Georiënteerde kruiskerk, gelegen te midden van een plein, omzoomd door platanen. Calvarie onder zadeldakje aan het zuidelijke transept en monument met voorstelling van het Heilig Hart van Christus ter ere van de slachtoffers van beide wereldoorlogen aan de zuidelijke gevel. In oorsprong Romaanse kerk uit de eerste helft van de 13de eeuw, met bewaard koor, vieringstoren en kruisbeuk.
1200-1225: bouw van het koor en de kruisbeuk.
1225-1250: bouw van de middentoren, waarvan de onderbouw en de viering bewaard bleven.
1590-1593: herstellingswerken aan dak, toren en interieur worden uitgevoerd na vernielingen aangebracht door de geuzen.
1623-1627: herbouw van de achtzijdige klokkentoren in witsteen na brand.
1786-1793: sloop en herbouw van schip.
1872: restauratie van de bovengeleding van de toren.
1884: verwijdering en herbouw van de witstenen klokkenverdieping.
1903-1906: na brand, schip afgebroken en vervangen door neoromaans schip opgebouwd op de funderingen van het oude, tevens grondige restauratie. Heropbouw van de toren naar oud model.
1965: ontruiming van het kerkhof en vernieuwing van de dorpskom.
De huidige plattegrond ontvouwt een driebeukig schip van vijf traveeën met aansluitende koorpartij met vlakke sluiting, transept met rechte sluiting. Oorspronkelijke vieringstoren uit de 13de eeuw. Kerkgebouw opgebouwd in Doornikse steen. Schip, transept en koor onder leien zadeldaken, zijbeuken onder lessenaarsdaken. Halfronde doopkapel met leien spits. Schip met afgepunte westgevel met centrale rondbogige portaaldeur met zuiltjes, aan weerszijden versneden steunberen. Tweede geleding getypeerd door drielicht. Naastgelegen zevendelige doopkapel met rondbogige muuropeningen. Schip, transept en koor geritmeerd door versneden steunberen met op de hoeken tegen elkaar gestelde steunberen en rondbogige muuropeningen. Vieringstoren met vierkante basis, achthoekige toren met leien spits voorzien van kruis en torenhaan. Galmgaten in rondbogige muuropeningen.
Interieur. Kruiskerk met bepleisterde wanden, geritmeerd door natuurstenen rondbogige scheibogen op natuurstenen zuilen met achtzijdige sokkel en knoppenkapiteel. Natuurstenen spitsboog als overgang naar het koor waarboven neogotische beschildering door H.L. Van Biervliet met voorstelling van Christus aan het kruis. Schip, transept en koor overdekt met houten tongewelf met planken, trekbalken op houten consoles. Viering met bakstenen kruisribbengewelf met arduinen ribben, ronde opening met planken. Doopkapel met bakstenen kruisribbengewelf.
Mobilair: Altaar. Neoromaanse marmeren altaartafel met in de nissen geschilderde voorstellingen van de apostelen Petrus, Simon, Jacobus, Judas, Thaddeus en Paulus. Neoromaanse doopvont in zwart marmer met deksel in geelkoper. Eikenhouten preekstoel in neoromaanse stijl met in de nissen van de kuip voorstellingen van Mozes met de tafelen der wet, David koning psalmdichter, de Heilige Mattheus evangelist en de Heilige Marcus evangelist. Schilderijen: prediking van Johannes en Doop van Jezus (17de eeuw) op paneel en piëta met Johannes (17de eeuw) op doek.
Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg, Cel Monumenten en Landschappen, archief nr. W/00422.
ROOSE-MEIER B., VERSCHRAEGEN H., Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen, Provincie West-Vlaanderen, Kanton Kortrijk II, Brussel, 1979, p. 43-45.
OOGHE R. e.a., Rollegem, in Archeologische en historische monografieën van Zuid-West-Vlaanderen, deel 5, Kortrijk, 1982, p. 65-77.
Bron: DE GUNSCH A. & METDEPENNINGHEN C. met medewerking van CALLENS T. & VAN DEN MOOTER M. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Kortrijk, Deel IIA: deelgemeenten Aalbeke, Bellegem, Bissegem en Heule, Deel IIB: deelgemeenten Kooigem, Marke en Rollegem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL5, onuitgegeven werkdocumenten. Auteurs: Callens, Toon; Van den Mooter, Maarten; De Gunsch, Ann; Metdepenninghen, Catheline Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Aanvullende informatie
Orgel
Orgel op het doksaal
Een voormalig orgel is waarschijnlijk verloren gegaan in de brand van 1903. In 1908 werd een nieuw orgel geleverd door G. Cloetens (Brussel). J. Anneessens (Menen) voerde herstellingen uit in 1933 en plaatste een electro-ventilator in 1938. In 1992 werd een hoeveelheid pijpwerk uit het orgel gehaald door J. Bruggeman (Marke), en geplaatst in een koororgel (zie verder).
Koororgel
In het koor staat een Positief-orgel, door de firma Loncke (Esen) in 1965 gebouwd voor de kerk van Anzegem; in dit positief was pijpwerk (een 6-tal registers) uit het Van Peteghem-orgel van Anzegem verwerkt. Toen J. Bruggeman (Marke) in 1992 een nieuw orgel bouwde in Anzegem, nam hij het Loncke-positief over, met uitzondering van het pijpwerk (dat vervolgens in het nieuwe Anzegemse orgel verwerkt werd).
In 1992 werd dit positief (uit Anzegem) aangekocht door de Kerkfabriek van Rollegem. J. Bruggeman plaatste het beganegronds in de kerk van Rollegem, met volgende aanpassingen 1) pijpwerk werd uit het doksaalorgel (Cloetens, zie supra) gehaald en in het Loncke-positief geplaatst; 2) een tweedehands voetklavier werd door Bruggeman aan het positief aangehangen.
