erfgoedobject

Burgerhuis in beaux-artsstijl

bouwkundig element
ID
7667
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/7667

Juridische gevolgen

Beschrijving

Burgerhuis in beaux-artsstijl gebouwd in opdracht van de broers Antoine en Pierre Hertoghe, naar een ontwerp door architect Jan De Vroey uit 1923. Antoine Hertoghe (Antwerpen, 1897-Kapellen, 1988) en Pierre Hertoghe (Antwerpen, 1899-Antwerpen, 1969) waren de twee oudste zonen van het echtpaar Charles Hertoghe (Antwerpen, 1867-Antwerpen, 1935) en Louise Marie Belpaire (Antwerpen, 1865-Antwerpen, 1908), de eigenaars van het domein Hertoghe in de Karel Oomsstraat. Antoine huwde met Germaine Jonckheere (°Luik, 1904) en kreeg veertien kinderen, Pierre huwde met Yvonne Wauters (°Antwerpen, 1901) en kreeg vijf kinderen.

Oorspronkelijk planden de broers de bouw van een dubbel burgerhuis op dit perceel, waarvoor twee maanden eerder een bouwaanvraag was ingediend. Dit ontwerp van De Vroey voorzag twee identieke woningen in spiegelbeeld, rug aan rug opgetrokken in de diepte van het terrein, met eenzelfde gevelopstand en plattegrond als het gerealiseerde gebouw. Daarbij was het ene huis op de straat georiënteerd, en het andere op de tuin. Vermoedelijk besloten de toen wellicht nog ongehuwde broers uiteindelijk de woning te delen. In 1933 deden zij nogmaals beroep op architect De Vroey, nu voor de bouw van vijf burgerhuizen in de Markgravelei en Korte Lozanastraat, een vastgoedproject van Antoine en Pierre Hertoghe samen met hun jongere broer en zus.

Architect De Vroey, wiens loopbaan midden jaren 1890 van start was gegaan, realiseerde kort vóór de Eerste Wereldoorlog de neogotische Sint-Hubertuskerk in Berchem. Waar hij in de residentiële architectuur uit zijn beginjaren zowel het conventionele neoclassicisme, het eclecticisme als de art nouveau beoefende, laveerde hij tijdens het interbellum evengoed tussen de beaux-artsstijl en een behoudende art deco. Tot de meest prestigieuze herenhuizen uit deze latere periode in het oeuvre van De Vroey, die actief bleef tot zijn overlijden in 1935, behoort het statige hotel Voet in de Jan Van Rijswijcklaan.

De rijwoning in halfopen bebouwing, met een gevelbreedte van drie traveeën aan de straat, omvat drie bouwlagen en een pseudo-mansarde (leien). Het gevelfront onderscheidt zich door een natuurstenen parement op een plint uit arduin, daar waar het gebouw verder in een verzorgde rode baksteenbouw is opgetrokken, decoratief verwerkt met natuursteen. Horizontaal geleed in een vlakke, gedrukte pui, en een rijzige, sober geornamenteerde bovenbouw, wordt de lijstgevel beëindigd door het klassieke hoofdgestel. De symmetrische compositie legt het accent op de bel-etage, die als een gevelbrede bow-window is uitgewerkt, bekroond door een smeedijzeren balkon. Verder beheerst regelmaat de ordonnantie, met registers van rechthoekige vensters en houten dakkapellen. Ontleend aan de Lodewijk XVI-stijl, vallen in het geveldecor vooral de stafwerkconsoles en de entrelacs-fries van de bow-window op. In de zijgevel markeert het geblokte middenrisaliet met een driezijdige erker, een oculus en een gebogen waterlijst het portaal en de traphal. Het vensterschrijnwerk lijkt vernieuwd; het voortuinhek is verwijderd.

De plattegrond volgt de typologie van de bel-etagewoning, gericht op een welstellende levensstijl. Daarbij deelt de traphal de woning tot het bel-etageniveau over de volledige breedte op, ontdubbeld door de diensttrap. De lage begane grond biedt ruimte aan de spreekkamer, een zitkamer, de vestiaire, en de keuken met keukenlift. Op de bel-etage bevindt het salon zich aan de straatzijde, en de eetkamer met office aan de tuinzijde. Bereikbaar via de diensttrap neemt een enfilade van vier slaapkamers met de badkamer de tweede verdieping in; de mansarde herbergt behalve de zolder een vijftal kamers, waaronder de meidenkamers.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossiers 1923#15426, 1923#14883.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Burgerhuis in beaux-artsstijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/7667 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.