Het Hof te Asbeek, ook vermeld als Bastenakenhof en Hof van Montenaken is een voormalig pachthof van de abdij van Affligem. De nagenoeg U-vormige hoeve heeft een deels geplaveide binnenplaats en gebouwen uit de 18de en 19de eeuw.

De hoeve is gesitueerd langs de Asbeek, op de weg die het gehucht Asbeek - dat langs de andere straten reeds druk is bebouwd - verbindt met het gehucht Putberg (ten noorden). De vallei loopt langzaam op aan de noordwestzijde, terwijl de helling aan de zuidoostzijde meer uitgesproken is. De beek is afgezoomd met een wilgenrij, die samen met de hogergenoemde gebouwen de omgeving zijn typische karakter verleent.

Historiek

In 1375 schonk Jan, burggraaf van Montenaken zijn bezittingen te Asbeek aan de abdij van Affligem. In 1555 is er sprake van een "pachthoff geh. Thoff te Montenaecken, gel. in de thiente van Aschbeke". In het kaartboek van de abdij van Affligem wordt de hoeve anno 1722 afgebeeld als een ensemble van U-vormig ingeplante gebouwen met bakhuisje ten zuidwesten. Nadat de lemen hoeve door brand was vernield liet proost Odo de Craecker het woonhuis en de schuur heropbouwen met gebruik van wellicht op de Putberg gepoelde zandsteen. Beda Regaus, kroniekschrijver van Affligem, maakt in deze context melding van "anno 1727 thof Montenaken afgebroken ende wederom opgemaeckt". Het huidige monumentale, 18de-eeuwse complex dat opklimt tot 1727-1728, (zie ook imposten poort), werd gerenoveerd in het begin van de jaren 1990 naar ontwerp van architect Guy Rowies (Berg-Kampenhout) van 1989-1990 waardoor het hof een eerder residentieel karakter kreeg. Het pand kon niet bezocht worden.

Beschrijving

De U-vormige inplanting rondom een binnenplaats bleef behouden: een haaks op de straat ingeplante woning ten noordoosten, een stal en aansluitende schuur ten zuidoosten, open wagenhuis en bijkomende stallen ten noordwesten.

Het geheel bestaat uit verankerde bakstenen hoevegebouwen, voorheen volledig gewit, nu gedeeltelijk gedecapeerd, van één bouwlaag onder zadeldaken. De hoeve is toegankelijk via een overluifelde korfboogpoort in een zandstenen omlijsting met sluitsteen en jaartal "ANO" "1728" op de imposten. Rechts ernaast bevindt zich een gelijkaardige voetgangersdoorgang, voorheen dichtgemetseld maar opnieuw geopend bij de renovatie.

Het woonhuis telt zeven traveeën in traditionele bak- en zandsteenstijl. Het licht overkragende en geknikte zadeldak zit gevat tussen aandaken met vlechtingen en schouderstukken en omvat naast een centraal laadluik ook twee kleinere dakkapellen. In de noordwestelijke hoek bevinden zich twee opkamervensters.

De gedecapeerde lijstgevel op een zandstenen plint is opengewerkt door kruiskozijnen onder dubbele ontlastingsboogjes en een rondboogdeurtje in een kwarthol geprofileerde, zandstenen omlijsting met sluitsteen en imposten, bekroond door een bolkozijn. De vrij gesloten achtergevel en zijtuitgevel aan de straat worden gemarkeerd door een zandstenen hoekketting en twee rechthoekige venstertjes in een zandstenen omlijsting met geprofileerde rechtstanden. De linkerzijgevel is voorzien van later toegevoegd rechthoekig venster.

De vrij monumentale langsschuur telt vier traveeën op een zandstenen onderbouw bestaande uit grote, regelmatige blokken. De erfzijdegevel wordt geritmeerd door logge steunberen van baksteen en een zandstenen hoekketting.

De overige, hoofdzakelijk 19de-eeuwse bedrijfsgebouwen worden gemarkeerd door eenvoudige, rechthoekige muuropeningen.

Soms ook vermeld als "Bastenakenhof" en "Hof te Asbeek", voorheen eigendom van de abdij van Affligem; heden een nagenoeg U-vormige hoeve met deels geplaveide binnenplaats en gebouwen uit de 18de en 19de eeuw. Overluifelde korfbooginrijpoort van zandsteen met sluitsteen en imposten met bouwjaar "ANO 1728"; ernaast, gelijkaardig opgevatte voetgangersdoorgang (dichtgemetseld). Boerenhuis (nok loodrecht op straat) met één bouwlaag van zeven traveeën en een gebogen zadeldak (pannen) met twee houten dakkapellen, een laadvenster en geprofileerde houten modillons met diamantkop, eveneens uit de eerste helft van de 18de eeuw. Witgekalkte baksteenbouw met gepikte plint van zandsteen. Behouden kruisvensters met negblokken en dubbele ontlastingsboogjes van één rollaag; links, twee keldervenstertjes onder een opkamer.

Rondboogdeur met negblokken, kwartholle neg, grote imposten, sluitsteen en bovenlicht met tussenstijl. Erg gesloten achtergevel op enkele getraliede zandstenen venstertjes na. Zijpuntgevels met vlechtingen, top- en schouderstukken. Langsschuur van door steunberen geconsolideerde baksteen en afgedekt met een zadeldak (pannen), uit de 19de eeuw, doch met een oudere zandstenen onderbouw aan de straatkant. Hoevegebouwen van baksteen onder zadeldaken (pannen), uit de 19de eeuw, zonder noemenswaardigheden, tenzij hun bijdrage tot het algemeen volumespel, een belangrijk element in het landschap.