De Vlaamse Evangelische kerk is een rechthoekig, sober neoromaans gebouwtje uit 1892-1893 naar ontwerp van Joseph Hertogs. Het gebouw is gelegen op de hoek van de Bexstraat met Florisstraat.

Historiek

De Belgische Christelijke Zendingskerk (in 1969 genaamd Hervormde Kerk van België, sinds 1979 gefusioneerd met de Protestantse kerken tot Verenigde Protestantse Kerk in België) richtte in 1857 een evangelisatiepost op in Antwerpen. Sedert 1860 betrokken ze een kapel aan de Kommekensstraat in het Schipperskwartier. Wegens overlast veroorzaakt door de buurt en wegens bouwvalligheid van de kapel ontstond reeds vlug de nood uit te zien naar een andere locatie. Rond die tijd had de twee Duitse Evangelische Gemeinde een stuk grond verworven aan de Bexstraat (op dat ogenblik een nieuwe verkaveling buiten de stad) voor de bouw van een nieuwe kerk, pastorie en kosterswoning. Hiervan kon een perceel van 265 vierkante meter worden overgenomen. Aangezien op dat ogenblik Joseph Hertogs reeds aangesteld was om het ontwerp voor de Duitse kerk te maken werd hij tegelijk aangezocht voor het ontwerp van de Evangelische kerk. De kerk werd in gebruik genomen op 26 oktober 1893. In 1968 werd de torenspits afgebroken wegens bouwvalligheid. In 1978 werden de aanpalende gebouwen van de Duitse kerk afgebroken. Alleen het gebouw op de hoek van de Bexstraat bleef behouden. De buitenzijde werd hersteld en de toren werd voorzien van een polygonale spits in 1986.

Architectuur

De Vlaamse Evangelische Kerk is een bakstenen neoromaans ogend gebouw met banden in hardsteen. De rechthoekige kerkruimte telt twee traveeën en is afgedekt door een leien zadeldak. De aanpalende lokalen zijn voorzien van platte en zadeldaken. Kenmerkend is het overhoeks geplaatst en ingebouwd hoektorentje van drie geledingen met polygonale spits. De voorgevel is opengewerkt met een centraal roosvenster, verder zijn er drielichten in een rondboogvormig verdiept gevelvlak en rondboog- en steekboogvenstertjes. De consistorie is van kruiskozijnen voorzien. De rechthoekige toegangsdeur is gevat in een rondboogvormige ontlastingsboog.

Het interieur is uiterst sober in overeenstemming met de opvattingen van de Evangelische kerk. Het is een bepleisterde en witgeschilderde driebeukige ruimte met twee kruisgewelven op polygonale pijlers met bladwerkkapiteel en een hoge sokkel. Tegen de muren die de koornis flankeren zijn deze pijlers uitgewerkt als pilasters met dezelfde vormgeving. De smalle zijbeuken zijn voorzien van tongewelven met gordelbogen op consoles. Aan de noordzijde bevindt zich een eenvoudige rechthoekige tribune met houten balustrade.

De Vlaamse Evangelische kerk werd in haar geheel door Joseph Hertogs ontworpen voor de Evangelische gemeente en volgens de principes van deze gemeente. Dit verklaart de uiterste soberheid van het interieur enkel verlevendigd door de bladwerkkapitelen van de kolommen. Alle aandacht is gericht op de kansel die axiaal in het gebouw staat opgesteld in een met dat doel uitgebouwde koornis.