Woon- en handelscomplex bestaande uit een hoofdgebouw in eclectische stijl met achterliggend bijgebouw in art nouveaustijl, naar een ontwerp door de architect Charles Wuyts uit 1912 (gevelinscriptie). Opdrachtgever was de Duitse koopman Bernard Schmitz, in 1858 geboren te Neuerburg in de Eifel, die zich in 1881 als schoenmaker vanuit zijn geboorteplaats in Antwerpen gevestigd had. Hij huwde er in 1884 met Marie-Jeanne Mergits (°Sint-Lenaarts, 1861), die vier zonen en een dochter ter wereld bracht, geboren tussen 1883 en 1895. Hij baatte vóór en na de Eerste Wereldoorlog respectievelijk een lederhandel en een fabriek van poetsartikelen uit, en werd en in 1926 tot Belgisch staatsburger genaturaliseerd. De Naamlooze Maatschappij "Berchemsche Bouwhandel", een bouwbedrijf, hypotheek- krediet- en spaarkas, stond in voor de bouw. Het in 1913 voltooide pand dat een langgerekt perceel inneemt tussen Plantin en Moretuslei en Wipstraat, omvatte volgens het oorspronkelijke programma de bedrijfsgebouwen met winkel, werkplaats en magazijnen van de handelsfirma Maison B. Schmitz, en een opbrengsteigendom van in totaal zeven huurkwartieren verdeeld over hoofd- en bijgebouw.

Het complex Schmitz is representatief voor de vroege realisaties van de bouw- en hypotheekmaatschappij “Berchemsche Bouwhandel”, waaraan Charles Wuyts sinds de oprichting in 1909 als architect verbonden was. De rijk geornamenteerde architectuur van het gevelfront aan de Plantin en Moretuslei, is verwant met de in 1909 ontworpen maatschappelijke zetel van de onderneming aan het Frederik de Merodeplein, en de talrijke burger- of opbrengsthuizen die in de jaren vóór de Eerste Wereldoorlog tot stand kwamen. De maatschappij was in de jaren 1910 tot 1930 vooral actief met de bouw van rijwoningen in de wijk Zurenborg, en de gemeenten Berchem en Borgerhout. Gelijktijdig met het pand van Maison B. Schmitz, bouwde de “Berchemsche Bouwhandel” in de Wipstraat nog een tiental rijwoningen naar ontwerp van Wuyts, herkenbaar aan het gele baksteenparement.

Handelspand en meergezinswoning

Met een gevelbreedte van twee ongelijke traveeën omvat het hoofdgebouw vier bouwlagen onder een pseudo-mansarde. Zoals voorgeschreven heeft de lijstgevel aan de Plantin en Moretuslei een parement uit witte natuursteen, met gebruik van blauwe hardsteen voor de plint en (kunst)leien als dakbedekking. Asymmetrisch van opzet, legt de compositie de klemtoon op het brede zijrisaliet, opgebouwd uit de winkelpui en drielichten, en gemarkeerd door kolossale composiete pilasters. Een monumentaal dakvenster met voluten en vazen, een entablement met jaartal "ANNO 1913", een gebogen fronton en een obelisk als topstuk, vormt de bekroning. Geleed door de puilijst en het klassieke hoofdgestel, is de opstand verder opgebouwd uit horizontale registers met pilasterordonnantie en entablementen, rijk versierd met neobarokke guirlandes, medaillons, en palmetten. Een balkon met doorgetrokken balustrade markeert de eerste verdieping, een middenbalkon en driehoekige frontons de tweede, rond- en korfbogen de derde. Rondboogportaal met sluitsteen en bewerkte zwikken, naast de winkelpui met behouden pilasters uit rood graniet. Het schrijnwerk van de inkomdeur, de winkelpui en de vensters is vernieuwd.

Volgens de bouwplannen bestaat de begane grond uit de winkelruimte met vestibule, waarbij een spreekkamer, eetplaats en keuken aansluiten. De vier huurwoningen op bovenverdiepingen en mansarde, ontsloten door de zijdelings ingeplante traphal, bestaan uit twee dooreenlopende kamers met zijkamertje, een keuken en badkamer

Bedrijfsgebouw met huurkwartieren

Het drie traveeën brede bijgebouw omvatte oorspronkelijk drie bouwlagen onder een pseudo-mansarde, die later werd verbouwd tot een volwaardige verdieping. De sobere lijstgevel aan de Wipstraat, met in een sgraffitofries de huisnaam "Maison B. Schmitz", is opgetrokken uit geel baksteenmetselwerk in kruisverband, met gebruik van contrasterende groene en witte baksteen voor speklagen en ontlastingsbogen, en natuursteen voor de puilijst, dorpels en consoles. Geritmeerd door kolossale pilasters met art-nouveau-consoles, is de opstand opgebouwd uit regelmatige registers van getoogde vensters. Sgraffitopanelen in art-nouveaustijl op de borstweringen of in de boogvelden, met voorstelling van een vrouwenhoofd, het jaartal "JAAR" "1913", of rankwerk. De oorspronkelijk gevelbeëindiging met een kroonlijst op consoles en dakkapellen met driehoekig fronton, en de pui met een privéportaal en koetspoort, zijn verbouwd.

Volgens de bouwplannen neemt het magazijn met geïntegreerd kantoor, trap en laadluik naar de kelderverdieping, de begane grond in. Hierbij sluit het atelier met ijzer-en-glaskap aan, dat zich tussen hoofd- en bijgebouw uitstrekt. De drie huurkwartieren op bovenverdiepingen en mansarde, ontsloten door het zijdelings ingeplante trappenhuis, omvatten drie kamers waaronder de woonkeuken, en een badkamer.

Eclectisch enkelhuis van vier traveeën en vier bouwlagen onder vernieuwd pseudo-mansardedak met rijk omlijst dakvenster, waarop datering "Anno 1913". Natuurstenen lijstgevel belijnd door puilijst, doorlopende balustrade, kordons, lekdrempels, geornamenteerde borstweringen en dito fries onder vernieuwde kroonlijst. Verticaal accent door, per verdieping verschillende, pilasters. Schouderboog- en rondboogvensters met aangepaste roedeverdeling; op derde bouwlaag onder doorlopend hoofdgestel met geornamenteerd fries en driehoekige frontons. Rondboogdeur in geprofileerde omlijsting en winkelpui op begane grond.