erfgoedobject

Molenaarswoning

bouwkundig element
ID
58178
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/58178
Dit erfgoedobject heeft geen erfgoedwaarde meer. De erfgoedwaarden waarom we het object opnamen in de inventaris, zijn niet meer aanwezig, bijvoorbeeld door verbouwing of sloop.

Beschrijving

Voormalig molenaarshuis volgens het kadasterarchief opgetrokken in 1881 (registratie in 1882) en gelegen bij de hoek met de Nerenweg. Het molenhuis hoorde bij de in 1920 verdwenen stenen korenwindmolen, gelegen tussen de huidige Nerenweg, Kleine Molenstraat en Kwernstraat.

De Ferrariskaart (1771-1778) geeft een houten windmolen weer aan de westzijde en het eerste molenhuis aan de oostzijde van de huidige Kwernstraat. Deze heerlijke molen was eigendom van de familie d'Arenberg uit Arlay (Frankrijk). In 1796 werden de molen en het molenhuis verpacht aan Joannes Baptiste Snoeck, Pieter Joannes en Frans Van Belle. De familie Van Belle pachtte de molen voor het grootste gedeelte van de 19de eeuw. In 1835 was de molen nog eigendom van hertog d'Arenberg, vóór 1845 werd de molen verkocht aan prins Pierre Delrimberg. Ten noorden van het eerste molenhuis, op de hoek van de huidige Nerenweg en Kwernstraat, stond in de 19de eeuw een rosmolen met net ten oosten ervan een hulpmolen aangedreven door stoom die in 1860 door de familie Van Themsche verpacht werd. In 1869 kocht de familie Van Belle de korenwindmolen van de heer. Pieter Van Belle verkocht de molen in 1873 aan de familie van Themsche, die van 1880 tot in 1901 de molen zelf uitbaatten, eerst als eigenaars en later als pachters. Volgens de gegevens uit het kadasterarchief werd in 1881 bij de windmolen, aan de westzijde van de huidige Kwernstraat, een nieuw molenhuis opgetrokken door molenaars Théophile, Honoré en Mathilde Van Themsche. In 1913 werd een motor geplaatst in de bijhorende achterliggende mechanische maalderij. In de 20ste eeuw werd de molen eigendom van de familie De Clercq, tot de afbraak in 1920. Intussen is ook het molenaarshuis gesloopt.

Aan de straat gelegen dorpswoning van vijf traveeën onder zadeldak bedekt met mechanische pannen. Witgeschilderde, bakstenen voorgevel op bepleisterde en donkerblauw geschilderde plint, begrensd door dito geblokte hoeklisenen. Lijstgevel bovenaan afgewerkt door een architraaflijstje en overstekende gootlijst. Vlak omlijste, licht getoogde en beluikte vensteropeningen met sluitsteen en onder rollaag. Centrale toegangsdeur met bovenlicht in een brede geprofileerde, hardstenen deuromlijsting op neuten. Beraapte rechterzijgevel met omlijst rondboogvenster met bewaarde luikduimen. Bewaard houtwerk. De literatuur vermeldt in het huis sporen van drukke en felkleurige muurschilderingen.

Bijgebouwen schuin achter en aanpalend aan het dorphuis. Verankerde baksteenbouw onder pannen bedaking.

Gesloopt tijdens onderzoek.

  • BOGAERT E. - VAN DE SOMPEL A., Kalken van de Franse Revolutie tot de gemeentefusie met Laarne, Kalken, 1997, p. 238-239.
  • CLERICK D., HANSELAER L., VAN DE SOMPEL A., Onderzoeksproject lokaal waardevolle gebouwen in Laarne en Kalken (2004-2006), artikel Import//Export, in Vruchten van het platteland, Gemeente Laarne, 12, 2006, p. 76-77.
  • CLERICK D., HANSELAER L., VAN DE SOMPEL A., Onderzoeksproject lokaal waardevolle gebouwen in Laarne en Kalken, in Castellum, XXII, 4, 2005, p. 38.
  • Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oostvlaanderen, in de provincie Oostvlaanderen, eerste aflevering, de arrondissementen Aalst en Dendermonde, in Kultureel Jaarboek voor de provincie Oostvlaanderen, 1960, derde band, Gent, 1962, p. 135.
  • TIBBAUT J. – VAN DE SOMPEL A., Enige gegevens over nijverheidsgebouwen en hun bezitters te Kalken in 1860, in Castellum, XI, 3-4, 1994, p. 8.

Bron: BOGAERT C., DUCHÊNE H., LANCLUS K. & VERBEECK M. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Berlare, Buggenhout, Lebbeke, Waasmunster, Hamme en Zele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 20n, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Verbeeck, Mieke
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Molenaarswoning [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/58178 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.