Het statige herenhuis in beaux-artsstijl neemt samen met de tuin een groot deel in van het bouwblok begrensd door Belgiëlei, Lange Leemstraat, Isabellalei en Lamorinièrestraat. Het werd in opdracht van de industrieel Lieven Gevaert opgetrokken in 1912, naar een ontwerp door de architect Jos. Bascourt.

Historiek en context

Lieven Gevaert (1868-1935) startte op jonge leeftijd zijn loopbaan in het fotoatelier van zijn moeder, en legde zich al snel toe op de productie van kwalitatief fotopapier. In 1894 werd de firma Lieven Gevaert & Co opgericht, die in 1905 een nieuwe fabriek bouwde te Mortsel, sinds 1920 de nv Gevaert Photo-Producten. Gevaert huwde in 1900 met Maria Prop (1872-1925) en kreeg vier kinderen. Van jongs af betrokken bij tal van socio-culturele en Vlaamse initiatieven, zette Gevaert zich in voor de vernederlandsing van het openbare leven en de uitbouw van het Nederlandstalig katholiek onderwijs. Zo was hij de bezieler en oprichter van de Sint-Lutgardisscholen voor meisjes en het Sint-Lievenscollege voor jongens. Als grootindustrieel lag Gevaert in 1926 aan de basis van het Vlaams Economisch Verbond, waarvan hij tot zijn overlijden het voorzitterschap vervulde. Na zijn overlijden werd Lieven Gevaert geëerd met een herdenkingsmonument te Mortsel, voltooid in 1941.

Het herenhuis van Lieven Gevaert behoort tot de belangrijkste realisaties uit de latere loopbaan van Jos. Bascourt. Het ontwerp is vergelijkbaar met de verdwenen villa "Les Aiglons" uit 1914, gebouwd in opdracht van Gustave de Bruyn aan de Acacialaan. Op het moment van inventarisatie (1989) fungeerde het gebouw als Militaire Centrale en Provincie- en Plaatscommando Antwerpen.

Architectuur

Het is een imposant half-vrijstaand herenhuis in beaux-artsstijl met een voorgevel opgetrokken in natuursteen. De gevel telt zeven traveeën en twee bouwlagen en is opgebouwd in drie verticale geledingen. Centraal bevindt zich de inkompartij: een rechthoekige deur bekroond met een klassiek hoofdgestel wordt geflankeerd door rechthoekige ramen met smeedijzeren afsluitingen. De houten vleugeldeur is voorzien van bronzen deurkloppers met slangenmotief. Daarboven bevindt zich een open loggia met vier Ionische zuilen en smeedijzeren borstwering. In de dakverdieping is deze middenpartij gemarkeerd door drie rechthoekige dakkapellen. Dit middenregister wordt links en rechts geflankeerd door risalietvormig uitspringende bouwvolumes met gekoppelde ramen gevat tussen lisenen. In het dak zijn deze risalieten bekroond door een grote dakkapel. De achtergevel werd vrij sober gehouden met rechthoekige muuropeningen. Hij wordt alleen gemarkeerd door de halfronde uitbouw van de wintertuin. Het dak is uitgewerkt als een pseudo-mansardedak (leien), opengewerkt met de eerder vermelde rechthoekige dakvensters in een neoclassicistische natuurstenen omlijsting.

Interieur

Het interieur van dit herenhuis is zeer rijkelijk uitgewerkt eveneens in beaux-artsstijl. In het grondplan zijn alle kamers en functies geschikt rond een grote centrale traphal die het gelijkvloers en de eerste verdieping omvat. Deze is toegankelijk vanuit een vestibule met marmeren vloer en lambrisering met oorspronkelijk links en rechts een garderobe. In de as van de vestibule staat in de centrale traphal een marmeren haard. De representatieve vertrekken liggen achteraan met zicht op de tuin. De rookkamer heeft ingewerkt meubilair samenhangend met een houten lambrisering. De centraal gelegen eetzaal is rechtstreeks te bereiken vanuit de hal en biedt uitzicht op de wintertuin. Langs de wanden is een deurhoge lambrisering aangebracht met imitatie goudleer. Het plafond is voorzien van stucwerkversieringen. De eetzaal staat in verbinding met de ontbijtzaal. Achter de eetzaal ligt een half cirkelvormige wintertuin met een mozaïekvloer. Centraal tegen de achterwand staat een ingewerkte fontein. In het plafond is boven de fontein een stucwerkmedaillon uitgewerkt van waaruit ribben vertrekken naar de stijlen tussen de ramen. Alhoewel de zoldering van de wintertuin vlak is, geven deze ribben door hun gebogen vorm de indruk van een afgeplatte halve koepel. Een doorlopende suite gevormd door de muziekzaak en de 'familiezaal beslaat de westvleugel.

Een staatsietrap die in de hal vertrekt geeft toegang tot de eerste verdieping. Vanop het bordes is de loggia in de gevel bereikbaar. Dit bordes overspant zowel de ingang als de centrale hal. De slaapkamers zijn rond dit bordes geschikt. In deze kamers is het oorspronkelijk interieur en meubilair nog grotendeels aanwezig. De kamers van de tweede verdieping zijn te bereiken via een kleine diensttrap die in een afgesloten ruimte verbinding geeft met de eerste verdieping; deze diensttrap loopt van de kelder tot de twee verdieping.

Tuin

De tuin achter het herenhuis is toegankelijk via een zijingang en rechthoekige ijzeren poort links van het gebouw. Geornamenteerde natuurstenen pijlers omkaderen de poort en het inkomdeurtje. De tuin is mooi aangelegd met een vijvertje en gazons.