erfgoedobject

Geheel van vier meergezinswoningen

bouwkundig element
ID
6666
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/6666

Juridische gevolgen

Beschrijving

Geheel van vier gekoppelde meergezinswoningen in art-nouveaustijl, gebouwd in opdracht van Henri Claessens, naar een ontwerp door de architect Frans Matthijssens (gevelinscriptie op de middenpilaster) uit 1912. Het vastgoedproject behoort tot de vroegst gekende bouwprojecten van de architect, die actief lijkt te zijn geweest tot 1926. Het oorspronkelijke programma omvatte drie winkels en een café met woonst op de begane grond, in totaal twaalf huurkwartieren op de bovenverdiepingen, en een achterliggend volume in te richten als feestzaal of atelier.

De rijwoningen omvatten elk drie traveeën en vier bouwlagen onder een pseudo-mansarde (kunstleien). Gekoppeld volgens spiegelbeeldschema, wijkt het geveldecor van de twee zijpanden licht af van dat van beide middenpanden. De lijstgevels hebben een parement uit geel baksteenmetselwerk, in combinatie met witte natuursteen of simili voor de pilasters, vensteromlijstingen en onderdorpels. Blauwe hardsteen is gebruikt voor de plint, waterlijsten, speklagen, balkons, lekdrempels en postamenten. Geritmeerd door pilasters die boven de kroonlijst worden bekroond door postamenten, beantwoordt de bovenbouw aan een axiaal-symmetrisch schema. Daarbij leggen ondiepe balkons met consoles en ijzeren borstwering de klemtoon op de middenas, in de zijpanden gebogen tussen postamenten en enkel op de tweede verdieping, in de middenpanden rechthoekig en zowel op de tweede als de derde verdieping. Verder beantwoordt de opstand aan een regelmatig ordonnantieschema, opgebouwd uit registers van rechthoekige vensters. Deze zijn gevat in oplopende geriemde omlijstingen met bewerkte spiegels op de borstweringen; een gebogen spiegel overspant de tweede verdieping in de zijpanden. Afgeschuinde houten kroonlijsten op klossen vormen de gevelbeëindiging; de centrale houten dakkapellen, oorspronkelijk met vleugelstukken, een frontonbekroning met topstukken en geïntegreerd in een attiekbalustrade, zijn vereenvoudigd. Van de winkelpuien met zijportaal, houten pilasters en een rolluikkast tussen postamenten, is enkel deze van het linker pand (nummer 61) bewaard, inclusief de art-nouveauroeden met medaillons in het bovenlicht. De cafépui in het rechter pand bestond uit drie korfbogige terrasdeuren. Het complex wordt rechts geflankeerd door het poortje van de doorgang die oorspronkelijk de achterliggende zaal of werkplaats ontsloot

De meergezinswoningen bestaan uit een hoofdvolume en een smalle achterbouw, met achteraan op het perceel van de drie winkelhuizen een twee bouwlagen hoge annex. Volgens de bouwplannen bestond de begane grond van de deze panden uit de winkel met aansluitend de keuken met pomphuis, een veranda en vier woonvertrekken in de annex. Deze laatste ontbreekt in het cafépand vanwege de 'koer'. De achterliggende zaal of werkplaats wordt ontsloten door een doorgang met poortje rechts van het complex. Van de bovenverdiepingen, ontsloten door de gemeenschappelijke, zijdelings ingeplante inkom- en traphal, ontbreken de plattegronden in het bouwdossier. Het betreft vermoedelijk een enfilade van woon- en slaapvertrekken met terrasloggia achteraan, en de keuken annex achterkamer in de smalle achterbouw. De achterliggende zaal of werkplaats is later vervangen door een nieuwbouw werkplaats of garage.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossier 1912#807.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Geheel van vier meergezinswoningen [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/6666 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.