erfgoedobject

Sint-Rochuskapel en vier pesthuisjes

bouwkundig element
ID
78088
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/78088

Juridische gevolgen

Beschrijving

Sint-Rochuskapel en vier pesthuisjes of "burgerlijke godshuizen"/ "Heilig Geesthuis" (zie bouwplan). Wederopbouw ter vervanging van de vooroorlogse Kleine Heilige Geestkapel met aansluitend woongelegenheid voor een achttal arme vrouwtjes, die als compensatie dagelijks een paternoster moesten bidden in de Heilige Geestkapel. Deze stichting zou teruggaan op de 15de eeuw.

De Heilige Geestkapel werd kort voor de Eerste Wereldoorlog grondig gerestaureerd met neogotische inslag (zie de hoge spitsboogvensters, doch ook eclectisch element met toepassing van rondboogfries). Wederopbouwplan naar ontwerp van architect Lucien Coppé (Brugge). De oorspronkelijke muur die de huisjes met de voortuin en de kapel omsluit is verlaagd. De oorspronkelijke hoekoplossing met houten poortje onder lessenaarsdak ter hoogte van de IJzerlegerstraat is verwijderd. Na jarenlang verval werd de kapel heropend in 1976.

Samenstel van vier smalle huisjes onder doorlopend zadeldak, in spiegelbeeldschema. Verzorgde verankerde baksteenbouw met tuitgevels met aandaken en vlechtingen. Rechthoekige muuropeningen verdiept in korfboognissen. Korfboogdeuren in geprofileerde omlijsting, waarboven klein bovenlicht. Vernieuwd houtwerk in kunststof (naar oud model), de oorspronkelijke beluiking van benedenvakken is verwijderd.

De kapel werd kleinschaliger heropgebouwd, nu met driezijdige koorsluiting en kleine sacristie. Stilistisch wordt echter niet voor de neogotiek gekozen, maar voor de regionale baksteentraditie met referentie aan de laatgotiek. Het bakstenen poortje werd vervangen door een houten poort. Het korfboogportaal van het vooroorlogse poortje, ingeschreven in spitsboognis met heiligennis (bij de wederopbouw ingevuld met beeld van de Heilige Rochus), wordt klaarblijkelijk gecopiëerd voor het portaal van de kapel, dit ter vervanging van een portaal waarboven hoog spitsboogvenster met drielicht. De bakstenen lantaarnbekroning van deze gevel wordt niet herhaald, maar wordt vervangen door een dakruiter ter hoogte van het koor. De smalle hoge spitsboogvensters van de zijgevels worden vervangen door brede spitsboogramen met maaswerk en in een geprofileerde omlijsting. Koorsluiting met twee blinde spitsboogvensters en blinde zijde.
Eenvoudig witbeschilderd interieur met houten spitstongewelf, met trekbalk ter hoogte van het koor.

  • Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium, Fototheek en website.
  • Stadsarchief Diksmuide, Bestand wederopbouw Diksmuide na 1914-1918 (niet genummerd).
  • GYSELEN S., Stad Diksmuide. Wedstrijd van de nationale commissie tot verfraaiing van het landelijk leven, Diksmuide, 1952, p. 74.
  • Waar men gaat langs Diksmuidse wegen, komt men een kapelletje tegen, s.d., s.l.

Bron: MISSIAEN H. & VANNESTE P. met medewerking van GHERARDTS F. & SCHEIR O. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Diksmuide, Deel I: Deelgemeenten Diksmuide, Beerst, Esen, Kaaskerke, Keiem en Lampernisse, Deel II: Deelgemeenten Leke, Nieuwkapelle, Oostkerke, Oudekapelle, Pervijze, Sint-Jacobskapelle, Stuivekenskerke, Vladslo en Woumen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL18, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanneste, Pol; Missiaen, Halewijn
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Sint-Rochuskapel en vier pesthuisjes [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/78088 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.