erfgoedobject

Huis 't Scild

bouwkundig element
ID
6860
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/6860

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Huis 't Scild
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Burgerhuis in art-decostijl gebouwd in opdracht van Emiel Van Dyck, naar een ontwerp door architect Jef Huygh uit 1928. Huis "t' Scild", het eerste pand waarvoor in de nieuw aangelegde Hazelarenstraat een bouwvergunning werd verleend, behoort tot het rijpe werk van de architect. Op het hoogtepunt van zijn loopbaan tekende Huygh in die periode aan het ontwerp van de Sint-Laurentiuskerk in Antwerpen en de Sint-Jozefskerk in Deurne. Representatief voor de eigenzinnige art-decostijl die hij tijdens de jaren 1920 met name in zijn woningontwerpen ontwikkelde, vertoont huis "t’ Scild" zowel invloeden van de Duitse Jugendstil of de Wiener Sezession als van de Amsterdamse School. Het ontwerp is verwant met de "Lianahalle", de eigen woning van Huygh in Deurne, die aan het begin van deze evolutie stond. Deze architectuur wordt gekenmerkt door aandacht voor verhoudingen, kleur- en materiaalgebruik, ambachtelijke verfijning en ruimtewerking.

Met een gevelbeedte van 7 m, telt de rijwoning drie bouwlagen onder een plat dak. De voorgevel onderscheidt zich in het straatbeeld door een ongebruikelijke opbouw, waarbij vooral het verticale gevelritme en de gestuikte frontonbekroning de toon aangeven. Opgetrokken uit rode baksteen (Boomse klampsteen) ondersteunt het metselverband de gevelcompositie, met een expressieve combinatie van gestrekte lagen en rollagen. Ornamenten, dorpels, dekstenen en lijstwerk zijn uitgevoerd in natuursteen, de hoge plint in hardsteen. Het gevelfront wordt over de twee hoofdverdiepingen ritmisch in zeven smalle traveeën opgedeeld, door een structuur van stijl oplopende ribben met een bewerkte console en topstuk, die nadrukkelijk aan het gevelvlak ontspringen. In het gevelontwerp van het Sint-Lievenscollege in de Kasteelpleinstraat zal Huygh dit principe een jaar later op grotere schaal hernemen. Een gestrekte luifel beschermt de veeleer gedrongen en uit de as geplaatste inkomdeur. Doorbroken met een vijflicht verjongt de attiekverdieping naar boven toe tot een geveltop in mijterboogvorm, met flankerende voluten, postamenten in de vorm van bloemenkorven, en een centraal medaillon als bekroning. De ornamentatie, die discreet en functioneel in de gevelcompositie is geïntegreerd, bestaat uit fijn bewerkte rolwerkcartouches of spiraaltjes; opmerkelijk zijn de onversierd blokvormige waterspuwers van de eerste verdieping. Het gevelontwerp voorzag in het opschrift "Huis t’Scild" in het fronton. Het houten schrijnwerk van de deur en vensters met kleine roedeverdeling is bewaard, evenals het smeedijzeren traliewerk. Soberder uitgewerkt beantwoordt de achtergevel aan een gelijkaardige compositie, met een terugwijkende attiekverdieping; tegen de begane grond werd later een veranda aangebouwd.

Onder invloed van de vernieuwingsbeweging die zich destijds in de wooncultuur deed gelden, wijkt ook de plattegrond af van het gebruikelijke schema voor het burgerhuis. Vergelijkbaar met de indeling van de "Lianahalle" geeft de vestibule volgens de bouwplannen toegang tot de 'hall' als belangrijkste ontvangstvertrek, waarvan de cosy-corner en de open traphal met bovenlicht deel uitmaken. De achterliggende woonkamer grenst aan het terras, en wordt geflankeerd door de vestiaire en de keuken. Op de eerste verdieping omringen twee slaapkamers, de badkamer en de ‘studio’ of werkkamer de traphal. Drie overige kamertjes bevinden zich op de ondiepe tweede verdieping.

Huygh tekende ook het ontwerp voor het ommuurde stadstuintje, dat aan een volkomen symmetrische, axiale compositie beantwoordde. Met een wandfonteintje als centrale blikvanger geflankeerd door bolvormige buxus op stam, toont de tekening een in vorm gesnoeide haag als coulisse, en een dubbele rij zuilvormige schijncypressen als flanken.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossier 1928#29819.
  • Architectuurarchief Vlaanderen, archief Jef Huygh, dossier Van Dyck.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Huis 't Scild [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/6860 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.