Historiek

Pastorie van Sint-Gertrudisparochie ingeplant rechts van de parochiekerk aan de steenweg Wetteren-Dendermonde waarvan het gedeelte op de wijk Margote sinds de bouw van de kerk (1870-1872) tot nieuwe dorpskern van Wichelen is geëvolueerd. De pastorie springt een weinig achteruit ten overstaan van de kerk. Pastorie gebouwd naar bewaarde plannen van 30 januari 1871, gesigneerd architect Edmond Serrure senior (1832-1911), uit Sint-Niklaas. Deze architect ontwierp eveneens de nieuwe kerk op de wijk Margote ter vervanging van de oude kerk aan het Dorp in de excentrische wijk Paddenhoek in de noordwestelijke uithoek van Wichelen (zie Oud Dorp).

De nieuwe pastorie werd gebouwd op hetzelfde perceel geschonken voor de bouw van de kerk en betaald door de kerkfabriek. Om de bouw te financieren werd de voorgaande pastorie (1853, architect J. Beeckman (Dendermonde) op Dorp in 1871 verkocht (intussen gesloopt).

Beschrijving

Pastorie met de voor de 19de eeuw gebruikelijke rechthoekige plattegrond met symmetrische dubbelhuisaanleg en opstand. Onderkelderd hoofdvolume van twee bouwlagen en vijf traveeën afgedekt met een kunstleien zadeldak. Voor- en achtergevel in de eerste helft van de 20ste eeuw gecementeerd (volgens oude prentbriefkaarten na de oorlogsschade van 1914 aan de kerk en vóór de bouw van de nieuwe torenspits in 1926). Aflijnende geprononceerde brede en gekorniste kroonlijst op klossen. Aan weerszijden, kleine zijaanbouw van één travee, zonder bovenverdieping, onder een weinig hellend half schilddak.

Voorgevel met geaccentueerd centraal deurrisaliet en door pilasters gemarkeerde gevelhoeken. Gevelcementering met imitatievoegen en verfraaid met een decoratie in bas-reliëf die tevens de gevelordonnantie ondersteunt zoals met langgerekte ruitmotieven op de hoekpilasters en imitatiehoekblokken voor het middenrisaliet. Borstwering met de christelijke symbolen voor geloof (een kruis aan de linkerkant), hoop (een anker aan de rechterkant) en liefde (een hart centraal boven de deur) elk aangebracht op een paneel. Onder de kroonlijst komen op een fries alternerend zes- en achthoekige panelen voor ter decoratie. Beide registers met hoge getoogde vensters bewaren witgeschilderd oorspronkelijk schrijnwerk. Vensters verrijkt met een diamantkopsluitsteen en hardstenen dorpel, benedenvensters omlijst en voorzien van luiken. Bovenvensters met lekdrempelversiering met paneeldecoratie tussen uitgewerkte consoles.

Brede voordeur gevat in een geprofileerde hardstenen omlijsting voorafgegaan door drie hardstenen treden; gedeeld bovenlicht met een geometrische tracering. Bakstenen zijgevels met door schoorsteen opgemetste top. Achtergevel met een overeenkomstige ordonnantie als de voorgevel doch veel eenvoudiger. Zelfde hoekpilasters, cementering met horizontale banden, platte sluitstenen en eenvoudige paneeldecoratie. Tot cordon doorgetrokken onderdorpels, op de bovenverdieping op consoles. Kruismotief boven de dubbele achterdeur verwijzend naar de pastorale functie. Aflijnend hoofdgestel met sobere, op de hoeken gekorniste kroonlijst.

Bakstenen zijaanbouwsels, op de hoeken en ter flankering van de zijdeur links uitgewerkt met lisenen. Het getoogde spaarveld aan de voorgevelzijde links met venster, rechts een deur.

Interieur

Interieur met bewaarde oorspronkelijke indeling beantwoordend aan het typische pastorieconcept eigen aan de tweede helft van de 19de eeuw. Karakteristieke centrale gang met midden links de haaks aansluitende trapgang. Rechts vooraan een kleine spreekplaats en daarachter de grootste benedenkamer op plan aangeduid als salon (nu vergaderzaaltje). De aanbouw rechts was voorzien als magazijn doch werd later aangepast tot verblijf voor de onderpastoor. Keldervertrekken overwelfd met troggewelven tussen ijzeren liggers. Rode bakstenen steektrap als keldertrap onder de trapgang. Keldervloer bekleed met vierkante grijze, natuurstenen tegels. Afzonderlijke provisiekelder en twee wijnkelders met gemetste rekken. Interieur met kwalitatieve afwerking en rijke materiaalkeuze van beperkte elementen in de ruimten die een semi-publiek karakter hebben. Gang met vierkante vloertegels van zwarte natuursteen en witte marmer in ruitvormig dambordpatroon gelegd. Vergaderzaal met fraaie zwarte marmeren schouwmantel in neoclassicistische stijl. Ook de haardvloer van witte en zwarte vierkante tegels en de boord rondom zijn er in marmer uitgevoerd, vierdelige tussendeur met de ontvangstkamer en een pseudodubbele deur met de gang (enkele deur in de gang). Plafond rondom afgewerkt met breed geprofileerd lijstwerk. Overige benedenkamers eenvoudiger. Houten bordestrap met typisch geprofileerde trappaal en fijne balusterleuning. Op beide verdiepingen bleven als binnendeuren de originele paneeldeuren behouden evenals de authentieke dakkapconstructie.

Oorspronkelijke pastorietuin met bakstenen voortuinmuur, in 1969 opmerkelijk verlaagd, en diepe achtertuin met aan twee zijden (rechts opzij en achteraan) bakstenen tuinmuren.