De stenen met namen van loopgraven werden teruggevonden bij Middelstraat 25, Noordooststraat 6, 9 en 12 en bij Noordweststraat 12B, allemaal huizen en boerderijen ten westen van het kanaal Ieper-IJzer, in een vlakke, landelijke omgeving.

Historische achtergrond

In Noordschote liep tijdens de Eerste Wereldoorlog de eerste linie. De eerste lijn van die eerste linie lag ter hoogte van het kanaal Ieper-IJzer. Achter de voorposten Drie Grachten en Maison du Passeur lag een netwerk van loopgraven.

Deze stenen zijn vermoedelijk door de militairen zelf gemaakt om wegwijs te geraken uit een wirwar van loopgraven (grosso modo evenwijdig aan kanaal, tranchées genoemd) en verbindingsgangen (grosso modo haaks daarop, boyaux genoemd) en vanuit een behoefte om die toch wat 'aan te kleden'. In de plaats van een houten bordje met daarop de naam van de loopgraaf (zoals gewoonlijk), betreft het hier verzorgde en kunstig gemaakte stenen exemplaren. Op een historische foto van juni 1917 zien we hoe deze stenen opgesteld konden zijn: verwerkt in een muur van zandzakjes. Naar verluidt werden er door de militairen in de regio ook bloemperkjes aangelegd, standbeeldjes opgericht en bankjes ineen getimmerd.

De namen van de tranchées en boyaux kunnen op militaire stafkaarten teruggevonden worden.

Volgens de bewoners zouden de woningen Noordooststraat nummer 6 en 9 oorspronkelijk zogenaamde Drieduister zijn.

Vanaf 1920 had de overheid immers, bij gebrek aan een afdoend alternatief, de zelfbouw voor wat betreft de heropbouw geïnstitutionaliseerd: ze stelde bijv. 3.000 BEF aan bouwmaterialen ter beschikking zodat mensen ofwel zelf hun semipermanente woning van minimum 9 x 6 meter ofwel aan de hand van een standaardgeraamte konden optrekken (Drieduisters). Het eerste kende een relatief succes, maar nog steeds had men te kampen met onder meer transportproblemen.

De vloer van Noordooststraat 9 werd in elk geval geplaveid met de bovenvermelde stenen. Zoals zo vaak werd ook hier het aangetroffen oorlogsmateriaal gerecupereerd om een voorlopige woning mee op te trekken. De huidige eigenaar ontdekte de stenen bij het vernieuwen van de vloer en gebruikt ze nu als versiering van zijn en andere tuinen en huizen in de buurt. In de buurt zouden tot voor enkele jaren ook nog enkele betonnen militaire constructies overgebleven zijn.

Kenmerken

In de omgeving van Noordschote werden minimum zestien gegoten betonnen stenen teruggevonden, rechthoekig, met in een vrij verzorgd lettertype verschillende namen van loopgrachten en verbindingsgangen gegraveerd, vergezeld van een pijl en eventueel een cijfer, in vrij goede of licht beschadigde staat.

Middelstraat 25:

1. Boyau De La Ferme Vuylsteke
2. Tr. d’Alost 6
3. Tr. d’Alost 6

Noordooststraat 6

1. Tr. Des Polders 2
2. Tr. De Gand 1 (?)
3. Boyau De La Ferme Vuylsteke

Noordooststraat 12

1. Tr. Des Polders 1
2. Tr. De La Campine 1
3. Boyau De La Ferme Craie

Noordooststraat 9

1. Boyau Des Meules
2. Tr. De La Pivoine 5
3. Boyau De La Forge
4. Tr. De Lokeren 3
5. Boyau De La Ferme Vuylsteke
6. Boyau Du P. 10

Noordweststraat 12B

1. Boyau Des Meules

Lage boerenarbeiderswoning met geïncorporeerde staltraveeën, daterend uit het eerste kwart van de 20ste eeuw.

Links van het huis, wegkapel, deel uitmakend van een reeks ommegangkapellen toegewijd aan de zeven smarten van Maria. Kapel op rechthoekige plattegrond, pannen zadeldak. Met schijnvoegen gecementeerd en gewit parement. Altaar met kader (Mariaal thema), afgescheiden door ijzeren hekwerk.