erfgoedobject

Hoeve De Blauwpoorte

bouwkundig element
ID
60756
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/60756

Juridische gevolgen

Beschrijving

Historische hoeve "De Blauwpoorte". De oudste vermeldingen gaan terug tot de 15de eeuw. De hoeve was toen gekend als het "Goed te Leywals". De hoeve was eigendom van het hospitaal van Kortrijk. In de 16de eeuw had de hoeve, met haar 46 bunder (of 64 hectare 50 are) het grootste landbouwareaal van Heule.

Op een kaart uit het archief van Onze-Lieve-Vrouw, Kortrijk van 1747 wordt de hoeve vermeld als "het goet van 't hospitaal" en weergegeven als omwalde hoeve bestaande uit drie volumes U-vormig opgesteld en poortgebouw. Ook de lange dreef is duidelijk te herkennen. Een latere kaart daterend van 1752 toont dezelfde opstelling maar met bijkomende moestuin met dambordpatroon en boomgaard in het noorden. In het register wordt de hoeve als volgt vermeld: "De behuysde hofstede ende boomgaert met de wallen van oosten suyden westen ende noorden 't samen groot sevenhondert t' sestigh cleene roen palende oost desselfs lant, noch oost ende ten deele suyt desselfs opstael voor de poorte noch suyt ende west desselfs volgende partije ende noort noch desselfs voorgaende partije."

De dreef wordt aan het begin gemarkeerd door een kapel, die reeds vermeld wordt in 1752 "staenede aldaer ten noort oost houck in de voorschreven dreve een capelle". Deze kapel wordt in 1988 verplaatst, nadat ze eerst in 1978 door een bus is vernield en na de heropbouw in 1981 opnieuw in 1987 wordt vernield door een auto.

Op de Ferrariskaart (1770-1778) weergegeven als omwalde hoeve met losse bestanddelen en met lange oostelijke dreef. De Atlas der Buurtwegen (1843) toont eveneens een omwalde hoeve met semigesloten opstelling. Volgens de kadastrale schetsen blijft het gebouwenbestand ongewijzigd vanaf 1835.

In oorsprong hoeve met losse bestanddelen gegroepeerd rondom een ruim erf dat in de loop van de 18de eeuw evolueerde tot een semigesloten opstelling. Deze opstelling bleef tot nu behouden.
Heden nog steeds volledig omwalde hoeve met semigesloten opstelling gegroepeerd rondom deels gekasseid erf. Verankerde baksteenbouw onder pannen zadeldaken.

De lange oostelijke erfoprit, op de Ferrariskaart (1770-1778) aangeduid als dreef, geeft toegang tot het erf en wordt gemarkeerd door het 18de-eeuwse poortgebouw.
Ten noorden van het erf, volledig vernieuwd boerenhuis, ten oosten wagenhuis, ten zuiden stallen en ten westen schuur met aansluitende stal.
Ten noorden tevens bakhuis met aansluitend stallen en aardappelkelder en boomgaard.
18de-eeuws poortgebouw met rechthoekige poortdoorgang met recent aangebrachte arduinen régence-omlijsting (recuperatie-materiaal), met inscriptie De Blauwe Poorte. Zijgevels met aandak, kraagstenen en vlechtingen. Oostelijke zijgevel met behouden getralied houten kruisvenster. Erfgevel met links rechthoekig deurtje in korfbogige nis geeft toegang tot het knechtenverblijf. "Woonkamer" overwelfd door bepleisterd bakstenen kruisgewelf. Eenvoudige haard bestaande uit een eenvoudige bakstenen schouwmantel met schouwwangen met eenvoudige afgeronde houten consooltjes die de houten haardbalk ondersteunen.
Ten westen van poortgebouw aansluitende stalvleugel met een na brand vernieuwd gebint en dak van 1962.

18de-eeuwse monumentale dubbele dwarsschuur met een na brand vernieuwd gebint en dak van 1962. Gevels geritmeerd door steunberen en gekenmerkt door de typische asemgaten. Twee rondbogige poortdoorgangen met negblokken en aanzetstenen van blauwe natuursteen. Zijpuntgevels met aandak met vlechtingen.

18de-eeuws wagenhuis. Houten constructie, enkel de oostelijke gesloten gevel werd opgetrokken uit baksteen. Pannen schilddak; in 1926 werd het strodak vervangen. De westgevel bestond oorspronkelijk uit zeven staanders waarvan er twee thans zijn weggezaagd. De eenvoudige bekapping is samengesteld uit kepers, gordingen en hanebalken. De houten stijlen of staanders met telmerken rusten op platte leien.

Ten westen, achter het woonhuis, staat een kleine voormalige stalvleugel met aangrenzend voormalig bakhuisje en achterliggende open aardappelkelder, die thans onder water staat.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, primitief plan (1835); mutatieschetsen 207 (1941/schets 59); legger 212 (artikelnrs. 134 en 1885).
  • OCMW-ARCHIEF KORTRIJK, Registers van het hospitaal van O.L.V. tot Cortryck, Tweede Canton nr. 65, folio 39v, 1752.
  • OCMW-ARCHIEF KORTRIJK, Registers van het hospitaal van O.L.V. tot Cortryck, Tweede Canton nr. 72, Folio 38r, 1752.
  • RIJKSARCHIEF KORTRIJK, Archief Onze-Lieve-Vrouw Kortrijk, nr. 94, 1747.
  • ROELSTRAETE J., CALLENS I., GHILGEMYN L., DECALUWÉ C., Heule, in Landelijk leven en hoevengids Groot Kortrijk, deel 6, Tielt, 1994, p. 193-199.
  • VAN HOONACKER E., Duizend Kortrijkse straten, Kortrijk, 1986, p. 205-207.

Bron: DE GUNSCH A. & METDEPENNINGHEN C. met medewerking van CALLENS T. & VAN DEN MOOTER M. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Kortrijk, Deel IIA: deelgemeenten Aalbeke, Bellegem, Bissegem en Heule, Deel IIB: deelgemeenten Kooigem, Marke en Rollegem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL5, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Callens, Toon; Van den Mooter, Maarten; De Gunsch, Ann; Metdepenninghen, Catheline
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve De Blauwpoorte [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/60756 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.