erfgoedobject

Geheel van vier gekoppelde burgerhuizen in art-nouveaustijl

bouwkundig element
ID
7078
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/7078

Juridische gevolgen

Beschrijving

Geheel van vier gekoppelde burgerhuizen in art-nouveaustijl, naar een ontwerp door de architect Jos. Bascourt uit 1903. Opdrachtgever was Franz Cox, die met zijn broer August de Dogueries Herboristeries Cox Frères uitbaatte, een handel in dogisterijproducten en kruiden. Cox Frères deed in 1899 een eerste maal beroep op Bascourt voor de bouw van een nieuw pakhuis, in 1901 gevolgd door een tweede kleiner pakhuis met koetshuis en stallen (gesloopt), beide gelegen in de Breughelstraat. Begin jaren 1900 liet Franz Cox een hele reeks vastgoedprojecten uitvoeren door de architect, met als eerste in 1902 twee symmetrische burgerhuizen aan weerszij van de eigen woning van Bascourt in de Sint-Vincentiusstraat (nummers 14 en 18, gesloopt). In 1903 kwamen behalve de vier woningen in de Lamorinièrestraat, vier rijwoningen in de Grétrystraat (nummers 33 en 35 verbouwd, nummers 37 en 41 gesloopt), en drie gekoppelde rijwoningen in de Emiel Banningstraat (nummers 46-50, verbouwd) tot stand. Later volgden nog verbouwingen aan bestaande panden.

Het vastgoedproject Cox behoort tot het rijpe oeuvre van Jos. Bascourt, die in 1887 zijn debuut had gemaakt als architect. Tijdens de vroege jaren 1900 bediende Bascourt zich simultaan van de art-nouveaustijl die hij eind jaren 1890 in Antwerpen mee op de kaart had gezet, en een meer behoudende, klassiek geïnspireerde eclectische stijl. In deze periode kwam zijn verdwenen architectenwoning in de Sint-Vincentiusstraat tot stand, en eerder in 1903 de gekoppelde burgerhuizen Leclercq in neorenaissancestijl, om de hoek in de Lange Leemstraat. Omstreeks 1910 zou Bascourt de art nouveau volledig achter zich laten om terug te grijpen naar de uitgezuiverde, klassieke vormentaal, die het kantoorgebouw Comptoir Commercial Anversois in de Keizerstraat en het hotel Lieven Gevaert aan de Belgiëlei kenmerkt.

De rijwoningen met een gevelbreedte van elk twee ongelijke traveeën, omvatten een souterrain en drie bouwlagen onder een zadeldak. Gekoppeld volgens spiegelbeeldschema, beantwoordt het gevelfront aan een volkomen symmetrische compositie. De uniform behandelde, bepleisterde en beschilderde lijstgevels rusten op een hoge, geprofileerde plint uit blauwe hardsteen; het nummer 119 werd gedecapeerd met gedeeltelijk behoud van het stucdecor. Het alternerende, verticaal geaccentueerde ritme van de opstand wordt bepaald door de inplanting van de trappenhuizen aan de gevelzijde, herkenbaar aan de verspringende niveauverdeling. Verder onderscheiden de uiterste panden zich op de bovenverdiepingen door rondboogvensters en een driezijdig balkon met balustrade, en de middenpanden door rechthoekige vensters en een driezijdige houten erker met leien afdak. Op de begane grond wordt het portaal met driehoekig fronton en tweelicht telkens geflankeerd door een breed rondboogvenster met balustrade. Het sobere stucdecor is beperkt tot waterlijsten, een diamantkopcartouche en onderdorpel met voluten ter hoogte van de trappenhuizen, en een fries met rolwerkcartouche, rankwerk en metopen in het hoofdgestel. Dit laatste bestaat verder uit een architraaf en houten kroonlijst met klossen en tandlijst. Van het oorspronkelijk houten schrijnwerk zijn de inkomdeuren van nummers 115 en 119 bewaard, en het benedenvenster met typische roeden van nummer 115. Behouden smeedijzeren souterraintralies en gietijzeren voetschrapers op nummers 117, 119 en 121. Tot garage verbouwd souterrain op nummer 115; smeedijzeren inkomdeur uit het interbellum op nummer 121.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossiers 1903#1677 (Lamorinièrestraat 115-121), 1902#1539 en 1902#1760 (Sint-Vincentiusstraat 14 en 18), 1903#186 en 1903#1095 (Grétrystraat 33-41), 1903#1094 (Emiel Banningstraat 46-50).

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Geheel van vier gekoppelde burgerhuizen in art-nouveaustijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/7078 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.