erfgoedobject

Herenhuis in neo-Lodewijk XIV-stijl

bouwkundig element
ID
6934
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/6934

Juridische gevolgen

Beschrijving

Voornaam herenhuis in neo-Lodewijk XIV-stijl, opgetrokken in opdracht van de verzekeraar Maurice Deckers, naar een ontwerp van architect Edouard Van Opstal uit 1913. De Antwerpse aannemer Rooses uit de Gounodstraat stond in voor de bouw. Het oorspronkelijke hotel werd niet lang na de voltooiing met een bijkomende travee uitgebreid, eveneens door Van Opstal ontworpen in 1919, die het gebouw zijn huidige imposante allure gaf. Eveneens in 1913, kort na het Hotel Deckers, ontwierp Van Opstal een zeer gelijkaardige herenwoning in opdracht van Pierre Schul, gelegen aan het 'Rond Punt' van de Jan Van Rijswijcklaan (voorheen nummer 158), die echter in 1974 werd gesloopt voor een kantoorgebouw. Deze hotels behoren tot het latere oeuvre van de architect, wiens loopbaan omstreeks 1880 van start ging. In opdracht van een bemiddeld cliënteel, realiseerde hij talrijke burger- en herenhuizen in de betere wijken van de stad, overwegend in conventionele neoclassicistische stijl. Het hotel Deckers werd in 2004 opgedeeld in appartementen, één per verdieping, met toevoeging van een pseudo-mansarde en een stalen terrassenconstructie tegen de achtergevel.

De rijwoning omvat vijf bouwlagen oorspronkelijk onder plat dak, met een vier traveeën brede lijstgevel volledig opgetrokken uit natuursteen. Het statige gevelfront wordt naar Frans 18de-eeuws voorbeeld via een horizontale geleding opgedeeld in vier in hoogte afnemende registers, als afspiegeling van de ruimtelijke organisatie. Vlak omlijste steekboogopeningen alterneren met rondboogopeningen, terwijl de attiek door ronde oculi wordt gemarkeerd en afgewerkt met een kroonlijst. Oorspronkelijk was de sobere compositie in perfecte symmetrie opgevat, met slechts een accent op de middenas door een fronton en een balkon ter hoogte van de bovenverdieping. De bijkomende travee werd nadrukkelijk als risaliet ontworpen, met een driezijdige erker, een oplopende booglijst en een gebogen pseudofronton tussen vandaag verdwenen vazen als bekroning. Hierdoor verschoof de klemtoon uiterlijk naar de zij-as, zonder relatie tot de interieurindeling. De typische Lodewijk XIV-ornamentatie is beperkt tot cartouchesleutels, een bloemenguirlande, een maskerkop boven de deur en opmerkelijke ramsconsoles, met een iets rijkere uitwerking en profilering in het risaliet. Het verfijnde smeedijzerwerk van deurvleugels en tralies, balkon- en vensterleuningen, en het integraal behouden voortuinhek, is eveneens afgeleid van Franse 18de-eeuwse modellen.

De oorspronkelijke plattegrond van het hotel vertoonde de typologische kenmerken van een woning voor de vermogende burgerij, met een opdeling in ontvangst- en privé-vertrekken, dienstlokalen en -circulatie. De lage begane grond omvat de toegangszone die uit een vestibule, de centrale hal en het trappenhuis, een vestiaire en een spreekkamer bestaat, met achteraan de grote keuken, en een washuis, keukenlift en diensttrap in de ondiepe uitbouw. De bel-etage biedt ruimte aan een ontvangstsuite met 'wohnzimmer' en salon aan de straatzijde, de grote eetzaal en wintertuin aan de tuinzijde, onderling verbonden door arcaden, en bediend via een office in de annex. Op de bovenverdiepingen bevinden zich telkens drie grote slaapkamers rond de 'grand palier' met bovenlicht, aangevuld met een badkamer of 'cabinet de toilette' en een linnenkamer; meidenkamers en een zolder nemen de attiekverdieping in. De bijkomende travee voegde hier een garage en een voor- en achterplaats per verdieping aan toe, zonder de oorspronkelijke indeling structureel te wijzigen.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossiers 1913#2866, 1919#8982, 1920#9166 en 86#30364.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Herenhuis in neo-Lodewijk XIV-stijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/6934 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.