Teksten van Gekoppelde winkelhuizen in neoclassicistische stijl

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/6619

Gekoppelde winkelhuizen in neoclassicistische stijl ()

Geheel van vijf gekoppelde winkelhuizen in neoclassicistische stijl op de hoek van Van Geertstraat en Carnotstraat-Turnhoutsebaan, naar een ontwerp door de aannemer Theodorus Mertens uit 1886. Opdrachtgever was Charles P. Van Geert (Antwerpen, 1817-1896), eigenaar van een tuinbouwbedrijf in de Provinciestraat opgericht door zijn vader. In 1856 kocht hij een domein in Kalmthout, dat zou uitgroeien tot het huidige Arboretum. De in 1884 aangelegde Van Geertstraat werd naar hem vernoemd. Het vastgoedproject behoort tot de late realisaties van aannemer Mertens, van wie in Antwerpen bouwdossiers zijn teruggevonden vanaf 1860 tot midden jaren 1890.

Met een totale gevelbreedte van veertien traveeën, omvat het geknikte hoekcomplex, drie bouwlagen onder een zadeldak (nok parallel aan de straat). Het afgeschuinde hoekhuis (Van Geertstraat 1) van zes traveeën, wordt geflankeerd door vier twee aan twee gespiegelde rijwoningen (Carnotstraat 150-154, Turnhoutsebaan 2) van elk twee traveeën. De bepleisterde en beschilderde lijstgevels rustten oorspronkelijk op klassieke winkelpuien met hardstenen plint. Deze waren volgens het ritme van de bovenbouw geritmeerd door pilasters, en verder onderverdeeld door slanke posten. De laatste drie traveeën onderscheidden zich door een dubbelhuisopstand met schijnvoegen. Een doorlopend balkon met een gietijzeren borstwering en smeedijzeren scheidingshekken in spiraalvorm markeert over de volledige breedte van de winkelpuien de bovenbouw. Deze beantwoordt aan een regelmatig ordonnantieschema, opgebouwd uit registers van rechthoekige vensters, op de tweede verdieping met cordonvormende lekdrempels. Gesuperposeerde pilasters die in de rijwoningen de traveeën bundelen, en geriemde omlijstingen met oren verrijken de drie rechter panden, daar waar de twee linker panden vlak behandeld zijn. Een klassiek hoofdgestel met een houten kroonlijst op klossen en tandlijst vormt de gevelbeëindiging. Van de winkelpuien is enkel deze van het linker pand bewaard.

Volgens de bouwplannen bestaat de begane grond telkens uit een winkel annex woonkamer en een keuken met wc. De bovenverdiepingen worden ontsloten door de inkom- en traphal, zijdelings ingeplant in de drie rechter panden, centraal in de dwarsrichting in de twee linker panden.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossiers 1886#241 en 1399#1354.

Auteurs:  Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Braeken J. 2019: Gekoppelde winkelhuizen in neoclassicistische stijl [online], https://id.erfgoed.net/teksten/313067 (geraadpleegd op ).


Neoclassicistische eenheidsbebouwing ()

Eenheidsbebouwing van veertien traveeën en drie bouwlagen onder zadeldak (bitumen, nok loodrecht op de straat), uit derde en vierde kwart 19de eeuw.

Bepleisterde, beschilderde lijstgevels, sterk horizontaal gemarkeerd door het over elf traveeën doorgetrokken balkon met sierlijke ijzeren leuning en typisch scheidingshekken; doorlopende lekdrempels en kroonlijst. Verticaliserende panelen en afgeschuinde hoektravee. Eenvoudige rechthoekige vensters in geriemde omlijsting met oren. Aangepaste winkelpuien, alleen voor Turnhoutsebaan nummer 2 nog origineel.


Bron: PLOMTEUX G. & STEYAERT R. met medewerking van WYLLEMAN L. 1989: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 3nc, Brussel - Turnhout.
Auteurs:  Steyaert, Rita
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Steyaert R. 1989: Gekoppelde winkelhuizen in neoclassicistische stijl [online], https://id.erfgoed.net/teksten/6619 (geraadpleegd op ).