Inventaris

Teksten van Oorlogsmonument voor de gesneuvelden van de Eerste Wereldoorlog

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/70875

Oorlogsmonument te Bree Vrijthof ()

In 1925 werd een gedenkteeken der gesneuvelden geplaatst tegen het koor van de Sint-Michielskerk, gericht op de Hoogstraat. Na de Tweede Wereldoorlog werd het monument verplaatst, een eerste keer in 1945, naar de hoek van de Markt en de Kloosterstraat, een tweede keer in 1956, naar de noordzijde van de kerk op het Vrijthof, de huidige plek.

Het monument is uitgevoerd in mergelsteen, maar werd recent wit en grijs overschilderd. Het heeft de vorm van een liggende rechthoek met een geknikte bovenzijde. Hierop prijkt de wens: WEEST STEEDS INDACHTIG HUNNE ZIELEN WIJL ALLEN VOOR UW VRIJHEID VIELEN, met centraal de jaartallen 1914-1918 en het wapenschild van de stad Bree met een Sint-Michielsfiguur. Centraal wordt de bovenzijde bekroond door een topstuk met een afgeschuinde deksteen met daarop een Maltezer kruis.

Het beeldhouwwerk in reliëf, dat het midden van het gedenkteken siert, is van de hand van beeldhouwer Alfons De Cuyper (1877-1954). Het stelt een jongen voor, in oorlogstenue, met laarzen, die een helm uit de Eerste Wereldoorlog vasthoudt. Achter hem buigt een gevleugelde vrouw (de overwinningsgodin Nikè?) zich beschuttend over de knaap heen. In de linkerhand houdt zij een lauwerkrans; de rechterhand strekt ze uit. De voorstelling is gestileerd maar drukt niettemin overtuigend de overwinningsgedachte uit.

Links en rechts van de sculptuur zijn onder twee segmentboogvormige openingen de namen van de gesneuvelden aangebracht, links die van wereldoorlog 1914-1918, rechts die van de Tweede Wereldoorlog. Ook de namen van de gesneuvelden van de voormalige deelgemeente Beek komen hierin voor. Boven de linker lijst leest men de inscriptie: 1914 ┼ 1918/ HULDE AAN ONZE HELDEN, boven de rechter-: 1940 ┼ 1945/ HULDE AAN ONZE HELDEN.

Het oorspronkelijke hekwerk, onder meer bestaande uit spiraalmotieven, is verdwenen.

  • CARDINAELS J. 2000: Bree in oude prentkaarten, 2de druk, herdruk van de oorspronkelijke uitgave van 1972, Zaltbommel, prentkaart nummer 21.
  • DE BRUYNE L. & UMANS M. 1998: Herdenkingen: de verwerking van een oorlog, Het Èzendröpke 34, 155-158 (157 met prentkaart).
  • ENGELEN (C.) & MARX (M.) (2006): La sculpture en Belgique à partir de 1830, deel II, (Leuven), (2006), 860, 862 (met afbeeldingen).
  • RESPEN J. 1982-1983: Oorlogsrelikten als toeristische objekten – Noord-Limburg, onuitgegeven eindverhandeling, deel 1, Hasselt, Hoger Instituut voor Toerisme, Hotelwezen en Voedingsbedrijven, 25-27.

Auteurs:  Pauwels, Dirk
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Je kan deze tekst citeren als: Pauwels D. 2013: Oorlogsmonument voor de gesneuvelden van de Eerste Wereldoorlog [online], https://id.erfgoed.net/teksten/149680 (geraadpleegd op ).

Gedenkteken voor de gesneuvelden ()

Tegen de noordzijde van de Sint-Michielskerk, gedenkteken voor de gesneuvelden van de Eerste Wereldoorlog, 1925 door A. de Cuyper en C. de Jonckheer.

  • MAES S.F. & DREESEN J., De geschiedenis van Bree. De parochie, de oude kloosters, Heverlee, 1946, pagina 30.

Bron: SCHLUSMANS F. 2005: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Maaseik, Kantons Bree - Maaseik, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 19n1, Brussel - Turnhout.
Auteurs:  Schlusmans, Frieda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Je kan deze tekst citeren als: Schlusmans F. 2005: Oorlogsmonument voor de gesneuvelden van de Eerste Wereldoorlog [online], https://id.erfgoed.net/teksten/70875 (geraadpleegd op ).