Voormalige banmolen van de heren van Grimbergen, gelegen ten westen van het dorpscentrum in het beschermde dorpsgezicht "De Maalbeekvallei" (Ministerieel Besluit van 9-7-1980). Deze watergraanmolen van het middenslagtype dateert in zijn huidig voorkomen uit de eerste helft van de 18de eeuw, naar verluidt voorheen "1745" gedateerd, en was in gebruik tot circa 1949. Heden sterk aangepast.

De benaming "'s Gravenmolen" verwijst naar de graven van Grimbergen die vanaf 1400 tot 1875 eigenaars waren. In de benaming "Maelenmuelen" kan "Maal" verwijzen naar de gelijknamige Maalbeek maar ook naar "grens van een rechtsgebied"(maalschap of ban) waar de inwoners van dat rechtsgebied verplicht waren te malen.

Op de Ferrariskaart (1771-1778) langwerpig volume haaks op de beek met ten oosten een dwars dienstgebouw. In de loop van de 18de en 19de eeuw ontwikkelde zich ten oosten van het molen- en woonhuis een erf waarrond dienstgebouwen werden opgetrokken, heden allemaal verdwenen.

Circa 1897 werd het molenhuis naar het westen toe uitgebreid. In de zuidelijke zijgevel getuigt hiervan de verspringing in de plint en op oude postkaarten zijn de bouwnaden in het baksteenmetselwerk nog te zien. Circa 1908 werd de molenaarswoning eveneens vergroot en zag het geheel er als volgt uit: een molenhuis van twee traveeën en anderhalve bouwlaag met aansluitend het woonhuis van vier traveeën en één bouwlaag onder doorlopend pannen zadeldak met drie dakkapellen. Molenhuis gedeeltelijk op hoge breukstenen plint en voorzien van een steekboogvormige deur gevat in een 18de-eeuwse kalkzandstenen omlijsting. Witgeschilderde erfgevel op gepikte plint voorzien van twee beluikte rechthoekige vensters met diefijzers en twee kruisvensters. Opkamer in de noordoosthoek.

In 1912 werd het houten rad vervangen door een metalen exemplaar en de drie dakkapellen verwijderd en vervangen door een laadvenster. In hetzelfde jaar registreerde men op het kadaster de afbraak van een lemen schuurtje onder strooien dak naast het woonhuis en in de plaats daarvan de bouw van een aansluitende stal. (Het schuurtje wordt nog wel circa 1935 vermeld door de auteur WILMET.) In 1948 verhoogde men de stal met een halve verdieping. Ongeveer een jaar later vormde men de molen om tot een industriemolen die rechtstreeks maalde voor bakkerijen. Concurrerende bloemmolens reageerden door het handelsfonds af te kopen en de binneninstallatie te vernietigen. Begin jaren 1970 werden het molen- en woonhuis grondig verbouwd waarbij het volume werd behouden maar de binnenindeling en de gevelordonnantie volledig veranderden. Zowel het molenhuis links, als de stal rechts, werden bij het woonhuis betrokken; de opkamer bleef bewaard. Het gevelparement werd grotendeels vernieuwd met gebruik van recuperatie materiaal, nieuwe muuropeningen gemaakt, de kruisvensters verwijderd en de deur verplaatst met recuperatie van de natuurstenen omlijsting. Het muurtje aan de Molenbeek werd een meter naar de beek toe opgeschoven en verhoogd.

Haaks op de Maalbeek ingeplant molenhuis met molenaarswoning en aanpalende stal gelegen ten westen van een beplant erf dat aan de andere zijden omgeven is door een recent opgetrokken bakstenen omheiningsmuur met segmentboogvormige toegangspoort ten noorden en bergruimten onder lessenaarsdak ten noorden en oosten.

Molen- en woonhuis in kern opklimmend tot de eerste helft van de 18de eeuw, (naar verluidt voorheen "1745" gedateerd) maar zeer sterk verbouwd in de jaren 1970. Dubbelhuis van acht traveeën en anderhalve bouwlaag onder licht geknikt overkragend pannen zadeldak op houten modillons. Verankerde, grotendeels vernieuwde, bakstenen gevel op natuurstenen plint met vernieuwde rechthoekige vensteropeningen. Deels gerecupereerde 18de-eeuwse steekboogdeur met kwartholle neg- en hoekblokken ingeschreven in een rechthoekige omlijsting met sluitsteen en druiplijst. Laadvenster met ijzeren hijsbalk onder ver overkragend zadeldak. Behoud van de opkamer in de noordoostelijke hoek.

Sterk verankerde zuidelijke zijgevel met hoge verspringende breukstenen plint gedeeltelijk met afzaat (zie uitbreiding circa 1897) en gewijzigde muuropeningen met behoud van twee natuurstenen vensteromlijstingen. Vervallen ijzeren rad zonder schoepen gevat tussen de zijgevel en een getrapte strekdam opgetrokken uit kalkzandsteen. De maalinrichting is volledig verdwenen sinds 1949. Sterk aangepaste achtergevel.

De voormalige aanpalende stal ingetekend op het kadaster in 1912 en verhoogd circa 1948 werd tot woonhuis verbouwd in het begin van de jaren 1970 waarbij de gevelordonnantie werd gewijzigd. Enkelhuis van twee traveeën en anderhalve bouwlaag onder geknikt en overkragend pannen zadeldak op houten modillons.

Voormalige banmolen op de Maalbeek, deel uitmakend van de heerlijkheid Grimbergen; heden zijn grondige verbouwingen met herinrichting aan de gang. Zijgevel aan de beekkant met oude onderbouw van zandsteenblokken en bewaard waterrad. Voorts baksteenbouw op een zandstenen sokkel afgedekt met een zadeldak (pannen); naar verluidt voorheen gedateerd 1745 en voorzien van kruisvensters van zandsteen. Heden bakstenen vensters en een ingekaste steekboogdeur met kwartholle neg en negblokken ingeschreven in een rechthoekige omlijsting met sluitsteen en druiplijst (derde kwart achttiende eeuw; oorspronkelijk?). Bijgebouwen aan de straatkant zonder noemenswaardigheden.