is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Herenhuis van patriciërsfamilie Van Ophem
Deze vaststelling is geldig sinds
is aangeduid als beschermd monument Woning van patriciërsfamilie Van Ophem
Deze bescherming is geldig sinds
is deel van de aanduiding als beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek Minderbroedersstraat: gedeelte tussen Kapucijnenvoer en zuidelijke Dijle-arm
Deze bescherming is geldig sinds
is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Herenhuis van patriciërsfamilie Van Ophem
Deze vaststelling was geldig van tot
Het voormalig huis Van Ophem, dat voor de prestigieuze patriciërsfamilie Van Ophem werd opgericht, vormt een uitgesproken voorbeeld van 17de-eeuwse stedelijke privé-architectuur. Een gravure uit het eind van de 18de eeuw toont aan dat de voorgevel oorspronkelijk niet aan de kant van de Minderbroedersstraat was gelegen, maar noordelijk was georiënteerd. Heden ten dage is de gevel aan de zuidkant helemaal opengewerkt: een wijziging die vermoedelijk opklimt tot de 19de eeuw.
De patriciërswoning is een tweelaags breedhuis met enkelhuisopstand, onder een vernieuwd pannen zadeldak dat is gevat tussen zijtuitgevels met aandak, muurvlechtingen en schouderstukken. De voorgevel omvat vijf traveeën ter hoogte van de begane grond en vier traveeën op het niveau van de eerste verdieping. De rechthoekige vensteropeningen zijn er in een natuurstenen lijst gevat en hebben hardstenen lekdrempels.
De achtergevel - met een afgeschuinde bakstenen sokkel - telt in beide bouwlagen vier traveeën; opmerkelijk is de brede penant tussen de tweede en derde travee. De voormalige kruiskozijnen onder een wigvormig ontlastingssysteem zijn hier omlijnd door een zandstenen omlijsting met hoek- en negblokken.
Het afwisselende materiaalgebruik is typerend voor de traditionele bak- en zandsteenstijl van die tijd. Plint, muurbanden, kordons, boven- en onderdorpels, steigergaten en daklijst zijn van natuursteen en zorgen op die manier voor een sterk decoratieve verwevenheid met het in baksteen opgetrokken gebouw.
Binnenin is de nog zichtbare houten kap een voorbeeld van een sporenkap: een constructie waarbij de gespannen rusten op flieringen, die op de kapgebinten liggen. Op de balken zijn telmerken aangebracht die ervoor moesten zorgen dat alle onderdelen op de juiste wijze met elkaar werden verbonden en op de juiste plaats terechtkwamen. De ruimten op de begane grond en de eerste verdieping zijn momenteel als klaslokalen ingericht. De heden verlaagde plafonds verbergen wellicht nog de oorspronkelijke inwendige balklagen.
Het voormalig huis Van Ophem werd als monument beschermd in 1999.
Bron: MONDELAERS L. & VERLOOVE C. met medewerking van VAN ROY D., VAN DAMME M. en MEULEMANS K. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Vlaams-Brabant, Leuven binnenstad, Herinventarisatie, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen VLB2, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Verloove, Claartje; Mondelaers, Lydie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)