Historiek en context

Modernistisch burgerhuis gebouwd in opdracht van Armand Olieslagers, naar een ontwerp door Walter Van den Broeck uit 1933 (cf. gevelsteen). De woning Olieslagers maakt deel uit van een opmerkelijke reeks minimalistische eengezinswoningen, die de architect tijdens de vroege 1930 tot stand bracht.

Walter Van den Broeck overleed op veertigjarige leeftijd in 1945, na amper twintig jaar als architect actief te zijn geweest. Zijn eerste ‘goedkope woning’ bouwde hij al in 1925, nog tijdens zijn studies aan de Antwerpse academie, gevolgd door een stage bij de architect Jozef Huygh. Als gematigd modernist maakte Van den Broeck tijdens de jaren 1930 deel uit van de Antwerpse avant-garde; in geschriften pleitte hij voor een socialistische opvatting van architectuur en stedenbouw. Voor meerdere projecten werkte hij samen met de architect Flor Laforce. In zijn architectuur streefde Van den Broeck naar een synthese tussen expressionisme en zakelijkheid: elementaire bakstenen volumes, vaak voorzien van expressief metselwerk en doorbroken met karakteristieke houten raampartijen. Van het vijftiental woningen dat hij tot stand bracht, beantwoordt het merendeel wat volume, functionele indeling, ruimtelijke continuïteit en eigentijds comfort betreft, aan het CIAM-ideaal van de Wohnung für das Existenzminimum. Voor de woning Olieslagers, die qua opzet verwant is met de woning Van Der Kelen in Hoboken, de woning Van Haver in Berchem en de woning Van Rossem in Deurne, ontwierp de architect functionele meubelen in de inkomhal, de woon-, eet- en slaapkamer, en een aan de Frankfurter Küche verwante keuken.

Architectuur

De rijwoning in halfopen bebouwing, waarvan het hoofdvolume een quasi perfecte kubus vormt met een breedte, diepte en hoogte van ongeveer 7m, telt twee bouwlagen onder een plat dak. Het parement van de voor- en zijgevel bestaat uit geelkleurige Belvédère-baksteen van romeins formaat, met horizontaal geaccentueerde Dudok-voegen – dieperliggende lintvoegen in combinatie met platvolle stootvoegen. Blauwe hardsteen is gebruikt voor de terugwijkende plint en de dekstenen, witte natuursteen voor de geïntegreerde brievenbus en de gevelsteen met de naam van de architect, hout voor het schrijnwerk. Even elementair als het bouwvolume is de gevelcompositie, waarin de functioneel geplaatste raampartijen volgens een abstract geometrisch patroon de verhouding tussen open en gesloten delen bepalen. Bij de dubbelhoge, rastervormige raampartij van woonkamer en slaapkamer, slechts gescheiden door een tussendorpel van drie lagen baksteen, sluit op de verdieping een overhoeks doorlopend bandraam aan dat de badkamer verlicht. De bescheiden inkomdeur en de brievenbus doorbreken het blinde muurmassief op de hoek; de schoorsteen en het verticale traplicht ritmeren de zijgevel. De tuingevel, bepaald door de dubbele rij bandramen van gastenkamer en traphal, is gecementeerd. Het oorspronkelijk witgelakte houten schrijnwerk van vensters, inkomdeur en garagepoort is bewaard.

De plattegrond heeft een quasi vierkante basisvorm, met een smalle uitbouw van twee bouwlagen aan de tuinzijde en een aanleunende garage tegen de noordgevel. Oost-west georiënteerd beantwoordt de ruimtelijke indeling aan een open-planconcept, met een optimale functionaliteit en lichtinval, op een uitermate beperkte oppervlakte. De begane grond biedt ruimte aan een kleine inkomhal, een L-vormige woonkamer waarin tegen de westwand de open trap is geïntegreerd en die toegang biedt tot het halfronde terras; de keuken bevindt zich in de uitbouw. Ontsloten door de overloop omvat de bovenverdieping de slaapkamer met annex badkamer aan de straatzijde, een kleinere gastenkamer en een naaikamertje boven de keuken aan de tuinzijde.