Teksten van Burgerhuis en pakhuis in neo-Vlaamserenaissance-stijl

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/7618

Burgerhuis in neo-Vlaamserenaissance-stijl ()

Historiek en context

Samenstel van een burgerhuis en een pakhuis in neo-Vlaamserenaissance-stijl gebouwd in opdracht van de koopman Emile Geerts, naar een ontwerp door de architect Alexis Van Mechelen uit 1892. De rijwoning wordt links geflankeerd door een smal pakhuis, dat in 1951-1952 ingrijpend is verbouwd en geïncorporeerd in de woning, naar een ontwerp door de architect Lambert Van Looy, in opdracht van Remi van Goethem. Het perceel wordt achteraan over de volledige breedte ingenomen door een tweede pakhuis.

Alexis Van Mechelen startte zijn loopbaan in 1887, met het café van de Wijngaard Natie aan de Oudeleeuwenrui in opdracht van zijn vader, gevolgd door privé-opdrachten in conventionele neoclassicistische en pittoreske neo-Vlaamserenaissance-stijl. Als stads(hoofd)bouwmeester van 1902 tot zijn overlijden in 1919, werd Van Mechelen vooral bekend van de Opera aan de Frankrijklei en de Stadsfeestzaal aan de Meir die hij in de jaren 1900 realiseerde. Deze gebouwen kenmerken zich door een monumentaal eclecticisme onder invloed van de beaux-artsstijl. Tijdens zijn ambtsperiode ontwierp hij een tiental schoolcomplexen zowel in eclectische (Kasteelstraat), in neo-Vlaamserenaissance-stijl (Grotehondstraat) als in beaux-artstijl (Lamorinièrestraat).

Architectuur

Het burgerhuis, een rijwoning met enkelhuisopstand, omvat drie traveeën en drie bouwlagen onder een zadeldak (nok parallel aan de straat, pannen). Slechts één travee breed, telde het aanpalende pakhuis oorspronkelijk vier bouwlagen onder een schilddak (nok loodrecht op de straat, pannen). Het gevelfront heeft een parement uit rode baksteen in kruisverband, verankerd door smeedijzeren sierankers. Blauwe hardsteen is gebruikt voor de geboste plint, de balkonplaat en -dekstenen, witte natuursteen voor speklagen, waterlijsten, diamantkoppen, lateien, sluit-, kraag- en dekstenen, topstukken, de deuromlijsting, balkonconsole en -balustrade.

De opstand van het burgerhuis is asymmetrisch van opzet, met de klemtoon op de twee linker traveeën die oplopen in een tuitgevel. Deze worden over de bovenverdiepingen gemarkeerd door een spaarveld met diamantkoppen op de lisenen, afgewerkt met een boogfries op kraagstenen. Een drielicht met een entablement tussen tondi, en een halfrond balkon met een balustrade en een bewerkte console accentueren de eerste verdieping. De rondboogdeur in de rechter travee, is gevat in een omlijsting met diamantkoppen, een gegroefde basis, imposten, een waterlijst, sluitsteen en driehoekig fronton waarop voluten. Verder rechthoekige vensters met een tussendorpel en latei, een getoogd boogveld en sluitsteen, en een cartouche of diamantkoppen in de verdiepte borstwering. De geveltop wordt gemarkeerd door geprofileerde waterlijsten, voluten, overhoekse topstukken met siervazen, en een gebogen fronton als bekroning. Een houten kroonlijst op modillons sluit de inkomtravee af; spitse dakkapel hogerop. Het linker benedenvenster werd in 1905 verlaagd tot deur; het huidige brede venster op de begane grond dateert van een verbouwing in 1963. Vernieuwd schrijnwerk; bewaarde smeedijzeren keldertralie en gietijzeren voetschraper.

Van de opstand van het pakhuis bleven enkel de inrijpoort en de bekroning gespaard bij de verbouwing in 1951-1952, die de drie verdiepingen opslagruimte terugbracht tot twee niveaus geïncorporeerd in de aanpalende woning. Oorspronkelijk bestond de ordonnantie van de bovenbouw uit drie gestapelde laadluiken met ijzeren lateien. De inrijpoort met kegelvormige schamppalen, wordt overspannen door een ijzeren I-balk met rozetten op voluutvormige kraagstenen. Het metselwerk uit papesteen van de bovenbouw is gelardeerd met klampsteen, in het verlengde van de speklagen van de woning. Het topstuk van de vroegere hijsbalk, gevat tussen voluten en een kepervormige kroonlijst uit natuursteen, doorbreekt de houten kroonlijst op modillons.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossiers 1892#986, 1905#459, 18#28696 en 18#45799.

Auteurs:  Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Burgerhuis en pakhuis in neo-Vlaamserenaissance-stijl [online], https://id.erfgoed.net/teksten/203758 (geraadpleegd op ).


Burgerhuis ()

Enkelhuis in neotraditionele stijl, van 1892. Baksteenbouw met decoratief en functioneel gebruik van natuursteen. Linkse gevelpartij benadrukt door aflijnende lisenen, balkonnetje, gevelversiering en hoger opgaande topgevel.

Rechthoekige vensters met tussendorpel. Rechts rondboogdeur onder driehoekig fronton. Breed, recent benedenvenster.


Bron: PLOMTEUX G. & STEYAERT R. met medewerking van WYLLEMAN L. 1989: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 3nc, Brussel - Turnhout.
Auteurs:  Plomteux, Greet; Steyaert, Rita
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Burgerhuis en pakhuis in neo-Vlaamserenaissance-stijl [online], https://id.erfgoed.net/teksten/7618 (geraadpleegd op ).