erfgoedobject

Gemeentehuis Assenede

bouwkundig element
ID
76100
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/76100

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Gemeentehuis Assenede
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als beschermd monument Gemeentehuis Assenede
    Deze bescherming is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Gemeentehuis van Assenede
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Imposante laatclassicistische constructie, oorspronkelijk gebouwd als Landhuis of schepenhuis van het Ambacht Assenede in 1771. Het oudst gekende schepenhuis, gelegen ten zuidwesten van de kerk, werd opgericht in 1502 en zou het 14de-eeuwse "schoutheethuus" vervangen. Wegens de vervallen toestand kocht het Ambacht in 1723 twee woningen aan de zuidzijde van de Markt. Deze werden in 1771 verbouwd tot het huidige gebouw, volgens een archiefdocument van 1773 naar ontwerp van bouwmeester Jan Baptist Simoens (Gent). Uit niet gesigneerde of gedateerde bouwplannen, bewaard in het Rijksarchief in Gent, blijkt dat hierbij de kern van de woningen bewaard bleef. Ook de nog bestaande gewelfde kelder dateert vermoedelijk van een vorige bouwfase. Restauratie in 1942-43 door architect Amandus Robert Janssens (zie gedenksteen in de gang) en uitbreiding achteraan met een dwarsvleugel in aangepaste stijl. Nieuwe administratieve achterbouw aan de Stadhuisstraat uit de jaren 1950.

Voorbouw van vier traveeën en twee bouwlagen met attiek onder leien schilddak met sierlijke houten vierkant klokkentoren met koperen klokdakje en windwijzer. Bepleisterde en witgeschilderde voorgevel op hardstenen plint, gemarkeerd door een middenrisaliet van twee traveeën onder bekronend driehoekig fronton met wapenschild van het Ambacht Assenede. Begane grond, uitgewerkt in hardstenen bossage, met oorspronkelijk twee rondboogdeuren; de linker deur is nu een venster, onder hardstenen balusterbalkon op uitgelengde consoles. Geblokte hardstenen hoekpilasters begrenzen het risaliet op de bovenverdieping en ondersteunen het hoofdgestel met gelede hardstenen architraaf, fries met vergulde jaarcijfers en de geprofileerde houten kroonlijst. Rechthoekige deurvensters, in geprofileerde hardstenen omlijstingen met oren en sluitsteen, bekroond met bladguirlandes. Op de middenpenant, rondboognis met schelpbekroning en beeld van Justitia met zwaard en wetboek met weegschaal, volgens archiefdocumenten geplaatst in 1786, vernieuwd in 1950 door beeldhouwer Oscar Sinia. Cartouche onderaan met opschrift: "Opus/Justitiae/Pax". Zijtraveeën met rechthoekige omlijste vensters met oren en sluitsteen, op de bovenverdieping op consoles verbonden door guirlandes; oculi in de attiek. Nieuw houtwerk met kleine roedeverdelingen.

Grotendeels behouden interieur en plattegrond met gang in derde travee, dubbele deur naar de voorkamer links, deur naar kleine voorkamer rechts, dubbele deur naar de vroegere keuken achter de kamer links en monumentale traphal achteraan rechts. Kelder met tongewelf rustend op consoleloze aanzetten, toegankelijk via een diepe stenen trap, thans dienst doend als archiefruimte. Voorkamer met stucplafond en 18de–eeuwse schouwboezem met typische afgeschuinde hoeken en rococostucwerk, schouwmantel in gesinterde baksteen. Dubbele 18de–eeuwse paneeldeur naar de voormalige keuken met behouden grote haard met geprofileerde houten haardbalk op zware grijsmarmeren voluutconsoles op gemetste wangen van gesinterde baksteen. Schouwboezem, wanden en plafond versierd met spiegels en lijstwerk in stuc. Monumentale eiken trap met balusterleuning en trappalen met typische eikelbekroning. Op de bovenverdieping vooraan de huidige raadzaal zogenaamd "college camer" op het oorspronkelijke plan, met behouden fijne stucdecoratie in Lodewijk XVI-stijl op de wanden, plafond en schouwboezem; gemetste schouwmantel van gesinterde baksteen en nieuwe parketvloer.

  • Rijksarchief Gent, Kaarten en Plannen, nummer 952.
  • DE POTTER F. – BROECKAERT J., Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen, deel 1, Gent, 1870-72, Assenede, p. 97-98.
  • DEVOS P., De gemeentehuizen van Oost-Vlaanderen, Inventaris van het kunstpatrimonium van Oost-Vlaanderen, XVI, Band 1, Gent, 1982, p. 130-135.
  • HENDRIX G., Leven en werk van Jean-Baptist Simoens, bijdrage tot de kennis van de Gentse architectuur in de 18de eeuw, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, Rijksuniversiteit Gent, p. 170-176.
  • RYSERHOVE A. & TONDAT R. , Oud Assenede, in Appeltjes van het Meetjesland, XX, 1969, p. 301-311.

Bron: BOGAERT C. & LANCLUS K. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Assenede, Eeklo, Kaprijke, Maldegem en Sint-Laureins, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 21n, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Bogaert, Chris; Lanclus, Kathleen
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gemeentehuis Assenede [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/76100 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.