Houten woning in 1922 door Amerikanen opgetrokken in de Toekomststraat (Wevelgem).

Historische achtergrond

Na de Eerste Wereldoorlog zouden Noord-Amerikanen in de regio houten woningen of barakken opgetrokken hebben, maar veel informatie is niet voorhanden. Er is sprake van zowel (Noord-)Amerikaanse aannemers als Amerikaanse instellingen. Vermoedelijk werden ook in Mesen barakken opgetrokken door Amerikanen. In Wervik werd onder meer een hospitaal opgetrokken door het Amerikaanse Rode Kruis.

In Wevelgem werden naar verluidt drie barakken opgetrokken door Noord-Amerikaanse aannemers, waaronder in de Menenstraat en de Toekomststraat. De vandaag nog bestaande woning langs de Marktstraat zou volgens de huidige bewoonster oorspronkelijk in de Menenstraat opgericht zijn, maar werd later verplaatst naar haar huidige locatie langs de spoorweg (in de Marktstraat). Net zoals de woning in de Toekomststraat werd de woning langs de Menenstraat opgetrokken met een zo kenmerkende 'porch'.

De woning van voerman Joseph Plets in de Toekomststraat werd naar verluidt in drie weken tijd opgetrokken, incluis kelder en bakstenen fundering. Achter de woning stond oorspronkelijk ook een grote houten stal voor paarden.

De woning raakte in mei 1940 zwaar beschadigd door beschietingen, waarvan enkele sporen nu nog steeds zichtbaar zijn. Door een granaatinslag was de woning scheefgezakt. Het gezin schuilde op het moment van de beschietingen in de kelders van een nabijgelegen boerderij, waardoor het gespaard bleef. Door deze beschadigingen dienden enkele zaken aan het huis aangepast te worden. Ook later zouden nog enkele aanpassingen aan het gebouw gebeuren.

Beschrijving

Houten diephuis onder zadeldak, bedekt met (originele) ruitvormige leien (bitumen). Volgens het grondplan heeft het huis volgende afmetingen: 4 meter breed, 10 meter diep (woning + 'porch'), 12,75 meter hoog (tot nok dak). De buitenmuren zijn bekleed met een horizontale plankenbeschieting. De puntgevel langs straatzijde wordt gemarkeerd door een 'porch' onder een schilddak, die rust op houten stijlen en bakstenen pijlers. Deze houten stijlen vervangen de oorspronkelijke zuilen, die op de bakstenen pijlers geplaatst waren, maar door beschietingen in mei 1940 vernield werden. Het onderste deel van de voorgevel werd aangepast, incluis voordeur. De balustrades bij de 'porch' zijn verdwenen. Luiken en dakvenster dateren van later. De oorspronkelijke aanbouw achter het huis (met WC) is verdwenen, terwijl de achtergevel werd vervangen door een gecementeerde muur.

Woning met kelder en bakstenen fundering. De planken vloer is nog deels aanwezig, terwijl binnenmuren en plafonds nog deels met planken bekleed zijn. De gelijkvloers bestaat uit twee ruimtes met afmetingen: 3,50 x ca. 3,70 meter resp. 3,30 x ca. 3,70 meter, beiden met een hoogte van 2,80 meter. De scheidingsmuur tussen beide ruimtes bevat langs beide zijden een schouw. De oorspronkelijke pompsteen is afgebroken, de keukenkasten dateren van later. De zolder, in het midden 2,50 meter hoog, is nog steeds grotendeels bekleed met hout (incluis dakgebinte). Deze bestond oorspronkelijk uit twee kamers en een ingebouwde kast.

• KADASTERARCHIEF WEST-VLAANDEREN, 207: "Mutatieschetsen", Wevelgem, 1928/109.
• Grondplan, in 1922 (datum niet volledig leesbaar) goedgekeurd door het college van burgemeester en schepenen (in bezit van eigenaars)

• S.N. 2002: Architectuur in eigen buurt. Gevels en gebouwen in Wevelgem, een kennismaking, Wevelgem, Culturele Raad.
• DE GUNSCH A. & DE LEEUW S. met medewerking van SCHEIR O. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Wevelgem, Deelgemeenten Wevelgem, Gullegem en Moorsele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL15, onuitgegeven werkdocumenten.
• DEMEURIE D. & VANDEWALLE J. 2006: Onder dak. Over barakken en noodwoningen na WO 1. Met uniek fotomateriaal, Diksmuide.
• SMETS M. e.a. 1985: Resurgam. De Belgische wederopbouw na 1914, Brussel.

• Informatie meegedeeld door de huidige eigenaars.