erfgoedobject

Collège Marie-José

bouwkundig element
ID
7093
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/7093

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Collège Marie-José
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Meisjesschool voor Franstalig onderwijs, naar een ontwerp door de architect Joseph Hertogs uit december 1913. De school werd opgericht als meisjesafdeling van het Institut Rachez, later Lycée d’Anvers, gevestigd in de nabije Nerviërsstraat.

Historiek en context

De bouwaanvraag werd ingediend door de ondernemer en senator Albert Lejeune, die in 1911 door Joseph Hertogs een vandaag verdwenen kasteeltje had laten bouwen op de hoek van Della Faillelaan en Olmenlaan. Vermoedelijk ging de in januari 1914 vergunde bouw datzelfde jaar van start, maar vanwege de Eerste Wereldoorlog opende de school pas haar deuren in 1919, zoals het jaartal op de inkompoort vermeldt. De naam "Collège Marie-José" verwijst naar prinses Marie-José van België (1906-2001), dochter van koning Albert I en koningin Elisabeth, die in 1930 zou huwen met kroonprins Umberto van Italië. In 1946 bezette het koningspaar gedurende 33 dagen de troon van Italië, tot het uitroepen van de republiek, vanwaar de bijnaam "Regina di maggio". Sinds 2001 is het Lycée Français International in het complex gevestigd.

Het voormalige Collège Marie-José omvat een inkompoort in beaux-artsstijl aan de straat, en een sober en louter functioneel schoolgebouw dat het binnenterrein inneemt. De architectuur is representatief voor het latere oeuvre van Joseph Hertogs, uit het decennium vóór de Eerste Wereldoorlog. Een van zijn belangrijkste realisaties uit deze periode is het hotel Thys - later Smidt van Gelder in de Belgiëlei uit 1905, waarvan de klassieke ordonnantie aan het Parijse Lodewijk XIV-hotel is ontleend. Hertogs geldt als een van de meest succesvolle architecten in Antwerpen, met een loopbaan in dienst van de mercantiele burgerij die bijna een halve eeuw omspande, en een vijfhonderdtal woningen en openbare gebouwen opleverde.

Architectuur

Inkompoort

De inkompoort in beaux-artsstijl heeft een opstand in witte natuursteen, met gebruik van blauwe hardsteen voor de plint. De steekboogpoort wordt geflankeerd door pilasters met bloemenchutes ontleend aan de Lodewijk XVI-stijl. Deze ondersteunen een entablement met als opschrift "COLLÈGE-MARIE-JOSÉ", bekroond door een blinde attiek. De cartouchesleutel draagt het jaartal 1919. Bij de inkompoort sluit een lange toegangsgalerij aan, overdekt door een glaskap met sierlijke, smeedijzeren spanten.

Schoolgebouw

Het schoolgebouw op een langgerekte U-vormige plattegrond van vijftien traveeën breed, omvat een souterrain en drie bouwlagen onder een plat dak. De constructie is opgetrokken in een functionele baksteenarchitectuur, verwerkt met witte natuursteen en blauwe hardsteen, en gebruik van ijzeren I-balken voor de lateien. Het L-vormige hoofdvolume met linker zijrisaliet van drie traveeën, wordt rechts geflankeerd door een lager, oorspronkelijk slechts één bouwlaag hoge toegangspaviljoen met afwijkende ordonnantie van eveneens drie traveeën. De opstand is opgebouwd uit regelmatige registers van rechthoekige schoolvensters; hoge rondboogvensters in het risaliet geven de turnzaal aan, en een rondboogportaal met sluitsteen markeert het toegangspaviljoen.

De begane grond omvat vier klaslokalen, achteraan ontsloten door een gang en de traphal en het sanitair. De linkerflank wordt over de volledige diepte ingenomen door de turnzaal, met de refter in het souterrain. Het toegangspaviljoen biedt behalve de vestibule ruimte aan het bureau van de directrice en de leraarskamer-bibliotheek, met in het souterrain de conciërgewoning en de keuken. De twee bovenverdiepingen bestaan elk uit zes klassen, eveneens achteraan ontsloten door een gang en de traphal.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossiers 1913#4834 en 1914#5937.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Collège Marie-José [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/7093 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.