erfgoedobject

Melkhuis Donjon

bouwkundig element
ID
77561
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/77561

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Melkhuis Donjon
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Melkhuis Donjon
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Restaurant 'Donjon', gelegen in een omringend park met vijver dat zich uitstrekt tussen de Broekstraat en de Woluwelaan.

Volgens de gegevens (zonder bronvermelding) in een brochure van de firma Wanson betrof het hier oorspronkelijk een kleine hoeve of jachtpaviljoen, afhankelijk van het Hof van Wezenbeek of van de heren van Diegem; de oorsprong ervan zou opklimmen tot 1512. In 1583 zou Alexander Farnèse, gouverneur-generaal der Nederlanden, hier overnacht hebben op zijn doortocht naar Antwerpen. Op de Ferrariskaart (1771-1777) staat het goed vermeld als "cense (hoeve) Vermeren", in 1870 was het eigendom van de Brusselse familie Vilain XIV.

Voortgaande op de mutatieschetsen van het kadaster onderging de constructie belangrijke transformaties in de loop van de negentiende eeuw. Ze werd onder meer opmerkelijk verkleind omstreeks 1836, diverse bijgebouwen werden toen gesloopt; ook in 1903 werd een grondige volumewijziging ingetekend, vermoedelijk gepaard gaande met de omvorming van het goed tot hotel-restaurant "Laiterie", volgens de literatuur in het begin twintigste eeuw. Na de Tweede Wereldoorlog werd het "Laiterie du Donjon", in de jaren 1950 werd het pand aangekocht door het nabijgelegen bedrijf Wanson productie van thermisch materiaal). In 1957-1958 werd het geheel grondig verbouwd en ingericht als gastenverblijf van het bedrijf. Deze verbouwing werd kadastraal ingetekend in 1958 en komt grosso modo overeen met het huidige volume. Sommige bronnen zien in de Donjon een laatste overblijfsel van de 's Hertogen Molen die reeds vermeld wordt vanaf het midden van de dertiende eeuw.

Ten westen van een gekasseid erf gelegen L-vormig complex van één bouwlaag onder leien zadeldaken met aandaken en latere dakvensters, in de zuidoostelijke hoek gemarkeerd door een gekanteelde, vierkante hoektoren van drie bouwlagen, waaraan de benaming "Donjon" werd ontleend. Lagere gekanteelde uitbouw in de noordoosthoek. Het geheel, in kern vermoedelijk gedeeltelijk opklimmend tot de achttiende eeuw, zie ook gevelsteen met jaartal 1762, werd opgetrokken uit lokaal ontgonnen zandsteen en vertoont verankerde lijst- en tuitgevels met overwegend rechthoekige, deels getraliede muuropeningen, waaronder klooster- en kruiskozijnen met bewaarde luikduimen. Zuidgevel met twee rondboogdeuren in brede bandomlijsting met sluitsteen en imposten. Westelijke zijtuitgevel met aandak op schouderstukken en in de bakstenen top een ruitvormige gevelsteen met vermelding "MDB NWB ANNO 1762".

Interieur: eenvoudige balkenstructuur met moer- en kinderbalken en neogotische deuren; inkom met rode tegelvloer en witmarmeren neorococo schouw; gelagzaal met vloer van rode en zwarte baksteen, schouw met wangen van blauwe hardsteen.

Ten zuidwesten grote vijver met in het water ronde, gekanteelde toren van zandsteen met rechthoekige muuropeningen; als vensterlatei gerecupereerde gevelsteen met opschrift "ANNO".

  • Kadaster Vlaams-Brabant, mutatieschetsen Machelen, afdeling II (Diegem), 1836/14, 1866/26, 1903/13, 1958/19.
  • BOULET E. 1973: Diegem in oude prentkaarten, Zaltbommel, nummers 18-19.
  • LAUWERS J. 1980: Diegem: zijn watermolens, zijn kasteelheren, zijn bedevaartkerk, Tielt, 204-209.

Bron: KENNES H. met medewerking van STEYAERT R. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Vlaams-Brabant, Gemeente Machelen, Deelgemeenten Machelen en Diegem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen VLB3, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Steyaert, Rita; Kennes, Hilde
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Melkhuis Donjon [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/77561 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.