Wegkapel toegewijd aan Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes gelegen binnen de bebouwde dorpskern: staand aan de bocht van Koffiestraat (naast nummer 47) en bij de hoek met Kouterstraat.

Historiek

Na de bouw in 1871-72 van het burgerlijke godshuis of "hospice" aan de Kouterstraat werd kort nadien een wegkapel bij de straat in de bijhorende tuin gebouwd (1874-1875). De bouw zou bekostigd zijn door giften van de parochianen aan de zusters van het klooster bij het "hospice". Schilderwerken en vergroting van de rots binnenin in 1891 door A. De Caluwe. De bakstenen afsluiting rondom de kapel met hekwerk aan de straat van 1897 is intussen verdwenen. Het bijhorend achterliggende godshuis of klooster gesloopt na de bouw in 1976 van een inmiddels ook gesloopt nieuw rusthuis van het OCMW, en het bijhorende klooster van de zusters van de congregatie van Wachtebeke werd opgeheven.

Beschrijving

Een weinig achterin gelegen kapel, volgens oude prentkaart voorheen achter hekwerk in aansluiting met de eveneens verdwenen tuinmuur van het godshuis van Kalken. Ruim opgevatte neogotische bakstenen wegkapel op rechthoekige plattegrond van twee traveeën lang met halfronde sluiting. Geknikt leien zadeldak op daklijst met rechte tandlijst. Voorpuntgevel geflankeerd door overhoekse pinakels waarvan de vroegere bekroning met kruisbloemen later vereenvoudigd is tot een piramidale afdekking. Afwerking van de geveltop met sober houten lijstwerk ter vervanging van het vroegere decoratieve lijstwerk met hogels. Gebruikelijke voorgevelbekroning met een kruis, hier een eenvoudig gewit houten topkruis. Rechthoekige dubbele deur ingeschreven in spitsboog gemarkeerd door een brede bakstenen omlijsting en voorafgegaan door een stoep van twee treden. Beide ruime deurlichten met behouden decoratieve ijzeren ruitvormige tracering met spitsboog en ingeschreven vijflob. Twee offerbussen behouden aan de binnenzijde (offergleuven achter deurbekleding?). Spitsbogig witgepleisterd paneel op boogveld van deur met lichtblauw geschilderde uitspringende omlijsting, wellicht voorheen met opschrift verwijzend naar de patroonheilige. Twee grote spitsbogige zijvensters onder bakstenen druiplijst; beide bewaren hun neogotische ijzeren tracering; originele beglazing met patroon in geëtst glas deels vervangen. Zijgevels voorts met vier hartvormige sierankers, blinde sluiting.

Interieur

Bepleisterd tongewelf geleed door fijne houten ribben en kruisribben met zeshoekige slotstenen; ribben aanzettend op per drie gebundelde diensten met sierkapiteel die de wanden ritmeren. Overwegend lichtblauwe beschildering van gewelf en kapelsluiting gebruikelijk voor een Mariakapel, met beperkte decoratieve beschildering van onder meer sluitstenen, kapitelen en ribben; elementen ervan zeker 20ste-eeuws. Het front van het gemetste en bepleisterde altaar op altaartrede is met een neogotische polychromie versierd: centraal in een omlijst boogveld een vierlob met de letters S en M (van Sancta Maria) in cirkel met symmetrische bloemen- en bladranken en voorts met typerende rode schijnvoegen, ook toegepast op de wand aan de voorgevelzijde. Op het altaar en tegen de wand erachter is een kunstgrot aangebracht in geschilderde cementrustiek met centraal geplaatst gepolychromeerd plaasteren beeld van Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes; links opzij een bijhorend beeldje van Bernadette Soubirous, voorgesteld als geknield jong boerenmeisje met hoofddoek en gevouwen handen. Deze Lourdesgrot is behangen met grote houten paternosters. Wassen ex-voto's op het altaar herinneren aan het oude gebruik binnen de religieuze volkscultuur tot offergaven bij de heiligenverering. Behouden meerkleurige originele vloer met patroon samengesteld uit tegels van verschillend formaat en met omlopende boordstenen. Zijwanden met lambrisering en een bekleding met platen tussen de diensten (20ste eeuw). Veertien oude houten bidstoelen met rieten zitting. Kaarsenhouder onder ijzeren rookvang met schouwpijp.