Historisch overzicht

Op 29 mei 1921 plechtig ingehuldigd, werd het gedenkteken van Asse opgericht als eerbetoon aan de gesneuvelden van de Eerste Wereldoorlog. Na de Tweede Wereldoorlog werden evenwel de namen van de gesneuvelden en een gedenkplaat toegevoegd met vermelding van de bevrijding van Asse op 3 september 1945.

Het gedenkteken was een gezamenlijk ontwerp van van architect Karel Van Der Beken, beeldhouwer Camille Vande Capelle (1881-?), en bronsgieter Vindevogel. De twee laatsten tekenden ook voor het oorlogsgedenkteken aan de kruising van de Kerkstraat en de Kasteelstraat in Tervuren. Karel of Charles Van Der Beken was volgens de inventaris van het Bouwkundig Erfgoed voornamelijk in Asse werkzaam, waar hij voornamelijk villa's en landhuizen bouwde of verbouwde. Bij de historische context van landhuis Borchstadt wordt Van Der Beken als 'hofarchitect' vermeld. Hiervan werden echter geen bijkomende gegevens gevonden. Van der Beken stond ook in voor de restauratie van kapel de Lantsheere, eveneens in Asse.

Ook over Camille Ernest Marie-Joseph Vande Capelle is niet veel geweten. Hij werd in 1881 geboren in Sint-Joost-ten-Node, nam in 1906 deel aan de voorbereidende wedstrijd voor de Prix de Rome en moet ten tijde van de realisatie van het oorlogsgedenkteken in Asse een atelier gehad hebben in Anderlecht, getuige het opschrift op de sokkel. Bronsgieter Vindevogel was vermoedelijk Karel Vindevogel (1875-1952) die een bronsgieterij had in Zwijnaarde en wiens zoon Geo Vindevogel (1923-1977) als ontwerper en bronsgieter betrokken was bij de oorlogsgedenktekens van de Tweede Wereldoorlog in Gent (Achtmeiplein) en Deinze (Kongoplein).

Beschrijving

Oorlogsmonument, gevormd door een monumentale, sokkelvormige gedenkmuur, uitgewerkt in breuksteen (plint), imitatiesteen en blauwe hardsteen, voorzien van een bronzen reliëf en getopt door een triomferende soldaat in brons, geflankeerd door twee leeuwen.

De sokkel van de halfronde gedenkmuur is gesigneerd "K. VAN DER BEKEN BOUWKUNDIGE ASSCHE/ . VANDE CAPELLE BEELDHOUWER ANDERLECHT" en wordt voorafgegaan door een hardstenen trappenpartij met 4 treden en sobere balustrade met boogvormige uitsparingen die doorloopt in de gedenkmuur en daar een gekanteelde rondboogarcade vormt met zeven zuilen waarvan de voorste twee conisch zijn en bekroond door lantaarns. De zuilen hebben een decoratieve bekroning met tandlijst en zijn getopt door (van buiten naar binnen) respectievelijk twee helmen met lauwerkrans, twee leeuwen met wapen, en centraal een soldaat in uniform, zegevierend met in de rechterhand een hoog geheven vlag met klauwende leeuw op de vlaggenstok. Op de gedenkmuur prijken in rood en zwart de namen van de slachtoffers en de opschriften "1914"/ "AAN/ ONZE/ HELDEN" "1918", naast drie marmeren herdenkingsplaten van latere datum, waarvan één met de namen van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Het bronzen reliëf stelt een gewonde soldaat voor, zittend op een plein en naar de hemel wijzend net zoals de engel die hem ruggensteunt. Aan zijn voeten knielt een gekroonde vrouw die de soldaat een bloemenkrans aanbiedt. Het bronzen reliëf is gesigneerd "FONDERIE VINDEVOGEL".

Gedenkteken voor de gesneuvelden van beide Wereldoorlogen, gelegen aan de oostzijde van het plein, ter hoogte van het oude gasthuis en ingehuldigd op 29 mei 1921. Dit oorlogsmonument werd vervaardigd uit blauwe hardsteen en imitatiesteen, breuksteen voor de onderbouw en is gesigneerd K. Van Der Beken Bouwkundige Assche/ . Vande Capelle Beeldhouwer Anderlecht; het centrale, bronzen reliëf draagt als opschrift Fonderie Vindevogel.

Het ensemble bestaat uit de gestileerde weergave van een triomfmonument met ronde hoektorens en een gekanteelde rondboogarcade; de torens dragen respectievelijk helmen, leeuwen en een triomferende, bronzen soldaat als bekroning.