Teksten van Kantoor van de Hypotheekbewaring, Erfenisrechten en Burgerlijke Akten

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/6980

Kantoor van de Hypotheekbewaring, Erfenisrechten en Burgerlijke Akten ()

Kantoorgebouw op de hoek van de Justitiestraat en de Jan Frans Willemsstraat, opgetrokken in opdracht van de Administratie van Registratie en Domeinen van het Ministerie van Financiën, directie Antwerpen, voor de dienst Hypotheekbewaring, Erfenisrechten en Burgerlijke Akten. Architect J. Rampelbergh, verbonden aan de dienst Burgerlijke Gebouwen van het Ministerie van Openbare Werken, tekende in 1911 het ontwerp. Het terrein werd voordien ingenomen door de tuin, het koetshuis en aanhorigheden van het voormalige hotel Bovie-Schilders op de hoek van de Britselei en de Jan Frans Willemsstraat, dat als ambtswoning van de Hypotheekbewaarder deel uitmaakte van het complex. Na het verkrijgen ven de bouwvergunning in december 1911, werden de werken voltrokken in 1912. Rampelbergh, die in 1906 ook tekende voor het kantoor met ambtswoning van de Hypotheekbewaring in Turnhout, ontwierp het monumentale gebouw in een klassieke architectuurtaal, ontleend aan het laat-18de-eeuwse classicisme van het Paleis der Natie te Brussel. Deze stijl was tijdens het laatste kwart van de 19de en de vroege 20ste eeuw toonaangevend voor de ministerie- en administratiegebouwen van de dienst Burgerlijke Gebouwen, met name in de Brusselse regeringswijk. Omstreeks 2015 onderging het gebouw een grondige renovatie tot studentenresidentie.

Met een gevelbreedte van vijf bij acht traveeën, omvat het imposante hoekgebouw een souterrain en drie bouwlagen onder een schilddak. Via een galerij van één bouwlaag, staat het kantoorgebouw in verbinding met het voormalige hotel Bovie-Schilders. De lijstgevel heeft een parement uit witte natuursteen, met gebruik van blauwe hardsteen voor de plint, waterlijsten, deur- en vensteromlijstingen en lekdrempels. Drieledig van opzet, is de opstand opgebouwd uit een hoge plint, een sokkelvormende bel-etage met schijnvoegen, en een rijzige bovenbouw. Beide gevelflanken beantwoorden aan een symmetrische compositie, met de klemtoon op de centrale portaaltravee. De voorgevel zijde Justitiestraat onderscheidt zich door kolossale hoekpilasters en een middenrisaliet, dat wordt geaccentueerd door het hoofdportaal met een rozetten- en trigliefenfries, waarboven een venster met gebogen fronton op consoles en het wapen van België op de borstwering. Verder regelmatige registers van rechthoekige muuropeningen in vlakke of geriemde omlijsting, met een onderdorpel of paneel op de borstwering. Een klassiek hoofdgestel met een gekorniste houten kroonlijst op klossen en tandlijst vormt de gevelbeëindiging. Vernieuwd schrijnwerk, smeedijzeren souterraintralies en gietijzeren voetschrapers.

De plattegrond was oorspronkelijk opgedeeld in twee vleugels, de hoofdvleugel met toegang aan de Justitiestraat en de secundaire vleugel met toegang aan de Jan Frans Willemsstraat. Ontsloten door de centrale traphal, die aansloot op de vestibule met trappenbordes, bood de hoofdvleugel volgens de bouwplannen op de bel-etage en bovenverdiepingen telkens ruimte aan twee kantoren met annex kabinet. De secundaire vleugel bestemd voor de Hypotheekbewaarder en ontsloten door spiltrappen, omvatte op de bel-etage het kantoor voor publiek en rekenplichtige, en het kabinet van de hypotheekbewaarder, en op de bovenverdiepingen het 'bureau des transcripteurs' en het archief. Het grote bediendekantoor onder een ijzeren dakspant met bovenlicht, sloot ter hoogte van de bel-etage op beide vleugels aan; het souterrain herbergde onder meer de conciërgeloge en archieflokalen.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossier 1911#2069.

Auteurs:  Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Braeken J. 2017: Kantoor van de Hypotheekbewaring, Erfenisrechten en Burgerlijke Akten [online], https://id.erfgoed.net/teksten/194638 (geraadpleegd op ).


Hoekpand met J.F. Willemsstraat ()

Imposant hoekpand (J.F. Willemsstraat) in neoclassicistische stijl, uit het vierde kwart van de 19de eeuw. Natuurstenen lijstgevels van vijf + acht traveeën met souterrain en drie bouwlagen. Geblokte, verhoogde begane grond, omlopende puilijst en klassieke gevelbeëindiging. Borstweringen van eerste en tweede bouwlaag met panelen. Licht uitspringende ingangstravee (Justitiestraat) met op tweede verdieping. zwaarder omlijst venster onder gebogen fronton. Voorts rechthoekige vensters. Rechthoekige deur in geriemde omlijsting onder fries met trigliefen en bloemmotieven.


Bron: PLOMTEUX G. & STEYAERT R. met medewerking van WYLLEMAN L. 1989: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 3nc, Brussel - Turnhout.
Auteurs:  Plomteux, Greet; Steyaert, Rita
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Plomteux G. & Steyaert R. 1989: Kantoor van de Hypotheekbewaring, Erfenisrechten en Burgerlijke Akten [online], https://id.erfgoed.net/teksten/6980 (geraadpleegd op ).