Teksten van Gekoppelde burger- en winkelhuizen in neoclassicistische stijl

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/5827

Gekoppelde rijwoningen in neoclassicistische stijl ()

Historiek en context

Geheel gevormd door vier volgens spiegelbeeldschema gekoppelde burgerhuizen en een winkelhuis in neoclassicistische stijl, naar een ontwerp door de architect Albert Arnou uit 1897. Opdrachtgever was de Kerkfabriek van de Sint-Jorisparochie, die samen met het vastgoedproject op het aanpalende perceel het nieuwe zijportaal van de kerk en de tuinmuur van de pastorie liet optrekken.

Het vastgoedproject behoort tot het vroege oeuvre van Albert Arnou, die actief was vanaf zowat 1880 tot kort vóór de Eerste Wereldoorlog. Hij bouwde vele tientallen rijwoningen in de 19de-eeuwse gordel van Antwerpen, waarvan een ruim aandeel in Zurenborg. Daarbij paste de architect zowel een gereserveerde neoclassicistische, als een uitbundige neo-Vlaamserenaissance-stijl toe.

Architectuur

Met een gevelbreedte van elk drie traveeën omvatten de burgerhuizen drie bouwlagen onder zadeldaken. Vier traveeën breed telt het lagere winkelhuis eveneens drie bouwlagen onder een afgesnuit zadeldak. Nadrukkelijk horizontaal geleed door zware waterlijsten en kordonvormende lekdrempels, rusten de bepleisterde en beschilderde lijstgevels op een hoge geprofileerde plint uit blauwe hardsteen. De opstanden beantwoorden aan een regelmatig ordonnantieschema, opgebouwd uit registers van rechthoekige deur- en vensteropeningen. Een klassiek hoofdgestel met houten kroonlijst op klossen en tandlijst vormt de gevelbeëindiging. Bewaarde houten inkomdeuren op nummers 5 en 7, gietijzeren voetschrapers op nummers 5 en 9.

De vier burgerhuizen vormen een symmetrische compositie met twee geaccentueerde middenpanden, en twee soberder zijpanden. Daarbij onderscheiden de hoger opgetrokken middenpanden zich door een pilastergeleding op de drie bouwlagen. Een driehoekig fronton en balkons met balustrade, alle op voluutconsoles, leggen de telkens de klemtoon op de middenas. De zijpanden hebben een geblokte begane grond, schijnvoegen op de eerste en een pilastergeleding op de tweede verdieping. De plattegronden beantwoorden aan de klassieke typologie van het burgerhuis dat uit een hoofdvolume en een smalle achterbouw in entresol bestaat, ontsloten door de zijdelings ingeplante inkom- en traphal.

Het winkelhuis, belijnd door schijnvoegen op begane grond en eerste verdieping, wordt gemarkeerd door twee zijrisalieten, links met het inkomportaal, die zich onderscheiden door consoles onder de gekorniste kroonlijst. Een twee traveeën breed balkon met uitgelengde voluutconsoles en gietijzeren borstwering, legt de klemtoon op de middenas.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossier 1897#1461.

Auteurs:  Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gekoppelde burger- en winkelhuizen in neoclassicistische stijl [online], https://id.erfgoed.net/teksten/281039 (geraadpleegd op ).


Eenheidsbebouwing ()

Eenheidsbebouwing van bepleisterde, beschilderde lijstgevels van drie traveeën, drie bouwlagen en zadeldak, te dateren in de tweede helft van de 19de eeuw. Schijnvoegen, paneelwerk (nummers 3 en 9), platte of gekorniste kordons geven scherpe horizontale indeling in registers. De nummers 5 en 7 met geaccentueerde middentravee, waarin twee boven elkaar gestelde balkons, bekroond met driehoekig fronton. Rechthoekige eenvoudig omlijste vensters en deuren. Houten kroonlijst op klossen en consoles (nummers 5 en 7) waaronder panelenfries en gelede architraaf. De nummers 36-38 in een soortgelijke doch zwaarder uitgewerkte stijl.


Bron: DE MUNCK-MANDERYCK M., DECONINCK-STEYAERT R. & PLOMTEUX G. met medewerking van LINTERS A. 1979: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 3nb, Brussel - Gent.
Auteurs:  Plomteux, Greet; Steyaert, Rita; Manderyck, Madeleine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gekoppelde burger- en winkelhuizen in neoclassicistische stijl [online], https://id.erfgoed.net/teksten/5827 (geraadpleegd op ).