Eertijds eigendom van de abdij van Tongerlo, in 1794 onteigend en verkocht aan een particulier, in 1817 aangekocht door de gemeente en bij Koninklijk Besluit van 19 maart 1975 beschermd als monument.

Historiek

De eerste gegevens over de Poppelse pastorie vinden we in een akte van 1326, waarbij de abt aan de Poppelse pastoor een huis verpacht, vermoedelijk gelegen op de plaats van de huidige pastorie. In 1629 is er sprake van gevelherstellingen. Tot ruïne vervallen in 1685, liet pastoor Cornelius Van Veen, beter gekend onder zijn kloosternaam Alipsius, de bestaande leembouw slopen en door een nieuw, stenen gebouw vervangen (1685-1705). Onder het pastoraat van Bruno van Heeren werden in 1772 belangrijke verbouwingen uitgevoerd. Circa 1872, zie kadaster, werden de bijgebouwen aan noord- en westzijde van de eertijds volledig omsloten binnentuin gesloopt. Herstellings- en verbeteringswerken grepen plaats in 1859 onder leiding van J. Van Gastel, in 1896-1899 onder leiding van P.J. Taeymans, in 1910-1911 onder leiding van H. Geirnaert, in 1937 onder leiding van J. Bols; restauratiewerken werden in 1978 uitgevoerd.

Omringende en omgrachte, circa 1 hectare grote tuin met beukenhagen aan de straat; poort van 1859 met ijzeren pijlpunthekken tussen bakstenen pijlers, beëindigd met arduinen deksteen en sierbol. Met boom- en graspartijen aangelegde tuin, eertijds boomgaard en moestuin; heropgebouwd, achtzijdig bakstenen tuinpaviljoen onder klokdak (leien) met rechthoekige vensters, spiegelboogdeur en hoge stenen trap .

Beschrijving

Vrijstaand dubbelhuis met Lodewijk XIV-inslag van vijf traveeën en twee bouwlagen onder schilddak (nokrichting loodrecht op de straat, leien) voorzien van twee dakkapellen onder afgewolfd zadeldak en dakruiter met klokje. Bakstenen lijstgevels met omlopende houten kroonlijst op modillons, vernieuwd in 1910-1911. Met wilde wingerd begroeide voor- en zijgevels met segmentbogige, naar boven toe verkleinende vensters, eertijds met luiken op de begane grond, zie duimen, en lekdrempels van arduin; vierdelige houten ramen met kleinhouten van 1910-1911. Tot eind 18de eeuw opklimmende inkompartij, met name een geprofileerde arduinen deuromlijsting met steenmerken, neuten en voluutvormige sleutel, spiegelboogvormig middenkalf met voluut- en schelpvormige sleutel en segmentbogig bovenlicht met uitwaaierend houten traceerwerk; in 1937 vernieuwde deur; smeedijzeren trekbel.

Achtergevel met zichtbare ankers en doorlopende gecementeerde plint; rechthoekige muuropeningen onder houten latei met arduinen lekdrempels op de begane grond en houten op de bovenverdieping; vierdelige houten ramen met kleinhouten op de begane grond, tweedelige met ijzeren roeden op de bovenverdieping; onderkelderde linker travee met betraliede keldervensters onder arduinen latei. Tot een vroegere bouwfase teruggaand ingekast houten keukenraam en gelijkaardige deur met bovenlicht en lange gehengen. Tuitvormig dakvenster met vlechtingen en ingekast houten laadluik ter hoogte van de deurtravee.

Noordwestzijde -ter hoogte van de keuken- met verankerde bakstenen uitbouw van één travee en één bouwlaag onder zadeldak (nok parallel aan de straat, mechanische pannen); noordelijke tuitgevel met vlechtingen en hoekblokken van arduin, westgevel met segmentboogvenster, oostgevel met sporen van gedicht venster. Oostzijde -ter hoogte van de opkamer- met gelijkaardige uitbouw onder lessenaarsdak met ingekast houten raam boven betralied keldervenster.

Noordoostzijde - aansluitend bij de opkamer - met verankerd bakstenen bijgebouw van vier traveeën en één bouwlaag onder zadeldak (nok parallel aan de straat, mechanische pannen), heden in gebruik als berging/garage. Buitengevel met ingekast houten raam en deur en twee rechthoekige poorten; binnenplaatsgevel met omlijste rondbogige muuropeningen en samengestelde muizentandfries. Binnentuin omgeven door oude bakstenen muur met steunberen, ezelsrug en een opgeklampt houten korfboogdeurtje met smeedijzeren hang- en sluitwerk aan westzijde.

Interieur

Interieur: plattegrond met centrale gang van voor- naar achtergevel. Inkomhal met tot de 18de eeuw opklimmende omlijste, eikenhouten paneeldeuren en dito bordestrap met typisch Hollandse balusterleuning en trappalen met bolmotief. Leefkamer vooraan links -heden vergaderzaal- en leefkamer vooraan rechts - heden ontvangsruimte - met bepleisterde en beschilderde plafonds met centrale moerbalk loodrecht op de straat, geprofileerde kooflijsten, lambriseringen en binnenluiken, laatstgenoemde in de rechts gelegen kamer opklimmend tot de 18de eeuw, zie inkepingen verwijzend naar vroegere raamindeling, en in links gelegen kamer vernieuwd; hermetselde schoorsteenmantels met houten boezems uit de 18de eeuw.

Opkamer -heden zitkamer- met bepleisterd en beschilderd plafond met centrale moerbalk loodrecht op de straat, gekorniste en geprofileerde kooflijsten; gerecupereerde witmarmeren schoorsteenmantel in late barokstijl en bepleisterde boezem met gestucte rococomotieven uit de 18de eeuw, verrijkt met een schilderij op doek met voorstelling van de Heilige Norbertus en een ruitvormig ingelegde zwarte en witte marmeren tegelvoer; bewaarde 18de-eeuwse binnenluiken. Keuken met verlaagd plafond; hermetselde, Kempense haard onder originele houten schouwbalk; houten deur naar de gang met 18de-eeuws hang- en sluitwerk, zie de ertegenover liggende deur naar de kelder. Latere, ingekaste houten deur naar bijkeuken met zwarte en witte tegelvloer.

Kamers op de bovenverdieping met moerbalken loodrecht op de straat; overloop met brede houten plankenvloer. Twee parallele kelders met tongewelf loodrecht op de straat gelegen onder de opkamer; latere wijnkelder onder de uitbouw. Zolder met vier dubbele schaargebinten, waarvan twee met nokgebinte, kromstijlen, pen- en gatverbindingen, telmerken; nog aanwezig gaffelwiel.