erfgoedobject

Brouwerswoning

bouwkundig element
ID
76514
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/76514

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Brouwerswoning
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Brouwerswoning
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Vrijstaande 19de-eeuwse "brouwerswoning" van de voormalige "Sint-Michael"-brouwerij.

De Westvaartdijk ten noorden van het sas werd sinds de 17de eeuw gedomineerd door een mouterij / brouwerij, gesticht in 1639 (zie vroegere jaarankers in de gesloopte nummers 329-330 maar nog opgenomen in de inventaris "Bouwen door de eeuwen heen" van 1977 en de gevelsteen van nummer 328). In de 18de - begin 19de eeuw was de familie Verbruggen eigenaar; opgevolgd door de familie Horckmans en de familie Ceulemans. In 1911 werd het goed eigendom van Alex Horchmans die de brouwerij in 1917 naar de Oostvaartdijk nummer 408 verhuisde.

Het kaartboek van de abdij (1699) en de Ferrariskaart (1771-1778) tonen een aantal vrijstaande panden die circa 1860 (Poppkaart) geëvolueerd waren tot twee U-vormige complexen geopend naar de ertussen gelegen vrijstaande tweede brouwerswoning. De brouwerij met de eerste brouwerswoning in de zuidoostelijke hoek (zie ook nummer 328) was het meest zuidelijke complex en is heden volledig verdwenen. De huisjes links van de brouwerij waren eveneens eigendom van brouwer Horckmans. Hiervan bleven slechts twee onder het straatniveau gelegen panden over (nummers 325 en 326), waarvan nummer 326 met sporen van een kalkzandstenen plint en dito vensterlatei. In 1910 stichtten Puttemans en Robberechts ten zuiden van de Sint-Michaelsbrouwerij een tweede brouwerij genaamd "De Posthoorn". Ze palmden een deel van de oude brouwerij in maar werden later zelf overgenomen door brouwerij Horchmans. "De Hoorn" opgenomen in reeds verbouwde toestand in de inventaris "Bouwen door de eeuwen heen" werd gesloopt. Naar verluidt zouden nummers 320 tot 328 nog steeds gezamenlijk onderkelderd zijn.

Het éénlaagse U-vormig complex ten noorden van de Sint-Michaelsbrouwerij was volgens het kadaster circa 1880 eveneens in bezit van de familie Horckmans en werd later gekocht door de familie Timmermans. Het bestond onder meer uit een woonhuis en stal waarin trekpaarden werden ondergebracht die werden verhuurd aan schippers voor het slepen van hun boten. Hiervan rest enkel nog nummer 337: een sterk verbouwd woonhuisje gelegen onder het huidige straatniveau met sporen van hoekkettingen.

Verschillende oude postkaarten geven een goed beeld van de oorspronkelijke situatie omstreeks de eeuwwisseling.

Nummer 333-334: onderkelderd breedhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder hoog pannen schilddak, vermoedelijk opklimmend tot de eerste helft van de 19de eeuw. Gecementeerde lijstgevel met gedichte steigergaten, rechthoekige vensteropeningen met verkleinende ordonnantie op het gelijkvloers beluikt en een rechthoekige vleugeldeur met bovenlicht bereikbaar via vier hardstenen treden. Het houten schrijnwerk bleef bewaard. Vernieuwde kroonlijst. Interieur met eenvoudig lijstwerk en marmeren schouwen.

In de tuin restant van een karrenhuis. Voorheen bepleisterde baksteenbouw op rechthoekige plattegrond onder zadeldak geopend door drie rondbogen met imposten en sluitsteen. Heden plat dak en in gebruik als garage. Ten noorden aansluitende bakstenen tuinmuur

  • Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen. Inventaris van het cultuurbezit in België. Architectuur, deel 2n, Vlaams Brabant. Halle-Vilvoorde, Gent, 1977, p. 298-290.
  • DEMOL, S. en J. VAN WETSWINKEL, Groot Grimbergen tussen 1900-1958. Facetten van het dorpsleven in vier deelgemeenten, Nieuwkerken-Waas, 2002, p. 183.
  • MERGAERTS, G., Humbeek in oude prentkaarten, Zaltbommel, 1982, nummers 4, 5, 7, 26 en 35.
  • SPINAEL, H., Humbeek, vroeger en nu, Kapelle-op-den-Bos, 1967, p. 173-174.

Bron: VAN DAMME M. met medewerking van DEBACKER I. & BOEKSTAL P. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Vlaams-Brabant, Gemeente Grimbergen, Deelgemeenten Grimbergen, Beigem, Humbeek en Strombeek-Bever, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen VLB4, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Van Damme, Marjolijn
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is gerelateerd aan
    Villa Vrijheidsmin

  • Is deel van
    't Sas


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Brouwerswoning [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/76514 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.