLAANDEREN, Cel Monumenten en Landschappen, Archief nrs. DW002179, W/01766 en W/01771.
LOMBAERDE P., Leopold II. Koning-bouwheer, Gent, 1995.
Bron: CALLAERT G., DELEPIERE A.-M., HOOFT E., KERRINCKX H. & VANNESTE P. met medewerking van SANTY P. & SNAUWAERT L. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Oostende, Deel IA: Stad Oostende, Straten A-M, Deel IB: Stad Oostende, Straten N-Z en wijken Haven, Hazegras, Opex, Deel II: Deelgemeenten Mariakerke, Raversijde, Stene en Zandvoorde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL6, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Delepiere, Anne Marie; Kerrinckx, Hans; Hooft, Elise; Callaert, Gonda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Is deel van
Zeedijk (Oostende)
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Venetiaanse Gaanderijen [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/56976 (geraadpleegd op ).
Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed
Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.