Historiek

De kerk, klooster en school van het Onze-Lieve-Vrouwecollege of jezuïetencollege zijn een baken langs de Frankrijklei. Kort na de opening van de gronden op de geslechte Spaanse vesten, lieten de jezuïeten een klooster en een school bouwen naar een ontwerp van Heliodore Leclef van 1871. Net zoals bij de herenwoningen die deze bouwmeester op de Frankrijklei realiseerde, koos hij voor het college een strenge neoclassicistische stijl. Het complex werd gebouwd op een rechthoekig bouwblok tussen de Frankrijk- en de Rubenslei, op de hoek van de Louiza-Marialei. Een paar jaar later werd besloten een kerk naast het college te bouwen, toegewijd aan Onze Lieve Vrouw van Gratie. In 1878 werd de bouwaanvraag met een neogotische ontwerp door J. Bilmeyer en J. Van Riel ingediend. In 1909 werd de kerk vervolledigd met twee torenspitsen, een bouwdossier dat door Bilmeyer wordt opgemaakt.

Architectuur

De georiënteerde neogotische kruisbasiliek ligt ten noorden van de school. Driebeukige kruisbasiliek met westtorens, ingangstravee, schip van drie traveeën, transept van noordtravee met vlakke sluiting, koor met twee rechte traveeën en driezijdige sluiting, vierkante zijkoren. Bakstenen gebouw met decoratief gebruik van hardsteen bij voorgevel onder meer voor banden; leien zadel- en lessenaarsdaken. Westtorens van zeven geledingen onder naaldspitsen (leien), geflankeerd door arkeltorentjes. Gevelbrede dwerggalerij boven eerste bouwlaag, dito galerij ter bekroning van ingangstravee. Spitsboogvensters en -galmgaten; neogotische traceringen. Spitsboogportaal, timpaan met twee roosvensters waartussen Onze-Lieve-Vrouwebeeld door Jan Frans Vermeylen geplaatst in 1882. Travee-indeling en hoeken met eenvoudige steunberen; schip met luchtbogen. Zijbeuken en transepten voorzien van roosvensters, lichtbeuk en koor met spitsboogvensters; neogotische metalen traceringen.

Interieur

Interieur bezet met natuursteen of natuursteenimitatie. Polychrome tekstbanden, gewelfribben, boogomlijstingen en kapitelen. Spitsbogige scheibogen op arduinen zuilen met knopkapitelen. Omlopende tribune met spitsbogige openingen; in transept op twee voorgeplaatste spitsbogen gedragen door middenzuil waarop heiligenbeeld. Kruisrib- en stergewelven op schalken; grijze bakstenen gewelfkappen. Zijbeuken met kruisgewelven. Neogotisch mobilair onder meer hoofdaltaar door J.B. De Boeck en J.B. Van Wint; kruisweg door L. Hendrix en Lybaert; glasramen door J. Béthune, Stallins en Janssens en J. Dobbelaere.