Huis Govaert ()

Huis Govaert is een hoekhuis gebouwd in 1911-1912 in opdracht van onderwijzer Philemon Govaert naar ontwerp van bouwmeester Theophiel Présiaux.

Historiek

Het hoekhuis werd gebouwd in 1911-1912 in opdracht van en voor Philemon Govaert als aanvankelijke onderwijzerswoning, werd van 1916-1933 verhuurd aan een notaris en nadien bewoond door de bouwheer (intussen hoofdonderwijzer) en zijn nazaten. Dit huis van lokale vooraanstaanden bezit een opvallende locatie door haar ligging op de hoek van de Statiestraat met de steenweg Wetteren-Dendermonde. Vanaf dit kruispunt ligt het huis in het blikveld van de verderop aan dezelfde zijde van de steenweg ingeplante neogotische Sint-Gertrudiskerk, gebouwd in 1870-1872 ter vervanging van de oude dorpskerk aan de Schelde. Op de wijk Margote aan de steenweg ontstond een nieuwe dorpskern met overwegend aaneengesloten bebouwing. Door haar markant voorkomen maakt de woning Govaert de straathoek aan de steenweg Wetteren-Dendermonde tot een merkteken dat de sinds de tweede helft van 19de eeuw verplaatste gemeentekern van Wichelen aanduidt. Dit is nog versterkt in een recentere periode doordat de bebouwing aan de steenweg voorbij de Statiestraat terugwijkt op een nieuwe rooilijn.

Beschrijving

Planmatig vertegenwoordigt dit als half vrijstaande woning opgevat hoekhuis de aanleg van een diep enkelhuis. De lange zijgevel werd als tweede zichtgevel evenwaardig als de korte voorgevel uitgewerkt. Door de toepassing van een schilddak en een schuine sokkel werd het totaalvolume benadrukt wat bijdraagt tot de allure van de woning. De afgeschuinde hoektravee verkreeg door een brede erker onder een hoog puntgevelvormig dakvenster met bekroning een extra accentuering. Naar materiaalgebruik en decoratie zijn de straatgevels in de typerende kleurrijke eclectische stijl van Présiaux uitgewerkt met zijn in die periode gebruikelijke mengeling van baksteen, breuksteen, hardsteen en gekleurde bakstenen. De witte bakstenen ter omlijsting van de muuropeningen, op de gevelhoeken en in banden die de vensterregisters aflijnen hebben een sterk aandeel in de gevelcompositie. Ook de uitgewerkte gewitte kroonlijst vormt een bepalend element.

Opmerkelijk is het tot in de kleinste details intact bewaarde voorkomen van de straatgevels. Zo bewaren de speelse spiegelboogvormige muuropeningen hun origineel schrijnwerk met decoratieve kleine roedeverdeling deels met gekleurd glas. Ook de verdiepte deur bezit hout- en ijzerwerk dat van een verfijnde afwerking getuigt. Een interessant detail is onder meer het authentieke ijzeren deurbeslag met handvat dat de brievenbusopening omlijst uitgevoerd in art-nouveaustijl; de brievenbusklep draagt in reliëf het opschrift "LETTRES". De omkrullende blaadjes van de rozetjes op de I-balk van de erker zijn eveneens een typerend detail voor het werk van Présiaux.

Interieur

Het interieur behield zijn oorspronkelijke indeling van een doorsnee burgerhuis met lange trapgang en een enfilade van drie benedenkamers met tussendeuren. Overige originele interieurelementen: tegeltapijt in de gang, binnendeuren met koperen klinken, een driedelige tussendeur en één andere benedendeur voorzien van decoratief geëtst glas met centraal bloemenvaasmotief, plankenvloer en kleine hoekschouw met marmerbekleding in de twee voorste kamers. Wanden van de benedengang, het trappenhuis en de bovengang naar verluidt circa 35 jaar geleden in imitatiemarmer geschilderd (wit en grijs geaderd). Houten trap met geprofileerde trappaal en fijne spijlenleuning doorlopend tot de zolderverdieping. De bovenkamers bezitten een plankenvloer en eenvoudige hoekschouwen met zwarte marmeren bekleding. De vensters bewaren origineel sluitwerk met koperen handgreep.

Aanbouw en tuin

Tegen de achtergevel leunt een kleine achterkeuken met stal aan in een lagere eenvoudige baksteenbouw onder pannen zadeldaken. Deze aanbouw evenals de ruime L-vormige ommuurde achtertuin paalt aan de Stationsstraat. De tuin omvat achter de smalle bloementuin een beboomde siertuin die zijdelings paalt aan de Stationsstraat en voorts achter andere percelen van Margote met zicht op de nabij gelegen kerk van Wichelen. Deze gronden hoorden steeds bij het goed van de familie Govaert. De tuin is ook toegankelijk via tuindeur in de bakstenen tuinmuur aan de Stationsstraat.


Bron: Onroerend Erfgoed, Digitaal beschermingsdossier DO002235, woningen bouwmeester Presiaux.
Auteurs:  Verbeeck, Mieke
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Huis Govaert [online], https://id.erfgoed.net/teksten/179640 (geraadpleegd op ).


Huis Govaert ()

Zogenaamd "Huis Govaert”, beschermd als monument bij Ministerieel Besluit van 30.04.2004. Eclectisch hoekhuis gebouwd door architect Theophiel Alexander Présiaux (Wichelen) in 1911-1912 in opdracht van en voor Philemon Govaert als aanvankelijke onderwijzerswoning. Van 1916-1933 verhuurd aan een notaris en nadien bewoond door de bouwheer (intussen hoofdonderwijzer) en zijn nazaten. Opvallende locatie door haar ligging op de hoek van de Statiestraat met de steenweg Wetteren-Dendermonde, de nieuwe 19de-eeuwse dorpskern met overwegend aaneengesloten bebouwing.

Kleurrijk bakstenen half vrijstaand hoekgebouw opgevat als een diep enkelhuis met evenwaardig uitgewerkte lange en korte zijgevel van respectievelijk drie en twee traveeën met een afgeschuinde hoektravee en twee bouwlagen onder pannen schilddak. Afgeschuinde hoektravee extra geaccentueerd door een brede erker onder een hoog puntgevelvormig dakvenster met bekroning. Aflijnende uitgewerkte witgeschilderde houten kroonlijst op consooltjes. Naar materiaalgebruik en decoratie uitgewerkt in de typerende kleurrijke eclectische stijl van Présiaux met zijn mengeling van baksteen, breuksteen voor de sokkel, hardsteen voor de plint en gekleurde bakstenen voor de vensteromlijstingen, hoekkettingen en speklagen. Sterke gevelcompositie door de witte bakstenen omlijstingen, op de gevelhoeken en in banden die de vensterregisters aflijnen. Spiegelboogvormige muuropeningen met origineel schrijnwerk met decoratieve kleine roedeverdeling deels met gekleurd glas. Verdiepte deur met originele houten paneeldeur met ijzerwerk in het deurlicht, bovenlicht met roeden en gekleurd glas en authentiek ijzeren deurbeslag met handvat dat de brievenbusopening omlijst uitgevoerd in art-nouveaustijl; en opschrift "lettres". De omkrullende blaadjes van de rozetjes op de I-balk van de erker zijn eveneens een typerend detail voor het werk van Présiaux.

Interieur

Interieur met behouden oorspronkelijke indeling met lange trapgang en een enfilade van drie benedenkamers met tussendeuren. Originele interieurelementen zijn een tegeltapijtvloer in de gang, de binnendeuren met koperen klinken, een driedelige tussendeur en één andere benedendeur voorzien van decoratief geëtst glas met centraal bloemenvaasmotief, plankenvloer en kleine hoekschouw met marmerbekleding in de twee voorste kamers. Wanden van de benedengang, het trappenhuis en de bovengang naar verluidt circa 35 jaar geleden in imitatiemarmer geschilderd (wit en grijs geaderd). Houten trap met geprofileerde trappaal en fijne spijlenleuning doorlopend tot de zolderverdieping.

Tegen de achtergevel aanleunende kleine achterkeuken met stal in een lagere eenvoudige baksteenbouw onder pannen zadeldaken, palend aan de Statiestraat. Achterliggende tuin afgesloten door een bakstenen tuinmuur aan de Statiestraat.

  • Vlaams ministerie van Ruimtelijke Ordening, Wonen en Onroerend Erfgoe, Agentschap Ruimtelijke ordening Vlaanderen, Ruimtelijke Ordening Oost-Vlaanderen, Onroerend Erfgoed, archief.
  • Privé-archief gezusters Govaert, Wichelen.
  • VAN ACCOLEYEN P., Bouwmeester Theophiel-Alexander Présiaux een vergeten ontwerper van formaat, Jaarboek van de Heemkundige kring Heemschut te Lede, XXVI, 1999, p. 17 - 31.

Bron: BOGAERT C., DUCHÊNE H., LANCLUS K. & VERBEECK M. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Berlare, Buggenhout, Lebbeke, Waasmunster, Hamme en Zele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 20n, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs:  Bogaert, Chris; Lanclus, Kathleen; Verbeeck, Mieke; Duchêne, Helena
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Huis Govaert [online], https://id.erfgoed.net/teksten/77676 (geraadpleegd op ).