Postgebouw ()

Gelegen aan de Handzamevaart. Postgebouw heropgebouwd tussen 1921-1928 naar ontwerp van architecten Luc Viérin en Antoine Dugardyn (Brugge). Dit postgebouw, zie verzorgd ijzeren uithangbord, werd gebouwd ter vervanging van het zogenaamde "Spaanse huis" of het "Huis der Spaanse Kapiteins", een 16de-eeuwse patriciërswoning met dienstgebouwen, stallingen, achthoekige toren en een ommuurde tuin, een voormalige residentie van de Spaanse gouverneur. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd de woning door de vrederechter Van Sieleghem afgestaan om er tot november 1914 (einde van de Slag om Diksmuide) een verpleegpost in onder te brengen. Na de Eerste Wereldoorlog werd het puin aangekocht door de stad om er het huidige postgebouw te bouwen. Het nieuwe gebouw refereert slechts in zijn silhouet naar het vooroorlogse gebouw.

Imposant complex in neo-Vlaamse renaissance ingeplant op de hoek van de Grauwe Broedersstraat met de Handzamevaart. L-vormig hoofdvolume van twee bouwlagen onder leien zadeldaken met overkragende dakoverstek op consoles. Op de hoek vooruitgeschoven achtzijdige toren onder leien naaldspits met windvaan, langs beide zijden geflankeerd door twee licht vooruitspringende hoekrisalieten met hoog opgaande trapgevels onder meer met verzorgde aediculanis met schelpmotief in metselwerk met nulvoeg. Verankerde baksteenbouw met simili kruisvensters gevat in geprofileerde korfboognissen op doorlopende afzaten en dakvensters als trapgeveltjes uitgewerkt. Langs de Handzamevaart, kelderverdieping met blinde muur en daarboven driezijdige erker op segmentboog met arduinen consoles. Vernieuwd houtwerk. Rechts aansluitend met een knik, lager volume onder leien zadeldak met overkragende dakoverstek en leien dakkapelletjes. Verankerde baksteenbouw met grote simili drielichten in geprofileerde korfboognissen op doorlopende afzaat. Gekoppelde rondboogvormige toegangen gemarkeerd door dakvenster met trapgeveltje. Op het binnenplein werd recentelijk een nieuwbouw gerealiseerd.

  • Inventarisatie van relicten uit de Eerste Wereldoorlog in de Westhoek (Provincie West-Vlaanderen, "Oorlog en Vrede in de Westhoek", en Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Afdeling Monumenten en Landschappen).
  • Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium, Fototheek en website.
  • Provinciale Bibliotheek Tolhuis, Fototheek.
  • DEMOEN H. 1984: Het Diksmuidse van toen. Een verzameling beknopte historische gegevens, aangevuld met historische foto's en prentbriefkaarten, Brugge, 39, 48.
  • DEMOEN W. 1993: Diksmuide, een stad in beweging. Wederopbouw 1915-1935, Eindverhandeling, Hoger Instituut voor Architectuur, Sint-Lucas Gent.
  • DEVREKER R. 1973: Diksmuide in oude prentkaarten, Zaltbommel, prentkaart 13.
  • MOONS W. 1995: Van IJzer tot polder, Leuven, 58.
  • NOTEBAERT A., NEUMANN C. e.a. 1986: Inventaris van het archief van de Dienst der Verwoeste Gewesten, Algemeen Rijksarchief, Brussel (dossier 3078 betreffende de wederopbouw van het "Huis der Spaanse Kapiteins").

Bron: MISSIAEN H. & VANNESTE P. met medewerking van GHERARDTS F. & SCHEIR O. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Diksmuide, Deel I: Deelgemeenten Diksmuide, Beerst, Esen, Kaaskerke, Keiem en Lampernisse, Deel II: Deelgemeenten Leke, Nieuwkapelle, Oostkerke, Oudekapelle, Pervijze, Sint-Jacobskapelle, Stuivekenskerke, Vladslo en Woumen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL18, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs:  Vanneste, Pol; Missiaen, Halewijn
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Postgebouw [online], https://id.erfgoed.net/teksten/77991 (geraadpleegd op ).


Spaans huis (Diksmuide - WOI) ()

Het "Spaans huis" is gelegen ten noordoosten van het centrum van Diksmuide, in de Grauwe Broedersstraat, op de hoek met de De Breyne Peellaertstraat, nabij de Beerstbrug. Onder de Beerstbrug neemt de Handzamevaart een bocht naar het westen.

Historische achtergrond

Het huidige postgebouw staat op de plaats van en is heropgebouwd naar het voormalige “Spaans Huis”. In dit gebouw vertoefden tijdens de 16de en 17de eeuw (tijdens de Spaanse overheersing) Spaanse plaatscommandanten, vandaar de benaming “Spaans Huis”.

Tijdens de Slag om Diksmuide (oktober – november 1914) richtte dokter Pierard een medische post in dit “Spaans Huis”. Hij zou er - samen met twee kloosterzusters - gebleven zijn, ondanks het zware artillerievuur en bevelen van de legerleiding om de gebouwen te verlaten.

Na de oorlog verkocht de eigenaar, William Van Sieleghem, de grond met de restanten voor de oprichting van een postgebouw, dat werd heropgebouwd door de architecten Viérin en Dugardyn uit Brugge.

Beschrijving

Hoekhuis in neo-regionale Vlaamse renaissancestijl opgetrokken met gele baksteen.

  • DEMOEN H. 1984: Het Diksmuidse van toen, Brugge, Uitgeverij Marc Van de Wiele.
  • DEMOEN H. 1992: Een wandeling binnen de Diksmuidse vestingen, onuitgegeven verhandeling Westvlaamse Gidenskring.

Bron: WOI Relict (392): Spaans huis (Diksmuide - WOI)
Auteurs:  Decoodt, Hannelore; Bogaert, Nele
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Postgebouw [online], https://id.erfgoed.net/teksten/195725 (geraadpleegd op ).