Brouwerij Facon, complex bestaande uit brouwerswoning, oude brouwzaal, opslagruimte en brouwtoren (vermoedelijk voormalige mouteest).
Brouwerij, in oorsprong Damberd-Facon gesticht in 1874 door Allard-Victor Facon. Zijn zoon Aurel Facon, tevens burgemeester van Bellegem was beheerder tot 1934. Thans wordt de brouwerij nog steeds uitgebaat door leden van de familie Facon.
Gebouwen, zwaar beschadigd tijdens de Eerste Wereldoorlog. In 1917 wordt het koperen koelvat meegenomen door de Duitse bezetter en vermoedelijk ook de koperen brouwketels. In 1945 wordt de brouwerij vernieuwd, in 1953 wordt een bottelarij gebouwd, in 1971 worden bijgebouwen opgetrokken en in 1977 een magazijn.
Vrijstaand herenhuis met ommuurde voortuin, aan weerszijden restanten van het oorspronkelijke gietijzeren hek, opgetrokken in 1887 in opdracht van Allard-Victor Facon. Dubbelhuis van rode baksteen van vijf traveeën en twee bouwlagen onder pannen schilddak met sierlijke bliksemafleider. Dakkapel met gebogen fronton, laadluik met houten windbord op de zijgevel. Omlopende houten kroonlijst, aan de voorgevel met tandlijst. Gevel verfraaid met arduin voor onder meer plint en doorgetrokken onderdorpels. Horizontaal geleed door doorgetrokken lekdrempels, kroonlijst en de panelenfries onder de kroonlijst. Verticale ritmering door de licht vooruitspringende deurtravee en de geblokte pilasters. Getoogde muuropeningen met persiennes op de begane grond. Op de tweede bouwlaag, bewaard schrijnwerk met kleine roedeverdeling. Licht getoogde deuropening, vleugeldeur met glas-in-loodbovenlicht. Interieur. Brouwerswoning met traditionele dubbelhuisplattegrond en gaaf bewaard interieur.
Dwars aangesloten op het woonhuis, oude brouwzaal. Vleugel van rode baksteen van anderhalve bouwlaag onder zadeldak (eterniet leien). Brouwtoren onder pannen schilddak met bakstenen schoorsteen. Gevels verfraaid door geblokte pilasters en tandfriezen. Licht getoogde muuropeningen, waarvan verschillende gewijzigd. Interieur. Bakstenen vloer (klinkaart op kant), opgeklampte deuren. Verzamel- of roerkuip van ATR. Wyseur et Soeur Courtrai samengesteld uit met bouten geschroefde gietijzeren segmenten op kleine gemetste voet. Roerwerk dat via een riem en conische kamraderen door een elektrische motor (merk: HEEMAF SKA 63090 type M66-8) wordt aangedreven. Twee in metselwerk ingebouwde brouwketels, voorheen drie (nr. 1 'chaudière à eau': 76 hl /nr. 2 'vaisseau collecteur': 37.97 hl/ materiaal van WYSEUR).
Naast de brouwzaal, ruimte met koelinstallaties met een oudere ammoniakgroep (2 compressoren Grasso anno 1958 waarvan 1 aangedreven door een elektrische motor Brown-Boveri en de andere door een motor EMF) en een recentere groep Hoppmann-Kützingen/Main met Siemens-motoren, anno 1966). Tevens ook 2 luchtcompressoren Worthington met Tork-motor en Josef Mehrer-Balingen met motor van onbekend merk.
Aan de buitengevel bevindt zich nog steeds een riemwiel dat een heden verdwenen rosmolen met de roerkuip verbond.
Tussen de brouwerij en het woonhuis bevindt zich de oude opslagruimte voor mout en granen (voorheen mouterij?).
Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, primitief plan (1835); mutatieschetsen 207 (1875/schets 11, 1880/schets 7, 1885/schets 12 en 1887/schets 5); legger 212 (artikelnummers 194, 496, 519 en 904).
LINTERS A., Industriële archeologie in de vlasvallei: op zoek naar de wortels van Flanders Technology, Kortrijk, 1987, p. 29.
ROOBROEK J., Bellegem: de landelijke gemeente 1944-1976, Kortrijk, 1986, p. 100-102.
Bron: DE GUNSCH A. & METDEPENNINGHEN C. met medewerking van CALLENS T. & VAN DEN MOOTER M. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Kortrijk, Deel IIA: deelgemeenten Aalbeke, Bellegem, Bissegem en Heule, Deel IIB: deelgemeenten Kooigem, Marke en Rollegem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL5, onuitgegeven werkdocumenten. Auteurs: Callens, Toon; Van den Mooter, Maarten; De Gunsch, Ann; Metdepenninghen, Catheline Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)