Kantoorgebouw in art-decostijl op de hoek van Van Meterenkaai en Sint-Pietersvliet, naar een ontwerp door de architect Louis Hamaide uit 1925 (gevelsteen). Opdrachtgever was de reder Eugène Herbosch (°Dessel, 1878), die ten tijde van de bouw over een vloot van 225 schepen beschikte voor de binnenvaart. De aannemer Gebroeders Grangé stond in voor de bouw. Gebeeldhouwde reliëfs met binnenschepen, in het oorspronkelijke ontwerp gepland boven de begane grond van de hoekpartij, werden op vraag van stadsbouwmeester Emiel Van Averbeke weggelaten. Diens verzoek om de bovenste verdiepingen ter wille van de architecturale expressie als ‘gradins’ te laten terugwijken, vond geen gehoor. Het pand onderging een renovatie tot appartementen met handelsruimte, naar een ontwerp uit 1998, waarbij een terugwijkende dakverdieping werd toegevoegd.
De Herbosch Building vormt het hoogtepunt uit de laatste fase van de carrière van Louis Hamaide, die slechts een beperkt aantal bouwprojecten opleverde. Als architect actief vanaf omstreeks 1880, beantwoordden zijn vroege ontwerpen overwegend aan het conventionele neoclassicisme. Kort vóór de eeuwwisseling liet hij zich opmerken met de rijk geornamenteerde neorenaissance-architectuur van het hotel Dierckx en het winkelhuis Heye in de Leysstraat. Omstreeks 1905 leverde de architect een bescheiden bijdrage aan de Antwerpse art nouveau, maar bleef simultaan ook ontwerpen in een klassiek geïnspireerd eclecticisme.
Het monumentale hoekpand met een gevelbreedte van zeven bij vier traveeën, omvat zeven bouwlagen onder een plat dak. De lijstgevel onderscheidt zich door een parement uit witte natuursteen, gekenmerkt door een sobere, geometrische decoratie, verzorgde profileringen en lijstwerk eigen aan de art deco, op een plint uit blauwe hardsteen. Verticaliserend van opzet, wordt de opstand geritmeerd door lisenen en twee- of driezijdig uitspringende vensterpartijen, de laatste geaccentueerd door oplopende posten. De asymmetrische compositie legt de klemtoon op het linker zijrisaliet en de hoekpartij, die beide hoger zijn opgetrokken en worden bekroond door een bewerkt, driehoekig pseudo-fronton met topstuk. Gemarkeerd door een bewerkt cordon is de topgeleding als attiek uitgewerkt, met guirlandes op de penanten, balkons met smeedijzeren borstwering in de hoekpartij, en een fries met opschrift: “HERBOSCH BUILDING” en een vlaggenmast als bekroning zijde Van Meterenkaai. Boven de begane grond markeert de uitstekende boeg van een binnenschip met een plastisch accent de hoekpenant, en sieren fijne mascaron reliëfs de middenpenanten zijde Van Meterenkaai. Verder beantwoordt de opstand aan een regelmatig ordonnantieschema, opgebouwd uit registers van rechthoekige vensters in de pui, twee- en drielichten op de bovenverdieping, met lekdrempels; de balkons in de uiterste traveeën dateren van de renovatie tot appartementen. Het gekoppeld portaal in het linker risaliet en de vroegere garagepoort in de twee rechter traveeën, zijn gevat in brede, bewerkte korfbogen met deelpijlers en tussendorpels, waarbij het portaal zich onderscheidt door een Mercuriusteken als sluitsteen en fraai smeedwerk. Het smeedijzeren traliewerk van de pui is verwijderd.
Volgens de bouwplannen werd het kantoorgebouw ontsloten door de centrale traphal met twee liften, die aansloot op de inkomhal aan de Van Meterenkaai. De bovenverdiepingen vormden kantoorsuites van vier grote, onderling verbonden lokalen en een klein secretariaat, uitgerust met gescheiden sanitair voor heren en dames. Op de begane grond beperkte de kantoorsuite zich tot twee grote lokalen en een secretariaat, uitgerust met een brandkoffer. Behalve de vestibule werd het gelijkvloers in de linkerflank ingenomen door twee opslagruimten, via een goederenlift verbonden met het magazijn in de kelder, en met een conciërgewoning op de entresol. In de rechter flank bevond zich een garage, met een chauffeursverblijf op de entresol.
Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Je kan deze tekst citeren als: Braeken J. 2018: Herbosch Building [online], https://id.erfgoed.net/teksten/280820 (geraadpleegd op ).
Hoge bouw in nieuwe zakelijkheidstijl van 1925 naar ontwerp van L. Hamaide (gevelsteen). Hoekpand van zeven + vier traveeën en zeven verdiepingen met parement van witte natuursteen gemarkeerd door lisenen en door een sobere geometrische decoratie. Eerste travee en hoektravee uitlopend in puntgevels. Lichte knik in midden- en hoektravee, laatstgenoemde wordt bovendien verlevendigd met de boeg van een schip (eerste verdieping) en met een balkon. Gekoppelde rechthoekige vensters; segmentboogpoorten bekroond met een Mercuriusteken. Aan de kaaizijde opschrift "Herbosch Building" boven de hoogste verdieping.
Bron: DE MUNCK-MANDERYCK M., DECONINCK-STEYAERT R. & PLOMTEUX G. met medewerking van LINTERS A. 1979: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 3nb, Brussel - Gent.
Auteurs: Plomteux, Greet; Steyaert, Rita; Manderyck, Madeleine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Je kan deze tekst citeren als: Plomteux G. & Steyaert R. & Manderyck M. 1979: Herbosch Building [online], https://id.erfgoed.net/teksten/6245 (geraadpleegd op ).