erfgoedobject

Dokterswoning in neoclassicistische stijl

bouwkundig element
ID
7549
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/7549

Juridische gevolgen

Beschrijving

Historiek

Dokterswoning in neoclassicistische stijl op de hoek van Sint-Gummarusstraat en Hollandstraat, gebouwd naar een ontwerp door de aannemer Louis Corneel Buisseret-Fierens uit 1882. Opdrachtgever was de arts, chirurg en verloskundige Amédée Emile Adelin Cavenaille (Oudenaarde, 1841-1914), echtgenoot van Marie Luberti. Tot het bouwproject hoorde een koetshuis met paardenstal, ingeplant op het uiteinde van het perceel zijde Hollandstraat. Buisseret-Fierens was in Antwerpen actief vanaf 1870 tot begin jaren 1900. Cavenaille liet in 1899 op de aanpalende percelen Hollandstraat 4-6 twee gekoppelde burgerhuizen in eclectische stijl optrekken, waarvan de ontwerper noch aannemer uit het bouwdossier vallen af te leiden. In 1901 engageerde hij de architect Edouard Van Opstal voor de bouw van het aanpalende burgerhuis Hollandstraat 2, een bel-etagewoning in neoclassicistische stijl, op de plaats van het vroegere koetshuis en de tuinmuur. Gelijktijdig werd de dokterswoning opgesplitst tot twee winkelhuizen, met inbreng van een klassieke winkelpui zijde Sint-Gummarusstraat. Vermoedelijk dateert ook het verhogen van het inkomportaal zijde Hollandstraat met twee bouwlagen van deze ingreep.

Architectuur

Het afgeronde hoekhuis met een gevelbreedte van negen traveeën omvat twee bouwlagen en een mezzanine onder een schilddak (nok loodrecht op de Sint-Gummarusstraat, pannen). De bepleisterde en beschilderde lijstgevel met schijnvoegen op de begane grond rust op een geprofileerde plint uit blauwe hardsteen met getraliede keldermonden. Horizontaal geleed door de puilijst, legt de compositie de klemtoon op het afgeronde en geblokte hoekrisaliet, dat wordt gemarkeerd door gebogen balkons en hoger oploopt in een dakvenster met gebogen fronton. Ook de uiterste traveeën zijn als risaliet behandeld, waarbij zijde Hollandstraat de traphal zich aftekent door een rondbogig traplicht in kolossale orde. Dit laatste wordt geflankeerd door het rechthoekige inkomportaal in geriemde omlijsting, oorspronkelijk een lage annex met attiek die pas later met twee verdiepingen werd verhoogd.

Verder beantwoordt de opstand aan een regelmatig ordonnantieschema, opgebouwd uit registers van steekboogvensters in geriemde omlijstingen met oren en belijnd door cordonvormende lekdrempels, die op de bovenverdieping worden onderbroken voor gietijzeren borstweringen. Het hoekrisaliet onderscheidt zich door stucsleutels, waarvan de onderste de intialen “AC” draagt van bouwheer Amédée Cavenaille. De balkons rusten op zware voluut- of rozetconsoles met chutes, en zijn voorzien van gietijzeren borstweringen, op de bovenverdieping tussen postamenten. In het zijrisaliet aan de Hollandstraat is het traplicht met gietijzeren borstwering gevat in een brede omlijsting, op de begane grond in stafwerk en op de bovenverdieping geriemd, met een palmet en rozetten op de onderdorpel, en een rijk bewerkte cartouchesleutel als bekroning. De ‘eerste steen’ onder het traplicht draagt de inscriptie “ARMAND JULES CAVENAILLE 13 JUILLET 1882”, wellicht een zoon van de bouwheer. Gemarkeerd door de architraaf, wordt de mezzanine geopend door liggende rechthoekige vensters in geriemde omlijstingen met oren en neuten, opgevat als tweelicht boven de traphal. Een gekorniste houten kroonlijst met tandlijst vormt de gevelbeëindiging. Van het oorspronkelijke schrijnwerk zijn enkel de houten inkomdeur en het vermoedelijk deels ijzeren traplicht bewaard; smeedijzeren keldertralies.

Van de klassieke houten winkelpui en vitrine over de drie rechter traveeën uit 1901, resten slechts de entablementen. Het verlagen van de vensters in de hoek- en aansluitende travee tot winkeldeur en -raam dateert eveneens van deze ingreep.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossier 1882#685 (dokterswoning), 1882#679 (koetshuis), 1899#1486 (Hollandstraat 4-6) en 1901#1015 (Hollandstraat 2 en winkelpui).

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Dokterswoning in neoclassicistische stijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/7549 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.