erfgoedobject

Landhuis Willems mote met park

bouwkundig / landschappelijk element
ID
59516
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/59516

Juridische gevolgen

Beschrijving

"Willems mote". De naam verwijst zowel naar de opdrachtgever als naar het feit dat het pand opgetrokken werd op een lichte heuvel. Landhuis gelegen te midden van een landschapspark met tal van waardevolle loofbomen (onder meer beuk, haagbeuk zomereik, tamme kastanje, esdoorn en plataan) en een zeldzame moerbeiboom.

Ten westen voormalige toegangsdreef gemarkeerd door paardekastanjes. Landhuis op rechthoekige plattegrond opgetrokken circa 1800 in Directoirestijl. Breedhuis van negen traveeën en anderhalve bouwlaag onder zadeldak met kunststofbekleding. Bepleisterde lijstgevel met geprofileerde kroonlijst; arduinen plint.
Straatgevel gemarkeerd door vooruitspringend portaal rustend op zuilen en bekroond door driehoekig fronton. Arduinen bordes van vier treden. De halfronde uitbouwen die zowel de westelijke als oostelijke gevel markeren worden bekroond door een balustrade. Afwisselende rechthoekige muuropeningen en rondboognissen met halfverheven siervazen.
Grote rechthoekige benedenvensters met behouden schrijnwerk met grote roedeverdeling. Rondbogige bovenvensters.
Drie traveeën brede noordelijke gevel bekroond door driehoekig fronton met medaillon. Gevelbreed terras afgesloten door smeedijzeren hek. Een colonnade van halfronde pilasters tussen rechthoekige deurvensters ondersteunt de balustrade van de rondbogige bovenvensters.

Gaaf bewaard interieur. Vestibule met zwart marmeren vloer en houten bordestrap met uitgewerkte trappaal bekroond door pijnappel. De eetkamer heeft een stucbepleistering met breed rondlopend lijstwerk voor het plafond en friezen met verguld bladwerk boven de paneeldeuren. Ingelijste spiegel boven een marmeren bank op consoles.
Salon met stucwerkplafond voorzien van een brede geprofileerde lijst en centraal reliëf met bloemen, bladeren en korenaren. Marmeren schoorsteenmantel waarop ingelijste spiegel tussen Corinthische zuilen met uitgewerkt hoofdgestel onder meer met twee putti en een hoorn des overvloeds. Gelijkaardige zuilen flankeren de twee vensters en de twee paneeldeuren. De octogonale uitbouwen bezitten een lage koepel met omlopende lijst met lotus- en palmetfries. (Interieur: opnamedatum 1996.)

  • Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg West-Vlaanderen, Cel Monumenten en Landschappen, archief nr. W/00654, W/00933.
  • DEBRABANDERE P., Franse-Stijlinterieurs in Kortrijk, Kortrijk, 1990, p. 59-63.
  • DEBRABANDERE, Historische parken en tuinen in Kortrijk, Kortrijk, 1992, p. 73-75.

Bron: DE GUNSCH A., DE LEEUW S. & METDEPENNINGHEN C. met medewerking van CALLENS T., SCHEIR O & VAN DEN MOOTER M. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Kortrijk, Deel IA: stad Kortrijk, Straten A-K, Deel IB: stad Kortrijk, Straten L-Z, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL5, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Callens, Toon; Scheir, Olivier; Van den Mooter, Maarten; De Gunsch, Ann; Metdepenninghen, Catheline; De Leeuw, Sofie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Domein Willems mote

Het primitief kadasterplan uit ca. 1835 geeft een eerste, schetsmatige beeld van het volledige domein in de eerste helft van de 19de eeuw met het landhuis in het verlengde van de toegangsdreef, een parkje ten noorden met een grote vijver met eiland en hoeve ten zuiden. De latere topografische kaarten van 1862, 1883 en 1911 geven een ongewijzigd beeld: het parkje met vijver en eiland wordt omgeven door sierbeplanting en een eenvoudig omlopend pad. De vormgeving van vijver en pad doen een aanleg in landschappelijke stijl vermoeden. Ten zuidoosten van het landhuis liggen een boomgaard en moestuin bij de hoeve.

Op het einde van de 19de eeuw laat de nieuwe eigenaresse, Philomeme Doutreligne-Ghellinck, de hoeve grotendeels afbreken en een nieuwe constructie (dienstwoning met koetshuis) in de voormalige boomgaard oprichten.

Rond 1942 voert architect Jacques Viérin verbouwingen uit aan het landhuis en bouwt circa 1950 in opdracht van de familie een sobere villa (nummer 30) in neoclassicistische stijl nabij de noordwestelijke vijveroever.

Huidige toestand

De hoofdtoegang van het domein bevindt zich aan de Doorniksesteenweg, waar een toegangsdreef tot aan een smeedijzeren hek met lansvormige spijlen en gietijzeren zuilvormige hekpijlers leidt. Een secundaire toegang aan de Sint-Denijseweg loopt via een korte inrit naar de villa aan de noordzijde van de vijver.

Aan de zuidgrens van het domein ligt de conciërgewoning met koetshuis en tot garage omgebouwde paardenstallen (nummer 36). Het gebouw met sober uitgewerkte zuidgevel en decoratieve houten sierlijsten aan de noordgevel, bewaart mogelijk nog een deel van de oorspronkelijke hoeve.

In de tuin, aangelegd in landschappelijke stijl, vormt de noordelijk gelegen grote vijver met onregelmatige oever het focuspunt. Het eilandje in de vijver is bereikbaar via een eenvoudige, witgeschilderde tuinbrug. Op het eiland staan een octogonaal hoenderhok en twee oude eiken. Naast de vijver bleef tevens een achthoekige serre bewaard. Aan de randen van het gazon staan bomengroepen van dezelfde soort aangeplant in groepjes van 3, 5 of 7 (kastanje, beuk, gewone acacia, hulst en taxus). In het omgevende parkbos domineert gewone beuk.

Het bomenbestand bestaat uit een honderdtal hoogstammige bomen, waaronder een gewone plataan (Platanus x hispanica) met stamomtrek van 410 cm (gemeten op 130 cm hoogte), een rode paardenkastanje (Aesculus x carnea) van 243 cm omtrek, bruine beuk (Fagus sylvatica ‘Atropunicea’) met omtrek van 285 cm, een witte paardenkastanje (Aesculus hippocastanum) van 365 cm omtrek, een zomereik (Quercus robur) met omtrek 388 cm, een gewone beuk (Fagus sylvatica) van 361 cm, een tamme kastanje (Castanea sativa) van 453 cm en een gewone esdoorn (Acer pseudoplatanus) van 305cm. In de tuin staat tevens een zeldzame zwarte moerbei (Morus nigra) met een stamomtrek van 223 cm. Fragmentarische bewaarde oude afsluitingshaag van meidoorn.

  • Topografische kaarten van België, Eerste editie, Krijgsdepot, uitgegeven in 1865-1880, schaal 1:20.000.
  • Topografische kaarten van België, Tweede editie, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1880-1884, schaal 1:20.000.
  • Topografische kaarten van België, Herziening derde editie, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1900-1930, schaal 1:20.000.
  • DE ZEGHER C. 2021: Beheersplan landhuis en park Willems Mote te Kortrijk, Kortrijk.
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Landhuis Willems mote met park [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/59516 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.