erfgoedobject

De Watermolen

bouwkundig element
ID
77706
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/77706

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed De Watermolen
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Site De Watermolen
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Molenaarshuis en rest van watermolen, zogenaamd "De Watermolen", op de rechteroever van de Molenbeek. Bijhorende bedrijfsgebouwen, deels teruggaand op een voormalige lijnkoekmolen, op de linkeroever op het grondgebied Serskamp (Watermolenweg nummer 102). Watermolensite op de Molenbeek, nu de grensbeek tussen Wichelen en Serskamp volgens literatuur daterend van 1747. Dit jaartal zou naar verluidt afkomstig zijn van een gedateerde moerbalk in het molenaarshuis (nu niet meer zichtbaar). Molensite opgetekend op de Ferrariskaart van 1771-1778. Volgens archiefdocumenten "den Watermolen, Stampkot, huys, schuere ende stallingen (….)" in bezit van de "Prochie ende heerelyckheden van Wichelen ende Cherscamp" in 1789 openbaar verkocht en verworven door de weduwe van P. de Loose uit Gent. Begin 19de eeuw nog in het bezit van de familie de Loose, en door erfenis in 1874 overgedragen aan Charles de Kerchove de Denterghem, burgemeester van Gent. In handen gebleven van de familie de Kerchove tot de verkoop in 1919. Sindsdien eigendom van de familie Bauwens die de molen gebruikte tot 1971.

Aan de straat ingeplant molenaarshuis van vijf traveeën en anderhalve bouwlaag onder één overstekend zadeldak met aanleunend molengebouw van twee traveeën, aan de Molenbeek. Oude kern opklimmend tot de 18de eeuw, volgens het kadasterarchief uitgebreid in 1921-1922 en aangepast in 1938. Verankerde gecementeerde en met een crepi bezette voorgevel op een granito plint. Rechthoekige vensters op hardstenen dorpels; nieuw schrijnwerk. Vierkante venstertjes en een laadluik op de halve verdieping. Gewitte achtergevel met ankers en vier getraliede rechthoekige vensters.

Binnenin. Tweekamer-diep molenaarshuis, met behouden indeling en dragende structuur. Oude samengestelde balklaag nog aanwezig, maar met ander materiaal bekleed. Interieuraankleding jonger. De watergevel van het molengebouw werd in 1990 bezet met een roodgeschilderde beplanking waarin twee bovenvensters uitgespaard zijn. De onderbouw van de watergevel in massieve natuursteenblokken is evenwel nog duidelijk zichtbaar.

Het buitenwerk van de watermolen zelf is in vervallen toestand. Het bovenslagwiel is verdwenen. De wateras, betonnen goot over het sluiswerk en de langsgerichte dammen en oeverversteviging in natuursteen bleven gedeeltelijk bewaard.

Molenhuis met één open ruimte waarin het ganse maalprincipe merkbaar is met een vrij archaïsche opstelling. De molen is uitgerust met twee koppels maalstenen, waarvan één koppel uit La Ferté-sous-Jouarre, boven een vierkante asput. Bakstenen en houten maalstoel via twee houten trapladders in verbinding met halfopen meelzolder. Voorts o.m. houten maalvloer, behouden haverpletter – maïsbreker van het merk Excelsior, weegschaal, galg en luitouw.

  • Rijksarchief Gent, Fonds Desmanet de Biesme, nummer 1473.
  • Vlaams ministerie van RWO, Agentschap R-O Vlaanderen, R-O Oost-Vlaanderen, Onroerend Erfgoed, archief.
  • Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oostvlaanderen naar de gegevens van het Archief van het Kadaster, Eerste aflevering, de arrondissementen Aalst en Dendermonde, in Kultureel Jaarboek voor de Provincie Oostvlaanderen 1960, XIV, Gent, 1962, p. 155-156, 173-174.
  • BAUTERS P. – BUYSSE R., De Oostvlaamse watermolens, in Kultureel Jaarboek voor de Provincie Oost-Vlaanderen, Bijdragen nieuwe reeks, nummer 11, Gent, 1980, p. 180-182.
  • DE POTTER F. - BROECKAERT J., Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen. Vierde reeks. Arrondissement Dendermonde. Derde deel. Wichelen, Wieze, Zele, Gent, 1893.

Bron: BOGAERT C., DUCHÊNE H., LANCLUS K. & VERBEECK M. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Berlare, Buggenhout, Lebbeke, Waasmunster, Hamme en Zele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 20n, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Bogaert, Chris; Lanclus, Kathleen; Verbeeck, Mieke; Duchêne, Helena
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is gerelateerd aan
    Schuur en stallen van lijnkoekwatermolen

  • Is deel van
    Watermolenweg


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: De Watermolen [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/77706 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.